Người nghiên cứu lịch sử tâm huyết

Đồng chí Lê Minh Đức sinh năm 1936 tại Mỹ Tho, nguyên Phó Trưởng Ban Nghiên cứu lịch sử Đảng Tỉnh ủy Tiền Giang, nguyên Phó Chủ tịch Hội Khoa học - Lịch sử Tiền Giang, người nghiên cứu lịch sử tâm huyết.

Đồng chí Lê Minh Đức đã sưu tầm, cung cấp nhiều tư liệu lịch sử quan trọng cho tỉnh nhà.

Cha đồng chí là liệt sĩ, nhà báo Lê Văn Đổng, bị địch bắt giam, hy sinh năm 1969 tại nhà tù Côn Đảo. Em trai đồng chí là liệt sĩ Lê Minh Lý, công tác Tuyên huấn Thành ủy Sài Gòn, hy sinh năm 1968.

Mẹ đồng chí là cụ bà Huỳnh Kim Hoa, sống tại ấp 1, xã Đạo Thạnh, TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang, được Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý Bà mẹ Việt Nam Anh hùng…

Năm 1953, đồng chí Lê Minh Đức đi bộ đội, đơn vị pháo binh thuộc Sư đoàn 324 và theo đơn vị tập kết ra Bắc, được Quân đội cử đi học Khoa Sử, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.

Được các giáo sư đầu ngành: Trần Văn Giàu, Đinh Xuân Lâm, Trần Quốc Vượng… giảng bài, truyền thụ kiến thức và trao gửi tâm huyết nghiên cứu lịch sử, đồng chí mong sẽ được đóng góp xây dựng quê hương bằng những kiến thức lịch sử đã được học…

Từ năm 1972 đến 1975, đồng chí đi chiến trường B, công tác tại Ban Giáo dục khu 5… Năm 1982, đồng chí trở về quê mẹ, công tác tại Trường Trung học Sư phạm Tiền Giang, sau đó được Ban Tổ chức Tỉnh ủy Tiền Giang phân công làm Phó Trưởng Ban Nghiên cứu lịch sử Đảng Tỉnh ủy. Công việc mới đúng sở trường và tâm nguyện, đem lại cho đồng chí niềm vui sáng tạo.

Với những vai trò quan trọng của Tiền Giang trong lịch sử Đảng (trong đó có sự kiện Khởi nghĩa Nam kỳ tại Mỹ Tho), việc sưu tầm tư liệu lịch sử là rất quan trọng, đồng chí đề nghị và được Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đồng ý liên hệ các cơ quan ở Trung ương và tỉnh bạn trao đổi, cung cấp tư liệu, nhờ đó Ban Nghiên cứu lịch sử Đảng Tỉnh ủy Tiền Giang có được một kho tư liệu phong phú, đáp ứng công tác nghiên cứu lâu dài.

Đầu những năm 1990, tỉnh Tiền Giang lập Dự án “Địa chí Tiền Giang”, đồng chí Lê Minh Đức trình bày về kho tư liệu phong phú sưu tầm, bảo quản và đang khai thác của tỉnh Tiền Giang, thay mặt cơ quan nhận trách nhiệm tổ chức sưu tầm, biên soạn công trình “Địa chí Tiền Giang”.

Với những cố gắng của mình, đồng chí cung cấp cho các đồng nghiệp một số tư liệu về “Địa chí Tiền Giang” và “Những cống hiến quan trọng của Khởi nghĩa Nam kỳ tháng 11 năm 1940 tại Mỹ Tho trong lịch sử cách mạng Việt Nam”.

Năm 2005, Tỉnh ủy Tiền Giang phối hợp cùng Viện Lịch sử Đảng tổ chức Hội thảo về Khởi nghĩa Nam kỳ tháng 11 năm 1940 tại Mỹ Tho.

Tại hội thảo, đồng chí đọc tham luận công bố 2 phát hiện quan trọng: Một là, người thiết kế lá cờ đỏ sao vàng trong Khởi nghĩa tháng 11 năm 1940 là đồng chí Lê Quang Sô (tức Lê Văn Sô, tức Hai Sô), quê ở làng Đạo Thạnh, nay là xã Đạo Thạnh, TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang.

Hai là, ngày thành lập Lực lượng vũ trang cách mạng tỉnh Mỹ Tho là ngày 12-8-1940 khi chuẩn bị cho Khởi nghĩa Nam kỳ tháng 11 năm 1940. Việc công bố người thiết kế lá cờ đỏ sao vàng Lê Quang Sô tạo nên sự chú ý đặc biệt trong giới nghiên cứu và những người quan tâm.

Tuy nghỉ hưu nhưng đồng chí vẫn làm việc bền bỉ. Nhân kỷ niệm 62 năm Ngày Khởi nghĩa Nam kỳ (23-11-1940 - 23-11-2002), đồng chí viết bài báo “Nam kỳ khởi nghĩa, những vấn đề còn đó”, đăng trên Báo Ấp Bắc, nhắc nhở những người  nghiên cứu lịch sử tiếp tục các công trình tâm huyết, đóng góp xây dựng quê hương.

Gần 15 năm sau cuộc Hội thảo năm 2005, đồng chí Lê Minh Đức đến thăm Nhà thờ tổ tộc họ Lê ở ấp 5, xã Đạo Thạnh, TP. Mỹ Tho và thăm mộ cụ Lê Quang Sô.

Tay run run thắp nén nhang trước mộ phần người thiết kế lá cờ đỏ sao vàng, đồng chí Lê Minh Đức cảm động và toại nguyện.

Đồng chí Lê Minh Đức - anh bộ đội Cụ Hồ, người nghiên cứu lịch sử tâm huyết đã cống hiến những năm tháng sung sức và sáng tạo nhất cho sự nghiệp, góp phần làm rạng rỡ quê hương.

NGUYỄN  TRI  NHA - NGUYỄN MẠNH BÌNH