Đừng để mất cơ hội hưởng lương hưu khi tuổi già

Bảo hiểm xã hội (BHXH) là chính sách an sinh rất ưu việt, nhân văn của Đảng và Nhà nước, không vì mục đích lợi nhuận. Chính vì thế, cách tính toán cho tỷ lệ đóng, mức đóng và thời gian đóng BHXH đều nhằm mục đích bảo vệ người lao động (NLĐ) và hướng đến một xã hội an sinh, để người già có khoản thu nhập ổn định, có cuộc sống tự chủ và hạnh phúc. Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay, NLĐ vì cuộc sống khó khăn trước mắt, để trang trải chi tiêu mà họ tự đánh mất cơ hội được hưởng chế độ hưu trí.

BHXH tỉnh Tiền Giang hiện đang quản lý thu gần 4.100 đơn vị sử dụng lao động với hơn 203.642 lao động  đang  tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), trong đó gần 1.850 doanh nghiệp với gần 153.000 công nhân lao động tham gia BHXH, BHTN bắt buộc. Trong thời điểm đại dịch Covid-19, đã có một bộ phận NLĐ đã lựa chọn hưởng BHXH 1 lần.

Chỉ tính trong quý I-2020, toàn tỉnh có 4.952 lượt người nộp hồ sơ hưởng BHXH 1 lần, bình quân mỗi tháng 1.650 lượt, nếu tính cả năm sẽ có khoảng 19.800 lao động lĩnh BHXH 1 lần, đồng nghĩa với toàn bộ thời gian tham gia đóng BHXH trước đó của NLĐ sẽ không được cộng nối thời gian tham gia BHXH, từ đó có thể dẫn tới việc NLĐ sẽ không đủ điều kiện hưởng lương hưu khi đã hết tuổi lao động, hệ lụy là họ phải phụ thuộc vào con, cháu và xã hội; không có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT),  thậm chí phải đối mặt với nguy cơ không chi trả nổi chi phí khám, chữa bệnh hoặc nằm viện trong thời gian dài.

NLĐ nộp sổ BHXH xin nghỉ hưởng chế độ BHXH 1 lần tại Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả tại BHXH tỉnh Tiền Giang.

Ngược lại, nếu NLĐ khi nghỉ việc không hưởng chế độ BHXH 1 lần thì có những quyền lợi cơ bản như sau:

Thứ nhất, khoản tiền đóng vào quỹ BHXH là một của để dành quý giá của chính NLĐ, nó không mất đi, mà ngược lại vẫn được cơ quan BHXH quản lý và đầu tư tăng trưởng, NLĐ có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc khi tham gia BHXH tự nguyện với sự hỗ trợ đóng của ngân sách Nhà nước. Trong thời gian bảo lưu, nếu chẳng may bị mất thì gia đình được hưởng trợ cấp mai táng phí, thân nhân được hưởng trợ cấp tuất theo quy định.

Thứ hai, khi nhận BHXH 1 lần là phải chấp nhận sự thiệt thòi rất lớn khi với 22% mức tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương. Trong khi mức hưởng BHXH 1 lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014 và 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.

Thứ ba, khi NLĐ đủ điều kiện hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động (độ tuổi dễ gặp bất trắc về sức khỏe nhất của mỗi người), NLĐ được quỹ BHXH trả kinh phí để cấp thẻ BHYT miễn phí (người nghỉ hưu có lương hưu không phải tự mua thẻ BHYT) và được hưởng các quyền lợi về khám, chữa bệnh BHYT. Khi người hưởng lương hưu không may qua đời thì người lo mai táng được nhận 1 lần trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng người hưởng lương hưu mất và thân nhân được hưởng trợ cấp tử tuất hằng tháng hoặc 1 lần (tùy theo hoàn cảnh thân nhân của người mất).

Thứ tư, NLĐ đã hưởng lương hưu thì mức lương hưu được điều chỉnh định kỳ hằng năm theo chỉ số giá tiêu dùng và mức tăng trưởng kinh tế.

Vì lẽ trên, NLĐ nên cân nhắc kỹ trước khi quyết định hưởng BHXH 1 lần để có cơ hội hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động. Hãy xem sổ BHXH là một tài sản, là khoản để dành nhất định ở tương lai; nếu ở một giai đoạn khó khăn chúng ta không đóng tiếp được thì hãy bảo lưu cho đến khi qua giai đoạn ấy chúng ta sẽ tiếp tục tích lũy. Khi chúng ta còn trẻ, còn đủ sức khỏe để lao động thì chúng ta có nhiều cơ hội để vượt qua khó khăn. Hãy vì cuộc sống của bản thân, cố gắng vượt qua mọi khó khăn khi có thể để giữ lại điểm tựa cho tuổi già, với những tháng ngày an vui, hạnh phúc.

NGUYỄN VĂN THANH