Thực trạng, giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động MTTQ và các đoàn thể

Ngày 17-6-2013, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Công văn 1570-CV/TU chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội tỉnh và cấp ủy huyện (tương đương) lãnh đạo tiến hành khảo sát thực trạng tổ chức, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở đó, Ban Dân vận Tỉnh ủy, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị tỉnh xây dựng các kế hoạch, hướng dẫn và tổ chức triển khai đến các cấp ủy đảng, chi đoàn, chi hội trong tỉnh; đồng thời, thường xuyên theo dõi, chỉ đạo việc thực hiện.

Kết quả qua khảo sát cho thấy, ngoài tổ chức Liên đoàn Lao động tỉnh số lượng không đổi trước và sau khảo sát là 107.451 đoàn viên, còn lại các đoàn thể đều có biến động giảm, có đoàn thể giảm mạnh. Cụ thể  Mặt trận Tổ quốc sau khảo sát có 14.372 thành viên, giảm 58 thành viên (giảm 0,4%); Hội Liên hiệp Phụ nữ sau khảo sát có 194.931 hội viên, giảm 62.620 hội viên (giảm 24,3%); Hội Nông dân sau khảo sát có 245.207 hội viên, giảm 25.544 hội viên (giảm 9,43%); Hội Cựu chiến binh sau khảo sát có 28.502 hội viên, giảm 104 hội viên (giảm 0,36%); Đoàn Thanh niên sau khảo sát có 71.784 đoàn viên, giảm 36.695 đoàn viên (giảm 33,8%); Hội Liên hiệp Thanh niên sau khảo sát có 88.088 hội viên, giảm 50.771 hội viên (giảm 36,6%).

Theo đánh giá của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ nguyên nhân của thực trạng trên là do nhu cầu việc làm, cải thiện đời sống gia đình nên hội viên, đoàn viên, nhất là ở khu vực nông thôn đến làm việc tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp và làm các nghề tự do khác nên vắng sinh hoạt nhiều tháng liền hoặc bỏ sinh hoạt, không đóng đoàn, hội phí,...

Một bộ phận đoàn viên, hội viên không thiết tha với tổ chức Đoàn, Hội, tự ý bỏ sinh hoạt nhưng tổ chức Đoàn, Hội nơi đoàn viên, hội viên sinh hoạt không xóa tên; ngoài ra, có một số đoàn viên, hội viên do bệnh tật, già yếu, chết hoặc chuyển đi nơi khác nhưng tổ chức không xoá tên.

Có một số trường hợp 1 người được phát triển vào tổ chức Đoàn hoặc tổ chức Hội nhiều lần nhưng không điều chỉnh số lượng thực tế và không xóa tên trong danh sách (có nhiều thẻ hội viên), nhưng tổ chức không thu lại thẻ đoàn, thẻ hội, qua khảo sát phát hiện mới xóa tên, từ đó giảm số lượng thực tế.

Số lượng đoàn viên, hội viên tham gia sinh hoạt và đóng đoàn phí, hội phí tại các chi đoàn, chi hội đạt khoảng 60%. Có nơi trên 3 tháng liền đoàn viên, hội viên không sinh hoạt, không đóng hội phí, thậm chí bỏ sinh hoạt trên 6 tháng nhưng không bị xóa tên. Bí thư chi đoàn, chi hội trưởng còn hạn chế kỹ năng tập hợp và tổ chức sinh hoạt.

Chế độ bồi dưỡng cán bộ chi đoàn, chi hội quá thấp chưa đủ sức động viên họ tích cực công tác; chưa kết hợp tốt giữa quyền lợi và nghĩa vụ. Nội dung, phương thức sinh hoạt chưa đổi mới, thiếu giải pháp khả thi để vận động, tập hợp đoàn viên, hội viên duy trì sinh hoạt. Tổ chức của các Đoàn, Hội cơ sở còn lỏng lẻo, thiếu chặt chẽ theo Điều lệ.

Một nguyên nhân nữa dẫn đến thực trạng trên là do hoạt động của cán bộ tổ chức - kiểm tra các đoàn thể ở các cấp còn thiếu, yếu chuyên môn, nghiệp vụ; luôn biến động, cán bộ được bổ sung, thay thế chưa qua đào tạo, bồi dưỡng nên chưa đáp ứng yêu cầu công tác.

Ban Chấp hành, Ban Thường vụ chưa thật sự quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ dự nguồn thay thế; chưa chủ động, sáng tạo trong xây dựng kế hoạch hoạt động và đề ra giải pháp hữu hiệu để tuyên truyền, vận động, tập hợp, nâng chất lượng đoàn viên, hội viên, nhất là tập hợp thanh thiếu niên tham gia tổ chức.

Công tác cập nhật số liệu tổ chức, theo dõi số lượng đoàn viên, hội viên, đánh giá hiệu quả các phong trào chưa tốt; một số vấn đề có tính nguyên tắc trong xây dựng tổ chức Đoàn, Hội chưa được thực hiện nghiêm túc, còn buông lỏng.

Số lượng đoàn viên, hội viên, biến động giảm nhiều năm liền, kéo theo việc thu hội phí không đảm bảo nhưng không được phản ánh trung thực do chạy theo thành tích và áp lực chỉ tiêu thi đua hàng năm của đoàn thể cấp trên giao về số lượng phát triển đoàn viên, hội viên (năm 2011, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam giao chỉ tiêu phát triển cho tỉnh là 7.000 hội viên; năm 2012 là 7.500 hội viên; Trung ương Đoàn giao chỉ tiêu phát triển năm 2011 tăng 30% so với số lượng đoàn viên thực tế và tỉnh đã phát triển mới 21.320 đoàn viên, đạt 120,3%; Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam giao cả nhiệm kỳ 2012-2017, phát triển 75% phụ nữ tuổi từ 18 trở lên vào hội).

Để đạt được chỉ tiêu và giữ vững thành tích thi đua, các đoàn thể tỉnh đã giao chỉ tiêu cho cấp dưới, không sát thực tế nên khó đạt chỉ tiêu, đã ảnh hưởng trực tiếp đến chế độ phụ cấp cá nhân của cán bộ Đoàn, Hội trong thời gian dài…

Một số cấp ủy thiếu quan tâm lãnh đạo, kiểm tra, chưa tích cực chỉ đạo giải quyết những khó khăn, những tồn tại, khiếm khuyết vì ngại ảnh hưởng đến thi đua của cấp ủy, tổ chức đảng nên số lượng, chất lượng đoàn viên, hội viên không sát thực tế nhưng chưa được chấn chỉnh kịp thời.

Từ thực trạng nêu trên, để Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể đi vào hoạt động thực chất hơn, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ yêu cầu các cấp ủy đảng, trên cơ sở quán triệt và tổ chức thực hiện Kết luận 64-KL/TW ngày 28-5-2013 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá XI) một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở, cần đề cao trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội tiếp tục chấn chỉnh việc theo dõi, cập nhật biến động về số liệu tổ chức.

Kiện toàn, củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, đánh giá sát thực tế đội ngũ cán bộ, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng,...; thường xuyên nắm chắc số lượng, chất lượng đoàn viên, hội viên tập trung chấn chỉnh nền nếp sinh hoạt Ban Công tác Mặt trận, các chi, tổ hội và thực hiện tốt nghĩa vụ đoàn phí, hội phí theo quy định của điều lệ; lấy hiệu quả hoạt động, kết quả thực hiện các phong trào quần chúng, của mỗi tổ chức Đoàn, Hội để đánh giá chất lượng của mỗi tổ chức; số lượng phải đi đôi với chất lượng; tập trung, nghiên cứu đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, nâng chất lượng các phong trào nhằm tập hợp đoàn viên, hội viên gắn với việc tham gia tích cực vào các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và giữ gìn an ninh trật tự tại địa phương.

Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể cấp trên phải nâng cao trách nhiệm theo dõi sâu sát và hướng dẫn củng cố, tổ chức, nâng chất hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể cấp dưới.

Các cấp ủy đảng, các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tiếp tục triển khai và thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 25-NQ/TW ngày 3-6-2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) và Chương trình hành động số 45-CT/TU ngày 30-8-2013 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về công tác dân vận, về củng cố tổ chức, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể. Tiếp tục triển khai, tuyên truyền sâu rộng và thực hiện nghiêm túc Luật Mặt trận Tổ quốc, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên và Điều lệ của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể.

Tập trung hướng về cơ sở, lắng nghe ý kiến nhân dân, tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, đoàn viên, hội viên; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, chấn chỉnh, khắc phục những khuyết điểm, nhược điểm trong xây dựng tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể.

Từ kết quả khảo sát, đánh giá thực trạng tình hình nêu trên, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ cũng đề nghị Ban Bí thư Trung ương Đảng chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương: Khi giao chỉ tiêu thi đua về phát triển đoàn viên, hội viên cần căn cứ tình hình thực tế ở địa phương về dân số, sự biến động về chuyển dịch cơ cấu lao động theo yêu cầu chuyển đổi ngành nghề (nên giao cho các đoàn thể địa phương tự xác định chỉ tiêu).

Để thật sự đổi mới nội dung, phương thức hoạt động Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, các hội quần chúng ở cấp Trung ương cần rà soát, thống nhất lại các phong trào, các cuộc vận động nhân dân, vận động các giai cấp, các tầng lớp, các giới để khắc phục tình trạng chồng chéo, thiếu tập trung, nhằm nâng cao hiệu quả tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.

TẤN ĐỜI