Dung dị hồn thơ nơi miệt vườn Cái Bè
Quê hương Cái Bè (tỉnh Tiền Giang) với dòng phù sa cuộn chảy, quanh năm cây ngọt trái lành chính là nơi hồn thơ của Bùi Ngọc Sáng cất cánh, bay bổng, thể hiện qua 3 tập thơ được xuất bản trong thời gian gần đây: “Bơi trong hoàng hôn” (năm 2019), “Chìm trong nỗi nhớ” (năm 2020) và “Đổi võng” (năm 2021). Trong đó, “Đổi võng” là tập thơ đầy đặn, với những cung bậc cảm xúc lắng đọng, thể hiện sự sâu lắng, những nghĩ suy, trăn trở của tâm hồn tác giả với cuộc sống xung quanh và với cả chính mình.
Đọc “Đổi võng”, tôi nhận ra ở Bùi Ngọc Sáng một tâm hồn thi nhân thật sự, khi những điều dường như rất nhỏ nhặt trong cuộc sống cũng khiến trái tim nhà thơ dâng lên bao cảm xúc đẹp. Người đọc nhận ra trong thơ anh một vùng đất miền Tây Nam bộ tươi đẹp, trù phú, cùng với những con người hiền hòa, hiếu khách:
Quê anh, còn điệu lý câu hò
Đờn ca tài tử khắp mọi nơi
Đêm đêm nghe bài ca vọng cổ
Mà nhớ mà thương lắm cuộc đời. (Miền Tây)
Ở tập thơ này, chúng ta sẽ không tìm thấy nhiều đột phá về nội dung lẫn hình thức, nhưng cái đáng quý nhất ở tập thơ chính là cảm xúc, là tình cảm của tác giả. Người đọc sẽ cảm nhận sâu sắc cái tình, cái tâm mà tác giả gửi gắm trong đó. Cũng chính vì thế, thơ của Bùi Ngọc Sáng dễ đi vào lòng người, chinh phục người đọc bằng sự chân phương, giản dị của hình ảnh và ngôn từ.
Một số bài thơ của Bùi Ngọc Sáng trong tập có tứ thơ độc đáo, tư duy thơ hiện đại và lấp lánh vẻ đẹp của thi ca. “Đổi võng”, bài thơ được lấy làm nhan đề của tập thơ này là một trong số đó, khiến ta nhớ đến câu chuyện “Thằng Bờm có cái quạt mo...”, và phú ông đã phải dùng những thứ rất quý để mặc cả trao đổi. Bài thơ “Chiếc võng” cũng rất quý giá, vì nó là sự hồn nhiên của trẻ nhỏ, là những kỷ niệm ấu thơ và sự giao hòa của con người với thiên nhiên - những thứ dường như rất khó tìm kiếm trong cuộc sống hối hả này. May mắn thay, tác giả đã thỏa ước nguyện của mình để một lần được làm cậu mục đồng cưỡi trâu qua ruộng đồng, thôn xóm:
“Tôi cưỡi trâu qua được mấy vòng
Trời chiều tím thẫm cánh đồng khô
Ngỡ mình ngồi trên lưng chiến mã
Xé gió, hiên ngang giữa chiến trường”.
Nhiều câu thơ, tứ thơ trong tập thơ “Đổi võng” chất chứa trong đó sự trải nghiệm từ cuộc đời tác giả. Những đúc kết từ cuộc sống đã thành những tứ thơ đầy thi vị. Đó chính là cuộc sống muôn màu đã nuôi dưỡng tâm hồn tác giả, để cho hồn thơ bén rễ, sinh sôi. Không chỉ thế, thơ của Bùi Ngọc Sáng còn phập phồng hơi thở của cuộc sống hôm nay, với những vấn đề nóng bỏng của đời sống xã hội, chẳng hạn:
Hôm qua phố chợ đông
Hôm nay chợt vắng người
Vì đại dịch Covid
Chấp nhận phong tỏa thôi. (Dịch Covid-19)
Trong bài thơ “Làm thơ”, Bùi Ngọc Sáng bộc bạch:
Tôi thưởng thức văn thơ
Bằng trái tim nồng nàn
Muốn làm thơ nhưng sợ
Vừa dở lại vừa gàn”.
Mặc dù “sợ làm thơ”, nhưng tác giả Bùi Ngọc Sáng đã cho ra mắt bạn đọc 3 tập thơ trong 3 năm liên tiếp. Người viết khi bắt đầu phủ định chính mình, đó là lúc tác giả đang hướng đến một chân trời sáng tạo mới, với những tìm tòi, khám phá mới trong thế giới lung linh của thơ ca.
TRƯƠNG TRỌNG NGHĨA