Cuộc gặp gỡ đầy mỹ cảm của ngôn ngữ hình thể

Tối 15/9, đông đảo các nhà nhiếp ảnh, giới người mẫu, giới biểu diễn thời trang… lẫn công chúng yêu thích nghệ thuật đã đến địa chỉ 218A Pasteur, Q.1 từ rất sớm để đón đợi thời điểm khai mạc triển lãm ảnh với chủ đề: “Tạo tác” của tác giả Hạo Nhiên...  

Nhiếp ảnh gia Trần Hạo Nhiên trong ngày Khai mạc "Tạo tác" - ảnh:Bá Ngọc (dantri.com.vn)

Thực hiện nghi  thức khai mạc triển lãm có họa sĩ Huỳnh Văn Mười (Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM), NSNA Lê Xuân Thăng - Phó Chủ tịch Hội NSNA Việt Nam, nhà báo Nguyễn Thanh Tâm - Chủ tịch Hội Nhiếp ảnh Tp.HCM, cùng sự hiện diện của phóng viên nhiều cơ quan truyền thông và người yêu ảnh thành phố… càng làm tăng thêm không khí náo nức, chờ đợi… Triển lãm sẽ diễn ra trong 03 ngày, từ tối 15/9 và kéo dài đến hết 18/9/2017.

Từ cảm nhận cá nhân, có 3 điều thú vị có thể bước đầu rút ra tại cuộc trưng bày ảnh “Tạo tác” độc đáo này:

1. Đầu tư khắc họa sâu sắc vào đề tài, chủ đề tác phẩm, số phận nhân vật:

Một thực trạng tồn tại đã lâu cần nhắc đến trong hoạt động nhiếp ảnh là tiếng nói riêng của mỗi tác giả, phong cách nghệ thuật, sự độc đáo trong cá tính sáng tạo… hiện vẫn chưa được nhiều nghệ sĩ quan tâm đúng mức. Không ít tác giả hầu như vẫn bị động theo chủ đề của các cuộc thi.

Nhìn trên diện rộng còn quá ít những tác giả có được sự trau dồi điêu luyện, những công trình ảnh có sự đầu tư theo hướng chuyên sâu để đời như: Đoàn Công Tính với bộ sách ảnh chiến tranh “Khoảnh khắc”, Chu Chí Thành với “Ký ức chiến tranh”, Đào Hoa Nữ chuyên sâu về “Huế”, Long Thành “Ảnh đời thường”, Nguyễn Á với “Tâm và Tài - Họ là ai?, Họ đã sống như thế, Hoàng Sa -Trường Sa biển đảo Việt Nam, Đờn ca tài tử - Lời tự tình của dân tộc, quê hương, 11 di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam được UNESCO vinh danh”, Trần Thế Phong với “Gánh, Tuổi thơ, Vượt qua bóng tối, Ánh sáng cuộc sống, Mưu sinh”, Hoàng Thế Nhiệm với bộ ảnh bốn mùa “Xuân - Hạ - Thu - Đông”, Hoàng Trung Thủy “Sài Gòn phản chiếu, Động Thiên đường”…

Việc bất ngờ xuất hiện một tác giả trẻ cầm máy ảnh hoạt động tự do nhưng đã có bước đầu tư nghiêm túc, tập trung hơn 5 năm cho một đề tài “Tạo tác” như Hạo Nhiên hẳn là điều đáng được hoan nghênh và tạo ra một luồng không khí mới mẻ.
 
2. Điều thú vị và những “khoảng không lời”:

Ngay từ thuở xa xưa, khỏa thân, việc lột tả cơ thể con người đã lôi cuốn cả giới nghệ sĩ lẫn người xem. Chính bởi vậy, các môn nghệ thuật gần gũi, phản ánh về chính bản thân chúng ta trải qua bao thế kỷ vẫn không ngừng được tranh cãi!

50 tác phẩm ảnh đen trắng được trưng bày mang tên chung “Tạo tác” với ý  tưởng tôn vinh vẻ đẹp của con người qua ống kính của Hạo Nhiên quả là một cuộc gặp gỡ đầy mỹ cảm của ngôn ngữ hình thể. Đường nét, nhịp điệu, mô thức, hình khối, tương phản, viễn cận, bóng đổ… đưa người xem vào ý niệm giàu tính khái quát.

Mỗi khóe nhìn đều được khuôn vào cận ảnh (close-up): đôi chân trần, đôi gò ngực, một vòng eo, một cánh tay, một bàn tay… Các sơ suất về phép phối cảnh đầy dụng ý của tác giả đã làm người xem đi từ ngạc nhiên này đến bất ngờ khác. Có bạn gái nhón chân ngó nghiêng bức ảnh, có anh trai nghẹo hẳn đầu như muốn lật ngược bức ảnh mặc cho thị giác và trí tưởng tượng tha hồ bay bổng? Giữa tác giả và người xem là “khoảng lặng không lời”. Phải chăng sự thú vị của triển lãm ảnh “Tạo tác” bắt nguồn ở “khoảng không lời” đó?
 
3. Nghệ thuật ảnh “khoe thân” hay “khỏa thân”?

Trước đây đã có nhiều bộ ảnh khỏa thân xuất hiện trên mạng xã hội vì nhiều mục đích “Bảo vệ môi trường”, “Cứu lấy thiên nhiên, “Vì màu xanh trái đất” …nhưng đều bị chính cộng đồng mạng phản ứng.

Đây cũng là cơ hội hiếm hoi để phân biệt rõ khái niệm “ảnh khoe thân” và ảnh khỏa thân”. Có nhiều nhà báo đã đặt câu hỏi: “Phải chăng từ cuộc triển lãm “Tạo tác” của Hạo Nhiên lần này sẽ tạo điều kiện mở cửa cho các triển lãm ảnh khỏa thân khác đến được dễ dàng hơn với công chúng?”. Câu trả lời đủ ý nghĩa nhất vẫn là hãy nhìn vào chất lượng nghệ thuật! Khi sự đầu tư trí tuệ đã đủ tầm chín hẳn thì không nhà quản lý nào lại ngăn cấm cái đẹp được phô diễn?

Chỉ khi ranh giới mong manh giữa thanh cao và vẩn đục còn chưa rạch ròi thỏa đáng, vậy xin hãy vui vẻ bắt tay làm lại! Ảnh nghệ thuật, nhất là ảnh nghệ thuật khỏa thân đích thực, chắc chắn không phải là tô mì cay ăn liền? Vẻ đẹp của khỏa thân không sở hữu của riêng ai, nó là của chung mọi trái tim con người.

Dưới đây là một số tác phẩm trong bộ ảnh "Tạo tác", đang được trưng bày tại 218A Pasteur, Q.1, Tp. HCM:

LÊ XUÂN THĂNG (Vapa)