Chiến thắng Ấp Bắc - chiến thắng của lòng quả cảm

Ấp Bắc thuộc xã Tân Phú, huyện Cai Lậy (nay là TX. Cai Lậy) cách TX. Mỹ Tho (nay là TP. Mỹ  Tho) 16 km về hướng Tây - Bắc, cách lộ 4 khoảng 5 km về hướng Bắc. Trong ấp, nhà dân và vườn cây xen kẽ với nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho lực lượng cách mạng ẩn náu. Nhân dân có tinh thần đấu tranh kiên cường, có chi bộ vững mạnh, có lực lượng dân quân chiến đấu anh dũng.

Nhân dân và Lực lượng vũ trang đào nhiều công sự chiến đấu và xây dựng công sự chiến đấu liên hoàn, tạo thế bám trụ đánh càn, bắn máy bay và xe M.113 của địch.       

SỰ LỚN MẠNH CỦA LỰC LƯỢNG CÁCH MẠNG

Phong trào Đồng Khởi năm 1960 làm cho chính quyền cơ sở của địch ở nông thôn tan vỡ từng mảng lớn. Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam ra đời, báo hiệu sự lớn mạnh của lực lượng cách mạng; đồng thời, cảnh báo sự sụp đổ không tránh khỏi của chế độ thực dân kiểu mới của Mỹ ở miền Nam. Do đó, Mỹ buộc phải chuyển sang chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” và với “Kế hoạch Xtalây - Taylo”, chúng hy vọng bình định miền Nam trong 18 tháng. Quân Mỹ sử dụng nhiều chiến thuật như: “Trực thăng vận”, “Thiết xa vận”, “Bủa lưới phóng lao”, “Bao vây hợp điểm” được quân Mỹ - ngụy thực hiện, lúc đầu gây cho lực lượng cách mạng nhiều khó khăn.

Các chiến sĩ Tiểu đoàn Mỹ Tho đánh thắng trận Ấp Bắc được mang tên Tiểu đoàn Ấp Bắc.

Tháng 9-1962, tại xã Mỹ Hạnh Đông, huyện Cai Lậy, Khu ủy khu 8 và Thường vụ Tỉnh ủy Mỹ Tho họp bàn biện pháp chống địch càn quét. Hội nghị ra Nghị quyết: Phải chuẩn bị trận địa công sự vững chắc, xây dựng xã, ấp chiến đấu liên hoàn, hình thành thế ba mũi giáp công tiến công địch.

Ngày 2-1-1963, lực lượng địch hơn 2.000 quân chủ lực, bảo an với phương tiện chiến tranh hiện đại: Máy bay, xe M.113, tàu chiến do cố vấn Mỹ cùng nhiều tướng ngụy chỉ huy mở trận càn vào Ấp Bắc nhằm tiêu diệt lực lượng giải phóng và gom dân, lập ấp chiến lược. Trong khi đó, lực lượng cách mạng có 200 người, gồm Đại đội 1 Tiểu đoàn 261 Khu 8, Đại đội 1 Tiểu đoàn 514 tỉnh Mỹ Tho, bộ đội địa phương huyện Châu Thành, dân quân xã Tân Phú, Tân Hội, Điềm Hy. Dựa vào công sự và chiến thuật nghi binh tài tình, quân ta bẻ gãy nhiều đợt tấn công của địch, đánh tan các cuộc đổ bộ bằng máy bay ở ấp Tân Thới; đánh bật nhiều mũi tiến công bằng xe M.113 và bộ binh của quân ngụy.

Cùng ngày, ta tổ chức lực lượng tiến công địch trên các mặt quân sự, chính trị, binh vận trên khắp tỉnh Mỹ Tho. Tại Ấp Bắc, ta tiêu diệt 450 tên địch (trong đó có 13 cố vấn Mỹ chết và bị thương), 3 xe M.113 bị cháy, 8 máy bay bị bắn rơi, 1 tàu chìm và 2 tàu hư nặng. Địch thất bại thảm hại trong trận càn này.

MỞ RA THỜI KỲ MỚI CHO CÁCH MẠNG MIỀN NAM

Ấp Bắc - trận chiến đấu thắng lợi điển hình của tiến công và nổi dậy bằng hai chân ba mũi giáp công của chiến tranh nhân dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Chiến thắng Ấp Bắc đánh bại 2 chiến thuật chủ yếu trong “Chiến tranh đặc biệt” là “Trực thăng vận”, “Thiết xa vận” của quân chủ lực ngụy, do Mỹ tổ chức, trang bị, huấn luyện và trực tiếp chỉ huy. Chiến thắng Ấp Bắc mở ra thời kỳ mới cho cách mạng miền Nam; đồng thời, làm đảo lộn chương trình bình định của địch ở vùng châu thổ sông Cửu Long. Sau Chiến thắng Ấp Bắc của ta, Mỹ - ngụy  hoang mang, dao động; chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” bước đầu bị phá sản.

Chiến sĩ Tiểu đoàn 514 đánh trận Ấp Bắc.

Chiến thắng Ấp Bắc là điển hình sống động về lòng quả cảm của quân và dân ta trước quân địch hung hãn với phương tiện chiến tranh hiện đại, lấy chiến tranh chính nghĩa thắng chiến tranh phi nghĩa và khẳng định đường lối chiến tranh nhân dân của Đảng ta là đúng đắn. Chiến thắng Ấp Bắc trở thành điểm mốc quan trọng trong lịch sử đấu tranh cách mạng của nhân dân tỉnh Mỹ Tho, là một sự kiện lịch sử quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta.

Sau Chiến thắng Ấp Bắc, Trung ương cục miền Nam và Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam phát động phong trào: “Thi đua Ấp Bắc, giết giặc lập công” trên toàn miền Nam, với khẩu hiệu “Vào sâu, đứng lại, đánh càn, giải phóng nông thôn” của Tiểu đoàn 261 Khu 8 và  Tiểu đoàn 514 tỉnh Mỹ Tho được phổ biến toàn miền Nam. Phong trào nhanh chóng diễn ra sôi nổi và lan tỏa ra cả nước, tạo nên sức mạnh to lớn của lực lượng cách mạng.

Khẩu đại liên đã hạ 6 trực thăng trong trận Ấp Bắc.

Có được thành tựu to lớn đó là do ngay từ những ngày đầu chống Mỹ - Diệm, Đảng ta có chủ trương đúng đắn, đó là: Củng cố và kiện toàn tổ chức Đảng các cấp từ cấp Miền đến cấp cơ sở; thống nhất lãnh đạo Lực lượng vũ trang trên toàn Nam bộ; đoàn kết các lực lượng yêu nước, vì hòa bình, thống nhất đất nước gồm công nhân, nông dân, trí thức, nhân sĩ, nhân dân lao động, các chức sắc lãnh đạo tôn giáo, các vị có uy tín trong đồng bào các dân tộc; trong Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam; phát động và lãnh đạo phong trào đấu tranh ở các đô thị; xây dựng căn cứ địa cách mạng.

Chiến thắng Ấp Bắc mãi mãi là bản anh hùng ca bất tử, là niềm tự hào của bao thế hệ người Việt Nam. Chiến thắng Ấp Bắc trước hết thuộc về nhân dân Việt Nam anh hùng, với truyền thống yêu nước, ý chí độc lập, kiên cường, bất khuất không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ!.

LÊ VĂN TÝ