Hũ dưa chua ngày Tết
Với bà con nông dân, mưa hay nắng đều là ân phúc của tạo hóa ban tặng. Mưa giúp cho việc gieo cấy thuận lợi, cây trái tốt tươi, những vuông lúa thoi thóp chết vì hạn hán được hồi sinh, sẽ mãi là “Lúa chiêm lấp ló đầu bờ/ Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên”. Còn nắng cũng hữu ích không kém, cho hơi ấm, xua đuổi ẩm thấp, giúp người nông dân phơi phóng nông sản, tranh thủ làm dưa, làm tương bởi những thứ ấy là gia sản của nhà nông.
Minh họa: Lê Duy |
Làm tương thì phải có tay nghề, có kỹ thuật nhất định, nếu không tương sẽ “bị trở”, có mùi hôi hoặc chua nên rất ít người quê thích làm công việc này.
Còn dưa thì nhà nào cũng biết làm, từ dưa giá, dưa chuột, dưa hành tới các loại cao cấp như dưa bồn bồn, súp lơ, củ cà-ra-đi… Món dưa chua rất hợp với món ăn thịt kho tàu trong các bữa ăn sum họp gia đình trong những ngày Tết. Khi thu hoạch loại nông sản gì mà có thể làm dưa được, có thể để dành được thì bà con nông dân sẽ làm bằng cách đem muối chúng.
Hũ dưa chua là vật không thể thiếu trong căn bếp của phần đông gia đình nông dân, nhất là dưa giá và dưa cải dễ làm, dễ ăn và rẻ tiền.
Người xưa bảo “Thịt thà là hương hoa, tương cà là gia sản” quả không ngoa tí nào với những vùng quê còn nghèo. Khi vào mùa mưa thì tất bật, bươn bả, cơm không kịp ăn nên chuyện nấu nướng càng giản đơn, càng ít tốn thì giờ càng được bà con ở quê yêu thích. Chính vì vậy mà bữa cơm đôi khi chỉ một món dưa chua và chén mắm thật cay cũng đủ làm cho bà con ở quê lạc quan, yêu đời.
Nếu chỉ có thế thì thật buồn cho món cải dưa lắm, bởi nó đâu chỉ là món khoái khẩu của những người chân lấm tay bùn, mà còn có mặt trên những mâm cỗ sang trọng của nhiều vùng, miền. Món thịt đông béo ngậy mà không có dưa cải, cà pháo thì chẳng ra làm sao. Nó còn là bạn song hành của các món nướng, các món thịt có nhiều mỡ. Chẳng những thế, nó còn có mặt rất trang trọng trong mâm cỗ ngày Tết của dân mình.
Với hũ dưa chua còn gợi cho ta hình ảnh đảm đang của người phụ nữ dù ở quê hay ở thị thành. Nó cũng giúp cho bữa cơm của mỗi gia đình được ngon hơn, giúp cho việc giáo dục con cái mình ngoan hơn ngoài những điều chúng học được từ thầy cô, từ sách vở.
Với đủ loại hóa chất độc hại từ những món ăn chế biến sẵn luôn len lỏi vào những bữa cơm vội vã của cư dân công nghiệp nơi thành thị thì hũ dưa luôn là sự lựa chọn khôn ngoan. Đó cũng là cách thiết thực nhất để giữ gìn sức khỏe cho mình và cho gia đình mình.
SONG NGUYỄN