Tình người đêm Trung thu
Vừa chấm nốt cho xong quyển vở cuối cùng, Lộc đứng lên, vươn vai một cái rồi bước đến bên cửa sổ ngó mông lung ra bên ngoài. Chiều vàng như phiến lá úa, phủ xuống cái xóm bé nhỏ dọc theo một con kinh. Từ xa, một bài hợp ca Tết Trung thu của các em thiếu nhi vọng ra từ chiếc máy hát của một nhà nào đó.
Lộc đứng chống cằm tư lự, miệng lẩm bẩm: “Tết Trung thu rồi ư?”. Cô quay lại nhìn lên bàn, một hộp bánh Trung thu nằm chễm chệ. Số phận tuy không phải lúc nào cũng mỉm cười, nhưng vẫn chưa đến nỗi khắc nghiệt đối với cô.
Cha mất sớm lúc thằng Phước vừa lên sáu. 5 năm trôi qua nó đã hiểu thế nào là sự mất mát lớn lao trong cuộc đời khi thiếu tình thương của cha. Hai chị em cô lúc đó bị hụt hẫng tinh thần, có lúc Lộc tưởng mình phải bỏ dở việc học. Thế nhưng, vòng tay ấm áp của mẹ đã ra sức chở che. Tội cho mẹ một mình mang gánh nặng của cả gia đình.
Ngoài giờ bán buôn chạy chợ, mẹ còn phải nhận thêm hàng về may gia công để nuôi hai đứa con ăn học. Lộc đã ra trường và đi dạy vừa tròn một năm nay. Hộp bánh Trung thu kia là của một vị phụ huynh tặng cho Lộc vì đã không lấy tiền dạy học cho con của họ.
Minh họa: LÊ DUY |
Lộc đã từ chối, viện nhiều lý lẽ rằng: “Nhà đã có rồi”, “Bác đã khó khăn, sao còn mua làm gì?”, “Không phải tôi dạy không lấy tiền một mình em Tí đâu”, “Bác đừng làm thế, tôi áy náy, tôi giận đó!” nhưng… cũng không xong.
Bất giác Lộc mỉm cười, tự nhủ: “Lâu lắm rồi nhà mình chưa được ăn bánh Trung thu, lát nữa mẹ và thằng Phước về sẽ mừng lắm!”.
Bỗng dưng Lộc cảm thấy hoang mang. Một kỷ niệm không tên bay vờn trước mắt. Năm ấy trời bỗng trở lạnh hơn mọi năm, buốt vào xương, thấm vào tận tủy. Mẹ Lộc ngã bệnh, cơn sốt hành hạ mẹ hết đợt này đến đợt khác, trong khi trong túi Lộc chẳng còn một đồng. Thằng Phước hoảng quá khóc òa. Lộc cũng nức nở khóc theo.
Ông Tám Thọ nghe tiếng khóc của hai chị em liền chạy sang, rồi lấy hết mớ tiền dành dụm để lo hậu sự của ông sau này đưa mẹ của chị em Lộc vào nhà thương. Hết bệnh, mẹ con Lộc gom góp được một số tiền đem qua nhà ông Tám Thọ hoàn trả và cám ơn.
Ông nhỏ nhẹ: “Chị và cháu chưa cần phải trả tôi đâu. Tôi sống có một mình, chưa sử dụng đến tiền đó…”. Lộc thở dài, chặc lưỡi “Đến nay gia đình mình cũng chưa trả hết nợ của bác Tám… Hay là…mình biếu bác ấy hộp bánh này. Chỉ có điều thằng Phước thèm lắm”.
Mẹ Lộc vừa về, bà để quang gánh xuống đất, mặt đỏ gay, nhanh nhẹn lôi ra ba gói xôi: “Các con ăn đi… Tội nghiệp con Mận nó bán xôi ế, mẹ mua giúp nó…”. Phước bước chân sáo vào nhà, nhanh nhẹn chụp lấy gói xôi, cám ơn mẹ rối rít. Mẹ cầm nón lá, quạt phe phẩy, ánh mắt dừng lại hộp bánh, ngạc nhiên: “Ủa, ai cho bánh Trung thu vậy con!?”. Lộc ấp úng “Một phụ huynh tặng cho con, nhưng…”.
Phước phóng nhanh đến bàn, mở hộp bánh ra nhìn ngắm, nuốt nước miếng đánh ực một cái, tay mân mê hộp bánh. Mẹ nói nhanh: “Đừng ăn bánh con à. Nhà mình phải nhớ ơn bác Tám…”. Lộc mỉm cười, như trút bỏ được một khối đá đang nè nặng trong tim.
Hộp bánh được đưa sang nhà bác Tám Thọ, trước cặp mắt thèm thuồng của Phước. Bác Tám từ chối không xong, đành nhận bánh. Bác Tám suy tư: “Mình sống có một mình, cần ăn bánh làm gì. Thôi thì đem qua nhà tặng gia đình Hai Ngọc. Hôm nọ mình té ngoài kinh, Hai Ngọc kịp thời phát hiện, cõng về chăm sóc như người thân trong gia đình”.
Bác Tám Thọ tất tả ôm cứng hộp bánh qua nhà Hai Ngọc. Bác trịnh trọng đặt vào tay Hai Ngọc: “Tết Trung thu năm nay, tôi có chút quà biếu chú!”. Hai Ngọc vui vẻ: “Chiều nay anh qua đây, ăn bánh uống trà cùng với tôi nhé”. Bác tám cười cười, viện lý do chiều nay bận việc.
Trời sụp tối mà vẫn chưa thấy bác Tám qua, Hai Ngọc ngồi một mình trước chén trà và hộp bánh phân vân suy nghĩ: “Chỉ có một mình ăn bánh, vui sao nổi. Mình sẽ có bánh khi các con về thăm. Hay là mình tặng hộp bánh này cho vợ chồng Nam - An. Vợ chồng nó từng giúp mình đủ thứ chuyện. Mình cho cháu Dũng (con vợ chồng Nam) hộp bánh này. Trung thu là tết của nó mà!”.
Hai Ngọc lấy một tờ giấy hoa gói lại cẩn thận và đẹp mắt: “Ôi chao, hộp bánh đẹp quá. Coi vậy chứ mình cũng khéo tay dữ lắm à nghen!”. Bác Hai mặc bộ đồ đẹp đi qua nhà của vợ chồng Nam - An. Bác trịnh trọng bước vào, tay cầm hộp bánh đưa cho bé Dũng, rồi nhìn sang hai vợ chồng Nam - An cười: “Tết Trung thu, bác tặng cháu Dũng hộp bánh này, mong cháu ăn nhiều mau lớn, ngoan ngoãn nhé!”.
Vợ chồng Nam - An không từ chối được, đành phải cám ơn, vì bác Hai Ngọc nói rằng tặng cho bé Dũng mà. Đợi bác Hai vừa về, hai vợ chồng nhìn nhau suy nghĩ. Chị An nhỏ nhẹ nói với anh Nam: “Nay mai bạn bè anh, bạn bè em sẽ tặng bánh như mọi năm. Vậy anh nghĩ xem, mình sẽ tặng hộp bánh này cho ai đây!?”. Cả hai đắm chìm trong suy tư, rồi cùng thốt lên: “Chị Hai Lũy!”.
Chị Hai Lũy cầm hộp bánh, lòng bồi hồi cảm động. Chị nhìn thằng Lu, thằng Nhẫn, thằng Bạc, con Vàng, con Ngọc và bé Kim đang ẳm trên tay mà nước mắt rưng rưng. Ban Kế hoạch hóa gia đình xã động viên vợ chồng chị đình sản mà cả hai vợ chồng không chịu, để đến nổi sinh năm một, liên tiếp sáu đứa con ra đời. Cô giáo Lộc thấy vậy thương tình kêu qua nhà để dạy cho mấy đứa biết được cái chữ. Đã vậy cô Lộc còn mua tập cho viết, nay chúng nó biết đọc, biết viết…
Chị Lũy mỉm cười khi nhớ đến dáng người nhỏ nhắn của cô giáo Lộc: “Cô Lộc dạy cho các con biết được mặt chữ, mà mình có trả tiền cho cô ấy đâu. Chi bằng, các con nhịn ăn, dành tặng cô hộp bánh này!”. Bầu trời hiện những ánh sao đêm lấp lánh, trăng tròn vằng vặt, đủ soi sáng con đường. Chị Lũy bế xốc bé Kim, ôm hộp bánh đi nhanh đến nhà cô giáo Lộc.
Chị Lũy khép nép bước vào, tay run run đặt hộp bánh trên bàn thờ. Chị ngập ngừng nhìn mẹ con cô Lộc: “Nhà cháu chở một ông khách say về đến tận nhà. Người nhà tạ ơn, tặng cho mấy hộp bánh Trung thu. Cháu đem sang, trước cúng chú, sau biếu cô và 2 cháu ăn lấy thảo của nhà cháu!”. Mẹ con cô Lộc không thể từ chối, vì chị Lũy đã đặt bánh lên bàn thờ. Vả lại nghe chị Lũy nói được người ta tặng mấy hộp bánh, nên mẹ cô Lộc cũng thắp nhang, lâm râm khấn vái.
Mẹ Lộc pha một ấm trà. Thằng Phước mừng như mở cờ, nó xúm xít theo chân mẹ luôn miệng hỏi: “Như vậy… mình ăn, không cho ai hả mẹ?”. Mẹ Lộc nhìn Phước cười: “Chắc phải kêu con Mận qua đây cùng ăn bánh. Tội nghiệp nhà nó nghèo, thiếu thốn con à!”.
Khi hộp bánh được mang xuống bàn, tháo ra lớp giấy hoa, mùi thơm của bánh xộc vào mũi Phước, nó hít hà, nuốt nước miếng ừng ực. Bất chợt nó reo lên: “Ủa, bánh này của nhà mình mà!”.
Mẹ và Lộc ngạc nhiên nhìn bánh, rồi nhìn Phước. Thằng Phước lấy một cái bánh ra, tay chỉ vào dòng chữ nhỏ nhắn viết ở đáy hộp rồi đọc: “Em thèm bánh quá… Cám ơn cô Hằng Nga”. Đây là chữ con viết mà. Mặc cho thằng Phước reo lên thích thú, hai mẹ con Lộc nhìn nhau ngạc nhiên.
XUÂN HỒNG