Người thầy đầu tiên của tôi
Hồi tôi mới bập bẹ những tiếng đầu tiên, mẹ nhọc nhằn gồng gánh nuôi tôi khôn lớn. Cho đến một ngày, để chuẩn bị trước khi tôi bước vào lớp 1 (cái thời của tôi không có mẫu giáo như bây giờ), mẹ đã dạy tôi tập đếm lần đầu tiên bằng những ngón tay sạm đen và chai sần. Khi tôi đã chính thức vào học, mẹ dạy tôi cộng trừ bằng những cái bánh tai heo, hạt lựu, hạt sen. Trừ lấy bớt ra, cộng thì thêm vào, học xong lại có cái để nhâm nhi, nhất cử lưỡng tiện mà! Nhờ vậy trong suốt năm lớp 1, tôi chưa bao giờ bị điểm kém về môn Toán.
Sau vườn nhà tôi có cây hồng quân già đầy gai nhọn (ở nhà quê hồi đó chúng tôi không kêu hồng quân mà kêu là mừng quân, nói trại ra cho dễ gọi), cây đầy gai nhưng trái tròn vo, láng mịn màu nâu sẫm, to hơn ngón tay cái của người lớn một chút. Trước khi ăn phải lấy tay vò đều, đến lúc trái mềm nhũn như kiểu ăn trái vú sữa, vị mới ngọt, bằng không sẽ bị chát, không ngon. Tôi thích trái mừng quân vì nó vừa ngọt vừa mềm, đưa lên miệng cắn sựt một cái, dòng nước mát lan tỏa làm ngây ngất cả người.
Có một lần mẹ dạy tôi làm toán bằng trái mừng quân, những trái mừng quân mẹ hái sau vườn nhà tròn lẳn, được vò sẵn mềm mụp để khi tôi học xong là có thể thưởng thức ngay. Nhưng có lẽ do bất cẩn trong lúc hái nên bàn tay mẹ bị gai quào xước một vệt dài khá sâu, vết máu đã khô, lúc đó tôi còn quá nhỏ để có thể hiểu mẹ vất vả vì tôi đến là nhường nào!
Bàn tay mẹ, bàn tay sạm đen và chai sần khi lướt qua trang vở trắng tinh của tôi, bất ngờ vệt máu khô bong tróc ra, một dòng máu đỏ tươi loang nhòe những con số, mẹ hốt hoảng rụt lại, lấy giấy thấm xóa đi nhưng vết máu vẫn cứng đầu không chịu khuất phục. Nhìn vết máu loang lỗ trong tập, tôi sợ vô lớp bị cô giáo rầy nên phụng phịu với mẹ, bữa đó không thèm ăn trái mừng quân mặc cho mẹ hết lời năn nỉ. Mẹ buồn lắm và hứa sẽ vô lớp nhận lỗi cùng cô giáo, tôi mới nguôi ngoai.
Sau này khi lớn lên một chút, những lúc được mẹ dẫn đi ăn nhà hàng, mẹ dạy tôi cái nào cần ăn thì gắp cho gọn gàng, không nên gắp nhiều để khi mình dùng không hết, nhân viên nhà hàng có thể đem về dùng. Đó là bài học thực hành môn đạo đức đầu tiên tôi được mẹ dạy khi bắt đầu khám phá cuộc sống muôn màu mà không cần có sự chuẩn bị hay giáo án gì cả. Trong lòng tôi, mẹ cứ vẫn là “người thầy tuyệt vời” và những bài học của “người thầy tuyệt vời” ấy đã theo tôi suốt nửa đời người.
Tôi có đọc ở đâu đó mấy câu thơ của một tác giả:
“Con chữ của em có mùi thơm nhựa cũ
Có thân cò ngụp lặn ở bến sông
Có đôi mắt sâu thổi hồn vào bài giảng
Có bao la trời biển tấm lòng!”.
Còn con chữ của tôi có cả máu, nước mắt và tấm lòng bao dung của “người thầy tuyệt vời” dành cho đứa “học trò” thân yêu của mình.
TRẦN THỊ NGỌC HỒNG