Sục sôi khí thế ở 2 tỉnh Mỹ Tho và Gò Công

Sau khi Nhật đảo chính Pháp (ngày 9-3-1945), tình hình chính trị ở 2 tỉnh Mỹ Tho và Gò Công (nay là tỉnh Tiền Giang) diễn ra có lợi cho cách mạng. Lữ đoàn quân phiệt Nhật đóng ở Mỹ Tho rã rời, hoang mang. Bọn tay sai người Việt hoảng loạn. Đó là thời cơ thuận lợi để nhân dân ta nổi dậy khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân.

Nhà đồng chí Lê Văn Philip (số 16, đường Trần Hưng Đạo, TX. Gò Công), nơi mở các cuộc họp để khởi nghĩa ở Gò Công tháng 8-1945.

NIỀM VUI CHIẾN THẮNG

Đêm 17-8-1945, đồng chí Dương Khuy, Bí thư Tỉnh ủy Mỹ Tho triệu tập hội nghị bàn khởi nghĩa giành chính quyền, phát lệnh khởi nghĩa ngay trong đêm, với phương châm nơi nào lực lượng ta mạnh thì khởi nghĩa trước, kiên quyết giành bằng được chính quyền về tay nhân dân; nơi nào lực lượng ta yếu thì khởi nghĩa sau…

4 giờ ngày 18-8-1945, học viên Trường Huấn luyện Quân sự tỉnh tại xã Long An, quận Châu Thành, tỉnh Mỹ Tho do đồng chí Phan Lương Trực chỉ huy, tiến vào TX. Mỹ Tho, phối hợp với lực lượng nội ứng chiếm các mục tiêu trong thị xã. 7 giờ, lực lượng ta làm chủ các mục tiêu quan trọng. 9 giờ, ta giành quyền làm chủ các công sở bên chợ Cũ. Việc tiến chiếm các công sở của phát xít Nhật diễn ra nhanh chóng, nhân dân đổ ra đường tuần hành thị uy. Tỉnh ủy Mỹ Tho tiến hành thành lập Ủy ban nhân dân cách mạng tỉnh và chuẩn bị tổ chức mít tinh chào mừng cách mạng thành công.

Sáng 25-8, quần chúng các quận kéo về sân vận động Mỹ Tho dự mít tinh chào mừng cách mạng thành công. Với niềm vui chiến thắng, hơn 30.000 người hô vang khẩu hiệu: “Việt Nam độc lập muôn năm!”. Tại đây, Ủy ban nhân dân cách mạng tỉnh Mỹ Tho ra mắt đồng bào. Đến 12 giờ, cuộc mít tinh chuyển thành cuộc biểu dương lực lượng. Sau đó quần chúng kéo về địa phương thành lập chính quyền cách mạng.

Ngày 19-8, ở tỉnh Gò Công, tỉnh trưởng Trần Hưng Ký yêu cầu đồng chí Lê Văn Philip, thủ lĩnh Thanh niên Tiền phong tỉnh Gò Công giữ gìn an ninh trong tỉnh. Đồng chí Nguyễn Văn Côn, Bí thư Tỉnh ủy Gò Công đánh giá, đây là thời cơ thuận lợi để lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa giành chính quyền. Đồng chí thay mặt Việt Minh yêu cầu hạ cờ Nhật, cờ quẻ ly và toàn bộ chính quyền tay sai đầu hàng Việt Minh.

Ngày 22-8, đồng chí Lê Văn Philip đến gặp và thuyết phục tỉnh trưởng Trần Hưng Ký đầu hàng. 14 giờ, tỉnh trưởng Ký mời đồng chí Nguyễn Văn Côn và đồng chí Lê Văn Philip tới bàn giao chính quyền. Đồng chí Nguyễn Văn Côn ra lệnh các công sở trong toàn tỉnh treo cờ đỏ sao vàng. Cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở tỉnh Gò Công giành thắng lợi hoàn toàn. Ngày 24-8, gần 30 ngàn người từ các xã kéo về tỉnh lỵ Gò Công biểu dương lực lượng. Đồng chí Nguyễn Văn Côn thay mặt Ủy ban Dân tộc giải phóng lâm thời tỉnh Gò Công tuyên bố chính quyền thuộc về nhân dân, cách mạng đã thành công.

NHỮNG BÀI HỌC QUÝ BÁU

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 ở 2 tỉnh Mỹ Tho và Gò Công là thắng lợi của Đảng bộ trong việc vận dụng sáng tạo đường lối giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; kết hợp đúng đắn 2 nhiệm vụ chống đế quốc, chống phong kiến vào hoàn cảnh cụ thể của địa phương, tập hợp đông đảo các tầng lớp nhân dân trên nền tảng liên minh giai cấp công nhân và giai cấp nông dân với tầng lớp trí thức. Đó là thắng lợi của tinh thần cách mạng tiến công, sử dụng bạo lực cách mạng với 2 lực lượng chính trị, vũ trang và sự kết hợp chặt chẽ giữa 2 hình thức đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, kết hợp nông thôn với thành thị chọn đúng thời cơ, phân hóa kẻ thù, làm tê liệt các hoạt động phản động của quân địch.

Thực tiễn sinh động của cuộc cách mạng Tháng Tám năm 1945 ở 2 tỉnh Mỹ Tho và Gò Công đã để lại những bài học quý báu: Luôn quán triệt sâu sắc đường lối, chủ trương của Đảng để có chủ trương đúng đắn, phù hợp với nguyện vọng của nhân dân. Xây dựng khối đoàn kết toàn dân vững chắc, làm nền tảng xây dựng Mặt trận Dân tộc thống nhất. Có phương pháp cách mạng phù hợp với trình độ giác ngộ chính trị của mỗi tầng lớp nhân dân. Giữ vững thế tiến công, chọn đúng thời cơ giành những thắng lợi quyết định tiến tới giành chính quyền về tay nhân dân. Luôn quan tâm công tác xây dựng Đảng…

LÊ VĂN TÝ