Đại biểu Quốc hội tỉnh Tiền Giang chất vấn Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan

(ABO) Chiều 7 và sáng 8-6, Quốc hội tiến hành Phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Tiền Giang đã tham gia chất vấn Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Lê Minh Hoan về ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Đây là vấn đề thu hút sự quan tâm của nhiều đại biểu và cử tri cả nước.

Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Tiền Giang Tạ Minh Tâm chất vấn Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Khi đảm nhiệm vị trí Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp, ông được mệnh danh là ông Bí thư của nông dân. Hiện nay, với cương vị là Bộ trưởng NN&PTNT, xin ông cho biết trách nhiệm và giải pháp để nông dân tránh được tình trạng "được giá, mất mùa; được mùa, mất giá", thu nhập bấp bênh để ổn định cuộc sống, nông dân yên tâm sản xuất; làm tốt trọng trách bảo đảm an ninh lương thực; củng cố và xây dựng nông nghiệp - nông thôn là trụ đỡ vững chắc cho kinh tế - xã hội (KT-XH) của đất nước.

Đại biểu Tạ Minh Tâm phát biểu tại hội trường.

Trả lời các vấn đề ĐBQH chất vấn, trong đó có nội dung chất vấn của ĐBQH tỉnh Tiền Giang, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững mà Thủ tướng phê duyệt là giai đoạn chuyển từ giai đoạn tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp. Hiện ngành Nông nghiệp đang tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chủ trương này.

Về vấn đề "được mùa, mất giá" vẫn là "điểm nghẽn", Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng vai trò của cấp ủy, chính quyền địa phương là rất quan trọng. Thực tiễn chứng minh, ở đâu cấp ủy, chính quyền vào cuộc mạnh mẽ thay cho vai trò của hợp tác xã truyền thống trước đây thì ở đó sản phẩm nông sản trở thành hàng hóa được.

“Chúng ta đang điều hành nền kinh tế thị trường, chiến lược thì từ trên xuống dưới, mà tổ chức thực hiện thì từ dưới lên trên. Câu phát biểu của tôi không phải là thoái thác trách nhiệm của Bộ trưởng, Bộ trưởng sẽ làm hết mình, nhưng nếu có sự vào cuộc của chính quyền địa phương, sự năng động của chính quyền địa phương thì sẽ giải quyết được, nhanh hay chậm là ở chỗ đó” - Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói.

Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm, ĐBQH tỉnh Tiền Giang phát biểu tại hội trường.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan phân tích, đơn cử như: Hải Dương với hàng loạt cà rốt trên những cánh đồng, rồi câu chuyện vải thiều của Bắc Giang, câu chuyện xoài của Sơn La, câu chuyện nhãn lồng Hưng Yên..., các địa phương vào cuộc một cách chủ động để tiếp thị, ngay cả các đồng chí lãnh đạo các địa phương đó cũng là người đi tiếp thị ở trong các hội nghị xúc tiến.

“Khi một người lãnh đạo địa phương đau đáu, chủ động ra tay để kết nối thì hình ảnh của lãnh đạo địa phương cũng là thương hiệu của nông sản địa phương đó và nó mang một lời hiệu triệu cho các doanh nghiệp để kết nối nông sản của mình”- Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh. Đứng ở góc độ của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT, tôi sẽ làm hết trách nhiệm của mình, nhưng nếu có sự vào cuộc của chính quyền địa phương, sự năng động của chính quyền địa phương thì sẽ giải quyết được. Nhanh hay chậm là ở chỗ đó” - Bộ trưởng Lê Minh Hoan nêu.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan giải trình các ý kiến của ĐBQH.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, giải pháp cho câu chuyện “được mùa, mất giá” là tổ chức lại sản xuất, chuẩn hóa ngành hàng, thông tin minh bạch thị trường xuất khẩu, nội địa. Thông qua Bộ Công thương, Bộ Ngoại giao và các cơ quan thương vụ, tham tán thương mại ở nước ngoài, Bộ NN&PTNN cùng với các bộ đang xây dựng 3 thị trường lớn, một đề án riêng cho từng loại thị trường, đó là thị trường Hoa Kỳ, thị trường EU, thị trường Trung Quốc. Mỗi loại thị trường có một chuẩn mực thị trường, có một tiềm năng thị trường và có những quy định rào cản của thị trường, làm sao để chúng ta thoát tình trạng đi buôn chuyến, chúng ta có một chương trình xúc tiến một cách bài bản để tiếp cận được thị trường với số đông doanh nghiệp tham gia hơn. Với đề án đó, Bộ Ngoại giao, Bộ Công thương và Bộ NN&PTNN rất kỳ vọng chúng ta có các doanh nghiệp người Việt ở từng loại thị trường đó sẽ kết nối với doanh nghiệp trong nước. Chúng tôi cũng đang làm động tác ráp nối với nhau. Tôi nghĩ như vậy chúng ta nhìn vào lăng kính thị trường để điều chỉnh lại tổ chức sản xuất của chúng ta phù hợp từng loại thị trường, phù hợp từng loại mùa vụ và phù hợp với từng vùng nguyên liệu cụ thể.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan mong rằng thông qua các nghị quyết vừa rồi của Trung ương đối với vùng núi phía Bắc cũng như Đồng bằng sông Cửu Long, rồi sau này các vùng khác nữa sẽ có một sự liên kết tốt hơn.  Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng thẳng thắn nhận khuyết điểm trong điều hành, chuẩn hóa nông sản; đồng thời, nhấn mạnh chưa tổ chức lại sản xuất thì chưa thành công và đối mặt rủi ro khi không đồng nhất nguyên liệu một loại nông sản và khi đó chưa đồng nhất thương hiệu.

Từ đó, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho hay sẽ sớm cùng các cơ quan thương vụ Việt Nam ở nước ngoài giải quyết việc này. Bộ NN&PTNT cũng đã giao các viện nghiên cứu chuẩn hóa lại quy trình sản xuất, trồng trọt để giảm chi phí đầu vào. “Các nước đang hướng tới nền nông nghiệp ít hơn để được nhiều hơn. Tức là tối thiểu hóa chi phí và tối đa hóa lợi nhuận bằng khoa học nông nghiệp. Chúng ta cũng phải phấn đấu theo hướng này” - Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói.

Quang cảnh phiên chất vấn.

Ngoài ra, liên quan đến vấn đề phát triển kinh tế tập thể, việc hỗ trợ các hợp tác xã, đại biểu Tạ Minh Tâm tiếp tục có nội dung chất vấn Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Các hợp tác xã rất khó khăn trong việc tiếp cận đất đai, tiếp cận vốn. Đề nghị Bộ trưởng cho biết những giải pháp tháo gỡ những khó khăn để nâng cao hoạt động của hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp hiện nay, để hợp tác xã thực sự là cầu nối giữa nông dân với doanh nghiệp.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan trả lời: Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang dự thảo sửa đổi Luật Hợp tác xã theo hướng để hợp tác xã dễ tiếp cận 2 điều mà ĐBQH quan tâm.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu kết thúc Phiên chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Một là đất đai và vốn. Tuy nhiên, vấn đề phát triển hợp tác xã là câu chuyện mà chúng tôi cũng rất quan tâm để làm sao thực sự nâng cao được năng lực quản trị và năng lực thị trường của hợp tác xã. Sự hỗ trợ về vốn thì các tổ chức tín dụng, ngân hàng cho vay vào khu vực nông nghiệp là khu vực đầy rủi ro, kể cả vấn đề hợp tác xã.

Có trường hợp hợp tác xã có vốn nhưng không có năng lực quản trị dòng tiền cũng như không có năng lực quản trị về thị trường thì nhiều khi thu mua nông sản rồi bị phá vỡ. Ngay cả một phương thức, phương án kinh doanh của hợp tác xã để tiếp cận được tất cả các chính sách của Nhà nước trong thời gian vừa qua cũng là một vấn đề, trách nhiệm của Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp với các địa phương để làm sao quản trị cũng như phát huy vai trò của hợp tác xã rõ hơn, để dễ tiếp cận hơn đất đai và vốn trong thời gian tới.

MINH TRÍ - THU HOÀI