Cô Phi Yến - Giữ hương vị mứt tết xưa
(ABO) Từ lâu, mứt là món ăn không thể thiếu ở mỗi gia đình trong những ngày tết, đã góp thêm tạo nên hương vị ngày tết.
Đến với gia đình cô Đoàn Phi Yến (khu phố 5, phường 10, TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang) vào mỗi dịp Tết Nguyên đán lại thấy cô lại tất bật làm các loại mứt hạnh, mứt khế, mứt xoài…
Cô Yến gắn bó với mứt hạnh hơn 25 năm. |
25 NĂM LÀM MỨT HẠNH
Hơn 25 năm trước, cô Yến (khi đó gần 40 tuổi) hằng ngày đi nhận hạnh của các cơ sở làm mứt về gọt vỏ thuê và nấu rượu. Cô Yến cho biết, thấy cô hằng ngày gọt vỏ hạnh thuê, chồng cô bảo sao không tự gọt vỏ hạnh rồi làm mứt luôn. Từ câu nói này mà cô quyết tâm bắt tay vào làm mứt hạnh, lúc đầu thất bại rất nhiều, vì chưa biết cách làm sao cho hạnh có màu đẹp, sên làm sao không bị vỡ…”.
Không nản lòng, cô Yến luôn cố gắng, cứ mỗi lần thất bại là một lần cho cô thêm kinh nghiệm để làm mứt hạnh đạt chất lượng và không lâu sau cơ sở mứt hạnh Phi Yến ra đời, nổi tiếng gần xa. Theo cô Yến, làm mứt hạnh đòi hỏi phải có kinh nghiệm và tỉ mỉ trong các khâu sản xuất, bởi các công đoạn làm mứt hạnh đều làm thủ công, từ chọn trái hạnh, gọt vỏ, ngâm vôi, tách hạt, ướp đường, khi sên là phải đều tay… Mứt hạnh thành phẩm phải vẫn còn hương vị và mùi thơm đặc trưng riêng mà không bị đắng vì vỏ hạnh.
Cô Yến cho rằng, để mứt hạnh có màu đẹp thì phải ngâm lượng vôi sao cho vừa đủ. Hạnh sau khi gọt vỏ thì ngâm vôi khoảng 1 đêm, sau đó rửa sạch, tách hạt khéo léo để trái hạnh không bị vỡ; rồi ướp lượng đường vừa phải, làm sao khi thành phẩm mứt hạnh vẫn giữ được vị chua chua, the the, ngọt ngọt.
Cô Yến cho biết, ngoài mứt hạnh, hơn 3 năm nay, cô còn làm thêm mứt khế và mứt xoài có vị chua chua, ngòn ngọt, được nhiều khách hàng ưa chuộng mua, đặt hàng vào dịp tết. Làm mứt xoài và mứt khế thì thêm công đoạn phơi 2, 3 nắng mới thành phẩm.
Hơn 3 năm nay, cô Yến còn làm thêm mứt xoài và mứt khế. |
RÁNG LÀM ĐỂ GIỮ NGHỀ
Cuộc sống hiện đại với nhiều món ngon, mứt lạ. Song những món mứt với hương vị truyền thống và nét đặc trưng ẩm thực ngày Tết cổ truyền dân tộc thì vẫn gắn bó lâu đời với người Việt. Dù bị ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, nhưng cô Yến với lòng yêu thích và mong mỏi mang hương vị ngọt ngào từ món mứt quê “rất riêng” đến với mọi người trong những ngày tết.
Mứt xoài và mứt khế được cô Yến phơi thật cẩn thận. |
"Dù lớn tuổi nhưng tôi luôn giữ nghề làm mứt truyền thống, đặc biệt là mứt hạnh để góp phần duy trì các loại mứt mang hương vị Tết truyền thống của dân tộc không bị mai một... Ngày thường tôi làm khoảng 20 kg mứt hạnh, vài kg mứt xoài và mứt khế để bỏ mối cho các lò bánh và các mối quen, những ngày tết có nhiều đơn hàng thì tôi làm tăng số lượng lên. Việc làm các loại mứt không chỉ giúp gia đình tôi có thêm thu nhập, mà còn góp phần gìn giữ hương vị Tết cổ truyền của dân tộc, cũng như tạo việc làm cho một số lao động", cô Yến chia sẻ.
Các loại mứt do cô Yến làm khi thành phẩm đều có màu tự nhiên đẹp mắt mà hoàn toàn không dùng phẩm màu. |
Cô Yến là một trong những người luôn tìm cách giữ lửa, làm nên hương vị Tết với các loại mứt mộc mạc, dân dã, góp phần giữ mãi hồn tết Việt cho thế hệ hôm nay và mai sau.
LÊ PHƯƠNG
.