Biểu diễn nghệ thuật kỷ niệm 105 năm sân khấu cải lương ra đời tại Rạp hát Thầy Năm Tú

Theo nhiều tài liệu và một số công trình nghiên cứu của nhiều tác giả, thì Rạp hát Thầy Năm Tú (đường Lý Công Uẩn, phường 1, TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang) được xây dựng vào khoảng năm 1905, ban đầu là để chiếu bóng, sau đó đổi thành rạp hát cải lương. Đây là rạp hát cải lương đầu tiên ở Việt Nam và vở cải lương đầu tiên mang tên “Kim Vân Kiều” của soạn giả Trương Duy Toản được công diễn tại sân khấu này vào đêm 15-3-1918, đánh dấu sự ra đời của nền nghệ thuật cải lương Việt Nam.

Trong hơn một thế kỷ qua, trên sân khấu cải lương này, có biết bao thế hệ nghệ sĩ cải lương đã khóc, cười với khán giả, truyền đi những thông điệp “chân - thiện - mỹ” qua những vở cải lương vang bóng một thời.

Khi nói đến cải lương, chúng ta không quên nhắc đến những đào kép cải lương vang danh một thời là người Tiền Giang như: Cô Năm Phỉ, cô Bảy Phùng Há, cô Tư Sạng, kép Hai Giỏi, Năm Châu, Bảy Xê, Ba Du, Dương Ngọc Thạch... đây là những bậc tiền bối đã có công khai sáng nghệ thuật cải lương và tên tuổi của họ sẽ còn lưu truyền mãi trong lịch sử sân khấu cải lương, trong lòng người mộ điệu nhiều thế hệ qua những vở tuồng, những vai diễn, những bài ca bất hủ.

Chương trình “Dạ khúc tri âm” được tổ chức định kỳ tại Rạp hát Thầy Năm Tú. Ảnh: THU HOÀI

Trong hơn một thế kỷ qua, các thế hệ nghệ sĩ Tiền Giang luôn tỏa sáng rực rỡ bằng năng lực nghệ thuật của mình, tạo sự ngưỡng mộ sâu sắc trong lòng người mộ điệu nghệ thuật trong cả nước. Nhiều nghệ sĩ của tỉnh ta đã được Nhà nước xét tặng danh hiệu như: Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú, Nghệ nhân Ưu tú. Đây không chỉ là niềm vinh dự, tự hào của cá nhân, mà là niềm vinh dự chung của tỉnh, của ngành Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) tỉnh nhà trong quá trình phát triển.

Từ năm 1995 trở về sau, cải lương đã bắt đầu suy thoái, sân khấu cải lương vắng khách và Rạp hát Thầy Năm Tú cũng đóng cửa như nhiều rạp hát cải lương ở Nam bộ lúc bây giờ. Năm 2010, Rạp hát Thầy Năm Tú được trùng tu và ngày 4-6-2012, Rạp hát Thầy Năm Tú được UBND tỉnh Tiền Giang ra Quyết định công nhận là di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.

Để bảo tồn, phát huy nghệ thuật cải lương của tỉnh, tiếp tục phát huy công năng của Rạp hát Thầy Năm Tú, từ giữa năm 2017, Sở VH-TT&DL đã tổ chức biểu diễn miễn phí định kỳ chương trình nghệ thuật “Dạ khúc tri âm”, gồm các trích đoạn, các vở cải lương nổi tiếng, kinh điển. Ngoài lực lượng diễn viên, nghệ sĩ của tỉnh, chương trình có sự góp mặt của nhiều tài danh sâu khấu cải lương như:  Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) Bạch Tuyết, NSND Minh Vương, NSND Thanh Tuấn, NSND Lệ Thủy; cố NSND Thanh Kim Huệ, Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) Thanh Điền, NSƯT Kim Tiểu Long, NSƯT Trọng Phúc… thu hút rất đông nhân dân tỉnh nhà đến xem.

Ai cũng biết nghệ thuật cải lương đang phải cạnh tranh quyết liệt với nhiều loại hình giải trí khác đang giành lấy thị phần, nên nhiều nghệ sĩ cải lương nổi tiếng ở TP. Hồ Chi Minh khi được mời về biểu diễn ở Rạp hát Thầy Năm Tú đều rất xúc động và bày tỏ sự vui mừng khi rạp hát vẫn sáng đèn trong suốt nhiều năm qua. Qua chương trình này, Sở VH-TT&DL đã tạo thêm một địa chỉ sinh hoạt văn hóa định kỳ hằng tháng tại TP. Mỹ Tho, góp phần đáp ứng nhu cầu thưởng thức nghệ thuật của công chúng, tạo môi trường sinh hoạt văn hóa lành mạnh, tạo hiệu quả xã hội tích cực.

Ngày 15-3 vừa qua là ngày kỷ niệm 105 năm vở cải lương đầu tiên ra đời tại Rạp hát Thầy Năm Tú. Sắp tới, từ ngày 17 đến 19-4, Trung tâm Văn hóa - Nghệ thuật tỉnh (thuộc Sở VH-TT&DL) sẽ tổ chức 3 đêm biểu diễn cải lương với sự tham gia của các đơn vị nghệ thuật như: Trung tâm Văn hóa - Nghệ thuật tỉnh Tiền Giang; Nhà hát Trần Hữu Trang; Đoàn cải lương Long An; Đoàn Văn công Quân khu 9; Đoàn cải lương Hương Tràm; Đoàn cải lương Bến Tre; Nhà hát Tây Đô; Trung tâm Văn hóa - Nghệ thuật tỉnh Đồng Tháp. Mỗi đơn vị tham gia biểu diễn một trích đoạn cải lương hoặc một chập cải lương, thời lượng từ 30 đến 45 phút.

Đây là hoạt động có ý nghĩa, thiết thực, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị của nghệ thuật cải lương - mà Tiền Giang là “cái nôi cải lương” của vùng đất Nam bộ.

THANH HẢI