Quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc
Ngày 11-11-2015, Chính phủ ban hành Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) về BHXH bắt buộc. Nghị định này quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động (NLĐ) Việt Nam làm việc theo hợp đồng lao động.
Theo đó, đối tượng áp dụng tại nghị định này bao gồm: NLĐ là công dân Việt Nam tham gia BHXH bắt buộc theo quy định; người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng tham gia BHXH bắt buộc theo quy định.
NLĐ quy định tại nghị định này được thực hiện đầy đủ các chế độ BHXH bắt buộc. Riêng đối tượng NLĐ là người hoạt động không chuyên trách ở xã (phường, thị trấn), người hưởng chế độ phu nhân hoặc phu quân tại cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và đối tượng là người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật Người lao động Việt Nam (hợp đồng đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài với doanh nghiệp hoạt động dịch vụ đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài, tổ chức sự nghiệp được phép đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài; hợp đồng đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài theo hình thức thực tập nâng cao tay nghề với doanh nghiệp đưa NLĐ đi làm việc theo hình thức thực tập nâng cao tay nghề; hợp đồng cá nhân) chỉ thực hiện chế độ hưu trí và tử tuất.
Nghị định này còn quy định chi tiết về một số chế độ BHXH bắt buộc, cụ thể như: Chế đội thai sản của lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ; chế độ hưu trí; chế độ tử tuất.
Ngoài ra, một số vấn đề liên quan đến quỹ BHXH như: Mức đóng và phương thức đóng của người hưởng chế độ phu nhân hoặc phu quân tại cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài; tạm dừng đóng BHXH bắt buộc; tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc; truy thu, truy đóng tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc; hoạt động đầu tư quỹ BHXH… cũng được quy định cụ thể tại nghị định này.
Bên cạnh đó, nghị định còn quy định về chuyển tiếp, trong đó có: Quy định chuyển tiếp đối với người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và trợ cấp hàng tháng trước ngày 1-1-2016; phụ cấp khu vực đối với người hưởng BHXH; chế độ đối với người đang hưởng trợ cấp ốm đau do mắc bệnh cần chữa trị dài ngày trước ngày 1-1-2016; tính thời gian công tác trước ngày 1-1-1995 để hưởng BHXH.
Chế độ đối với người đang hưởng trợ cấp hàng tháng mà trước đó có thời gian đóng BHXH chưa được tính hưởng BHXH; chế độ đối với người lao động đã có quyết định nghỉ việc chờ giải quyết chế độ hưu trí, trợ cấp hàng tháng; chế độ hưu trí đối với người trước đó có thời gian đóng BHXH tự nguyện; quy định chuyển đổi tiền lương bằng ngoại tệ sang đồng Việt Nam để đóng BHXH; quy định Nhà nước chuyển từ ngân sách một khoản kinh phí vào quỹ BHXH; quy định đối với NLĐ đủ điều kiện và hưởng các chế độ BHXH trước ngày 1-1-2016…
Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2016, trừ quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 2 của nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-1-2018.
NGUYỄN VĂN TÂM