AI có thay thế nhà báo?

Gần đây, chúng ta hay nghe nói AI (trí tuệ nhân tạo) sẽ thay thế nhà báo. Thực sự không phải “sẽ” mà là AI “đang” thay thế công việc của các nhà báo.

Đối với các công việc đơn giản, như biến một thông cáo báo chí thành một bài báo, ChatGPT làm tốt và nhanh hơn rất nhiều so với con người, với chi phí rẻ hơn. Tờ báo, người làm báo phải làm gì để không bị thay thế bởi AI?

Phóng viên Báo SGGP tác nghiệp tại Trung tâm Báo chí TPHCM trong giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát. Ảnh: HOÀNG HÙNG

Nhà báo ĐỖ HÙNG, Giám đốc Trung tâm sản xuất và phát triển nội dung số Báo Thanh Niên: Không ai thay thế được nhà báo

Đâu là điểm khác biệt của nhà báo với AI? Tôi cho rằng nhà báo cần đầu tư vào chất lượng. AI có thể viết rất nhanh từ các thông tin, số liệu có sẵn, nhưng việc thực hiện điều tra sâu bằng nghiệp vụ báo chí, việc tìm kiếm thông tin và hệ thống hóa chúng thành câu chuyện thì không ai có thể thay thế được nhà báo. Việc thẩm định thông tin giữa rừng thông tin thật giả lẫn lộn đòi hỏi những kỹ thuật, nghiệp vụ mà không phải bất kỳ người sáng tạo nội dung nào (hay AI) cũng có thể làm được. Nhà báo cần chú trọng vào chất lượng của nội dung, không nên quá chú trọng về tốc độ đưa tin.

Cái còn lại là nhà báo sẽ thể hiện như thế nào? Từ góc độ của một người làm báo đa phương tiện, tôi nghĩ, bên cạnh kỹ năng viết, nhà báo cần phải biết sản xuất các sản phẩm đa phương tiện, phải biết kể câu chuyện bằng nhiều cách, bằng nhiều kỹ thuật, nhiều loại hình và phát đi trên nhiều nền tảng khác nhau. Và không chỉ sản xuất nội dung, nhà báo cần trang bị cho mình sự am hiểu về thói quen của công chúng trên các nền tảng, thậm chí hiểu cả những thứ mang tính công nghệ như cách mà các nền tảng kỹ thuật số, các thuật toán vận hành.

Khi phỏng vấn tuyển dụng một phóng viên đa phương tiện, tôi không chỉ hỏi về các kỹ năng viết, quay phim, dựng phim mà còn hỏi các ứng viên về việc họ sử dụng Facebook như thế nào, video khung hình dọc hay khung hình ngang thì hiệu quả…

Nhà báo TRẦN TOÀN, Biên tập viên Báo Sài Gòn Giải Phóng: Trở về giá trị cốt lõi

Cho dù phương thức làm báo có thay đổi ra sao, công nghệ phát triển đến mức nào thì báo chí nói chung và báo Đảng nói riêng sẽ không bao giờ có thể đi ngược lại với những nhiệm vụ và chức năng vốn có của mình. Khi nội dung số đang chiếm ưu thế về tốc độ và cách thức tiếp cận thì báo Đảng càng phải làm tốt vai trò “người gác cổng” nhằm đưa đến cho công chúng những thông tin chính xác, tin cậy và công tâm. Tin tức càng tràn lan thì con người càng khát khao sự thật. Mạng xã hội càng nhanh thì công lý từ báo chí càng chiến thắng.

Đầu tư lớn cho công nghệ là cần thiết, nhưng với báo Đảng, nội dung vẫn luôn là ưu tiên số 1, có tính chất sống còn. Phóng viên, biên tập viên của các cơ quan báo Đảng phải hiểu được sứ mệnh đầy vinh quang nhưng cũng thật gian khó của mình là cung cấp thông tin chính xác, đáng tin cậy, đúng sự thật và bản chất sự việc. Mặc dù tin tức đầy rẫy trên mạng xã hội cùng những phương tiện truyền thông khác, thế nhưng người dân vẫn đón chờ bản tin chính thống của các tờ báo Đảng.

Nhà báo VŨ BÌNH MINH, Báo Tuổi Trẻ: Chủ động nắm bắt kỹ năng mới

Trong danh sách 10 kỹ năng từ đây đến năm 2025 do Diễn đàn Kinh tế thế giới công bố, các bộ kỹ năng đã chuyển dần sang xu hướng chuyển đổi số như sử dụng, giám sát và kiểm soát công nghệ; hay khả năng thích ứng như sự bền bỉ, kỹ năng ứng phó với căng thẳng và linh hoạt; giải quyết các vấn đề phức tạp, tư duy phân tích và đổi mới… Nhìn trên bề mặt, những kỹ năng này không trực tiếp đóng góp vào việc sản xuất ra một sản phẩm báo chí, nhưng nó chính là “bước đệm” giúp đẩy nhanh hiệu suất, chất lượng công việc, thúc đẩy khả năng tư duy của mỗi cá nhân, từ đó góp phần cho sự phát triển chung của cả tờ báo.

Tôi kỳ vọng các cơ quan báo chí cần có cơ chế phù hợp để tạo điều kiện cho phóng viên trẻ học tập và phát triển, bên cạnh việc tự học của mỗi người. Bởi, đầu tư cho nguồn nhân lực một cách bài bản, chiến lược chính là sự đầu tư bền vững, sẽ góp phần xây dựng giá trị và tăng năng lực cạnh tranh cho chính tờ báo đó về lâu dài.

Theo sggp.org.vn