Những bài thơ Xuân Bác Hồ viết vào các năm Ngọ

Bác Hồ làm thơ những ngày đầu đấu tranh cách mạng ở chiến khu Việt Bắc (Ảnh tư liệu TTXVN)

Với Chủ tịch Hồ Chí Minh, rất ít thơ sáng tác “vị nghệ thuật”, mà chủ yếu “vị nhân sinh”, tức là thơ về con người, vì con người.

Hầu hết những vần thơ của Bác nhằm phục vụ cho cuộc chiến đấu trường kỳ của dân tộc vì một lẽ - độc lập cho tổ quốc, tự do cho nhân dân - để mỗi người dân đất Việt có được cuộc sống ấm no, tự do hạnh phúc.

Sinh thời, cứ mỗi dịp Tết đến, Xuân về, nỗi niềm mà Bác Hồ luôn đau đáu nhất chính là cuộc sống của người dân ở những vùng vẫn còn trong vòng kìm kẹp của giặc ngoại xâm và bọn phản động bán nước.

Khi ấy, Bác lại sáng tác những vần thơ truyền lòng yêu nước đến trái tim những người dân Việt Nam, nhằm động viên, khuyến khích mọi người giữ vững ý chí, chiến đấu chống quân thù, giành lại cuộc sống độc lập, tự do. Trong số những bài thơ Bác đã viết, đáng chú ý là những bài Bác viết vào các năm Ngọ...

Mùa xuân năm 1941, sau 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, Bác Hồ trở về nước trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam. Người đã sống và làm việc tại hang Pác Bó, nằm tại huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng. Ý thức sâu sắc mục đích của việc học tập, nghiên cứu lịch sử để tuyên truyền, giác ngộ quần chúng, từng bước đưa họ vào cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, Người đã viết cuốn "Lịch sử nước ta".

Ðây là tập diễn ca lịch sử, nói đến 30 mốc quan trọng của lịch sử nước ta. Tác phẩm "Lịch sử nước ta" do Việt Minh tuyên truyền Bộ ấn hành và ra mắt lần đầu tiên giữa núi rừng Pác Bó vào tháng 2 năm 1942, đúng dịp Tết Nguyên đán Nhâm Ngọ.

Bác Hồ làm thơ những ngày đầu mới giành được độc lập (Ảnh tư liệu TTXVN)

Với 208 câu thơ lục bát, Bác đã chọn lọc, xác định giới thiệu những nhân vật, những sự kiện chân thực khách quan đủ để khôi phục chính xác bức tranh hàng nghìn năm lịch sử của dân tộc với những nét cơ bản về truyền thống yêu nước, đấu tranh giành độc lập, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta:

Cuối cùng, sau khi nhắc đến lịch sử đầy hào hùng của dân tộc, Bác kêu gọi mọi người đoàn kết để cùng nhau giành lấy chủ quyền của ta, Bác viết:

Cũng trong năm Nhâm Ngọ 1942, lần đầu tiền, Người đã viết bài thơ mừng Xuân và vui Tết với đồng bào. Bài thơ "Chúc Tết" đăng trên báo Việt Nam Độc Lập, số 114 năm 1942. Bác viết:

Chỉ 3 năm sau đó, ngày 19-8-1945 nhân dân ta đã nổi dậy tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước; "Cờ đỏ sao vàng bay phấp phới" từ Lạng Sơn đến Mũi Cà Mau đúng như ý nguyện của Người. Ngày 2-9-1945 Người đã đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hoà.

12 năm sau, Tết Giáp Ngọ - 1954, cũng nhân dịp đón giao thừa năm mới, Bác lại có thơ chúc Tết đồng bào và chiến sĩ cả nước. Bác viết:

Khác với mùa xuân Nhâm Ngọ 12 năm trước, Xuân Giáp Ngọ (1954) là thời kỳ đất nước ta đang trong công cuộc kháng chiến kiến quốc. Đẩy mạnh cuộc kháng chiến giành thắng lợi, và tiến hành cải cách ruộng đất để dân cày có ruộng, tạo thành hậu phương vững chắc chi viện cho chiến trường lập nên chiến công.

Bác kêu gọi "quân dân ta nhất trí kết đoàn" thực hiện tốt "hai nhiệm vụ rành rành" là "kháng chiến, kiến quốc" và chúc cho phong trào cách mạng "Nam, bắc, Tây, Đông" giành nhiều thành công trong chiến đấu và xây dựng Tổ quốc.

Cũng trong năm 1954 này, chúng ta có hai chiến thắng vô vùng oanh liệt và vẻ vang, đó là chiến thắng Điện Biên Phủ và giải phóng Thủ đô. Đúng như tiên đoán của người, chúng ta vừa kháng chiến, vừa kiến quốc thành công.

12 năm sau đó, đến Tết Bính Ngọ - 1966, Bác lại có thơ gửi chúc đồng bào và chiến sĩ cả nước:

Bác viết bài thơ này là bởi trước đó, năm 1965, giặc Mỹ mở chiến dịch “chiến tranh cục bộ”, dùng rất nhiều máy bay, xe pháo, đạn dược và binh lính hòng đánh chiếm nhiều địa phương của ta, nhưng đã bị quân giải phóng đánh bại và giành chiến thắng vang rội...

Chúng ta đã phá huỷ nhiều xe pháo hiện đại của Mỹ, hàng vạn tên địch bị tiêu diệt. Đồng thời, quân dân miền Bắc đã anh dũng đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc trên quy mô lớn bằng hải quân, không quân Mỹ với cường độ ngày càng dữ dội.

Đã có 834 chiếc máy bay của không quân và hải quân Mỹ đã bị lực lượng phòng không ba thứ quân bắn hạ trên vùng trời miền Bắc. Vì vậy, Bác rất vui mừng với những thành tích chiến đấu của quân và dân ta ở cả 2 niềm Nam Bắc. 

Trong bài thơ, Bác Hồ đã tiếp tục ra lời kêu gọi "Tiền tuyến, hậu phương, toàn dân cố gắng/ Thi đua sản xuất, chiến đấu xung phong", mục đích cao nhất là nêu cao tinh thần yêu nước và bảo vệ chân lý "Không có gì quý hơn độc lập tự do".

Bác Hồ viết sách, viết báo, làm thơ tại Phủ Chủ tịch (Ảnh tư liệu TTXVN)

Thực hiện lời kêu gọi của Bác, quân và dân ta ở cả 2 miền, hậu phương thi đua cùng tuyền tuyến cố gắng lập chiến công để đi đến niềm tin vào thắng lợi cuối cùng, và đó cũng chính là lời tiên đoán trước của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Chống Mỹ cứu nước ta nhất định thắng".

Mặc dù Bác đã đi xa, Xuân Giáp Ngọ này, đọc lại những vần thơ chúc Tết của Bác, nhất là những bài thơ Bác viết vào các năm Ngọ, chúng ta như càng được tiếp thêm sức mạnh tinh thần, để có thêm niềm tin mới, nỗ lực mới trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.

(Theo dangcongsan.vn)