Từ triển lãm nội tạng người: Lỗ hổng trong hoạt động quản lý

Triển lãm dự kiến kéo dài đến 31/12.

Liên quan đến những tranh luận trái chiều xung quanh triển lãm “Sự bí ẩn đặc biệt của cơ thể người” trong thời gian gần đây, bà Trần Thị Thu Đông - Phó Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, bất cập nằm ở việc thiếu nghị định quản lý triển lãm.

Cục từ chối, Sở thông qua

Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm đã từ chối cấp phép triển lãm này tại Hà Nội. “Ban tổ chức đến Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm xin cấp phép tổ chức triển lãm. Tuy nhiên, Cục đã từ chối bởi nhận thấy, những hình ảnh trong hồ sơ xin cấp phép sẽ gây ám ảnh, sợ hãi đối với người xem,” bà Trần Thu Đông cho biết.

Bên cạnh đó, lãnh đạo Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm cũng cho rằng, đây cũng không phải là triển lãm nhiếp ảnh, mỹ thuật (tranh, tượng…) mà là triển lãm nội tạng và các bộ phận cơ thể người. Vấn đề này không thuộc lĩnh vực quản lý của Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm.

“Bởi vậy, Cục đã từ chối cấp phép tổ chức triển lãm ở Hà Nội. Chúng tôi cho rằng, những hiện vật, hình ảnh này nếu được trưng bày ở những không gian như bệnh viện, cơ sở đào tạo y khoa… để phục vụ việc học tập, nghiên cứu khoa học thì sẽ phù hợp hơn,” bà Trần Thu Đông bày tỏ.

Tuy nhiên, sau khi bị từ chối cấp phép tại Hà Nội, triển lãm này vẫn diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh (giấy phép tổ chức triển lãm do Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh cấp).

Vì sao triển lãm được cấp phép?

Phó Cục trưởng Trần Thu Đông cho rằng, lý do của việc này là thiếu nghị định quản lý về hoạt động triển lãm. “Hiện nay, trên thực tế, mới chỉ có nghị định quản lý các hoạt động mỹ thuật, nhiếp ảnh; còn nghị định quản lý triển lãm thì chưa có. Trong khi đó, các triển lãm có tính thương mại, hội chợ được thực hiện, điều chỉnh theo Luật Thương mại. Đây chính là nguyên nhân khiến cho những triển lãm như triển lãm ‘Sự bí ẩn đặc biệt của cơ thể người’ chưa có văn bản điều chỉnh và gây ra những tranh luận trái chiều trong thời gian gần đây,” bà Trần Thị Thu Đông chỉ rõ.

Về phía đơn vị cấp phép, ông Võ Trọng Nam - Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh lý giải rằng, do nội dung triển lãm không thuộc danh mục cấm nên sở đã cấp phép tổ chức. Trong giấy phép ghi rõ, chất liệu của các mẫu vật trưng bày là nhựa, không phải là những mẫu vật cơ thể người thật được xử lý bằng phương pháp nhựa hóa (như ban tổ chức giới thiệu tới công chúng).

Đại diện Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh cho biết đã yêu cầu đơn vị tổ chức bổ sung hồ sơ, làm rõ vấn đề trên, từ đó sẽ có hướng xử lý cụ thể.

Theo ông Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm, về phân cấp quản lý, việc Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh cấp phép tổ chức triển lãm “Sự bí ẩn đặc biệt của cơ thể người” là không sai. Tuy nhiên, với những triển lãm có nội dung nhạy cảm như thế này, cần có một hội đồng chuyên môn bao gồm những chuyên gia y khoa để thẩm định hồ sơ.

“Cá nhân tôi cho rằng, triển lãm nội tạng và cơ thể người không phù hợp với truyền thống văn hóa của người Việt, đặc biệt là việc trưng bày đại trà và dự kiến kéo dài tới nửa năm. Trên thế giới, những triển lãm như vậy cũng vấp phải phản ứng dữ dội,” ông Vi Kiến Thành cho hay.

Trên thế giới, nhiều triển lãm nội tạng, cơ thể người cũng bị chỉ trích dữ dội. (Ảnh minh họa: Getty Images)

Trước đó, triển lãm “Sự bí ẩn đặc biệt của cơ thể người” đã chính thức khai mạc vào ngày 21/6 và dự kiến kéo dài đến hết ngày 31/12 tại Nhà Văn hóa Thanh niên Thành phố Hồ Chí Minh. Theo thông tin từ ban tổ chức, triển lãm trưng bày hơn 130 mẫu vật cơ thể người thật đã được nhựa hóa bằng công nghệ plastination.

Những mẫu vật được trưng bày theo tám chủ đề: hệ cơ, hệ xương, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, hệ tuần hoàn, hệ thần kinh, hệ sinh sản, hệ tuần hoàn sơ sinh. Giá vé xem triển lãm là 200.000 đồng/lượt.

Đại diện ban tổ chức cho rằng, triển lãm góp phần giáo dục sức khỏe cộng đồng, kết hợp giáo dục khoa học và cung cấp thông tin về giải phẫu, sinh lý học cũng như sức khỏe đời sống thông qua các mẫu vật từ cơ thể người thật. Những mẫu vật trưng bày lần này là những mẫu hiến tặng hợp pháp, có sự đồng ý của gia đình.

Sau lễ khai mạc, triển lãm đã vấp phải nhiều ý kiến phản đối, cho rằng những mẫu vật trưng bày khá rùng rợn, thậm chí là thiếu nhân văn (ví dụ như hình ảnh các bào thai, cặp thi thể mẹ và thai nhi trong tình trạng đã mở khoang bụng và tử cung của người mẹ…).

Chiều 4/7 vừa qua, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm đã có Công văn số 310/MTNATL gửi Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh đề nghị báo cáo về quá trình cấp giấy phép và tổ chức triển lãm “Sự bí ẩn đặc biệt của cơ thể người”./.

(Theo TTXVN)