Cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp cần triển khai thực hiện tốt 6 nhiệm vụ trọng tâm (*)

Chiều 3-1, đồng chí Nguyễn Văn Danh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội đơn vị tỉnh Tiền Giang dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị tổng kết công tác kiểm tra, giám sát của Đảng năm 2022 và triển khai nhiệm vụ năm 2023.

Báo Ấp Bắc xin giới thiệu toàn văn phát biểu chỉ đạo của đồng chí.

Qua ý kiến phát biểu của các đồng chí đã đánh giá, phân tích rất sát thực, cụ thể những nội dung, những vấn đề liên quan đến nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của cấp ủy và của ủy ban kiểm tra các cấp trong năm 2022 và năm 2023, các đồng chí cần tiếp tục nghiên cứu để tham mưu cho cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt hơn nữa công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng trong thời gian tới ngay tại địa phương, đơn vị mình.

Đồng chí Nguyễn Văn Danh phát biểu tại hội nghị.

Chúng ta đều hiểu rất rõ, công tác kiểm tra, giám sát là một trong những phương thức lãnh đạo của Đảng, là nhiệm vụ quan trọng trong công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng và là biện pháp hữu hiệu để khắc phục bệnh quan liêu, tham nhũng, tiêu cực. Thông qua kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng, các nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đi vào thực tiễn cuộc sống một cách hiệu quả; giúp mỗi cán bộ, đảng viên phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, tính tiên phong, gương mẫu trong thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Thực tế cho thấy, nơi nào cấp ủy buông lỏng hoặc xem nhẹ công tác kiểm tra, giám sát thì nơi đó dễ nảy sinh tiêu cực, chất lượng hoạt động của tổ chức Đảng, chất lượng cán bộ, đảng viên kém. Đảng ta đã khẳng định, kiểm tra là một chức năng lãnh đạo của Đảng, là nhiệm vụ của toàn Đảng; mặt khác, lãnh đạo mà không kiểm tra coi như không lãnh đạo. Mọi tổ chức Đảng và đảng viên đều bình đẳng trước kỷ luật của Đảng và đều phải chịu sự kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng. Trong bối cảnh hiện nay, nâng cao hiệu lực, hiệu quả việc kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng đối với cán bộ, đảng viên có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng, là nhiệm vụ then chốt trong giữ vững ổn định chính trị, góp phần xây dựng cơ quan, đơn vị, địa phương vững mạnh toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ.

Quang cảnh hội nghị.

Từ những yêu cầu về xây dựng và chỉnh đốn Đảng, trong thời gian qua, các cấp ủy Đảng đã tổ chức triển khai, quán triệt sâu rộng các nghị quyết của Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” và Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, quan liêu. Năm 2022, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện khá toàn diện các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng đúng theo quy định của Điều lệ Đảng, đúng theo các quy định, hướng dẫn của Trung ương và của cấp ủy cấp trên (qua báo cáo tổng kết và ý kiến phát biểu của các đồng chí đã cho chúng ta thấy rõ điều đó).

Tôi xin điểm lại một vài số liệu để chúng ta thấy rõ hơn, số cuộc kiểm tra, giám sát năm 2022 đều tăng so với cùng kỳ năm 2021: Cấp ủy các cấp kiểm tra 570 tổ chức Đảng cấp dưới, 756 đảng viên (trong đó có 497 cấp Ủy viên các cấp, gồm: 5 Tỉnh ủy viên, 20 Huyện ủy viên và tương đương, 150 Đảng ủy viên, 322 Chi ủy viên); giám sát 544 tổ chức Đảng, 781 đảng viên (trong đó có 418 cấp Ủy viên các cấp, gồm: 3 Tỉnh ủy viên, 20 Huyện ủy viên và tương đương, 106 Đảng ủy viên, 289 Chi ủy viên). Trong năm, cấp ủy các cấp và chi bộ quyết định thi hành kỷ luật 80 đảng viên, giảm 18,37% so với cùng kỳ năm 2021 (trong đó có 26 cấp Ủy viên các cấp, gồm: 1 Tỉnh ủy viên, 1 Huyện ủy viên, 11 Đảng ủy viên, 13 Chi ủy viên), với các hình thức khiển trách 60, cảnh cáo 14, cách chức 3, khai trừ 3 (Tỉnh ủy kỷ luật 1; Huyện ủy, Ban Thường vụ Huyện ủy và tương đương kỷ luật 7; Đảng ủy cơ sở kỷ luật 33, Chi bộ kỷ luật 39).

Đồng chí Nguyễn Ngọc Trầm, Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy trao Giấy khen của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy tặng cho các tập thể có thành tích năm 2022.

Bên cạnh đó, các đồng chí cũng đã quyết liệt trong công tác tham mưu, triển khai thực hiện các chỉ đạo của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh nhiệm kỳ 2021 - 2026 trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện phòng, chống dịch Covid-19; kiểm tra làm rõ việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế giữa CDC Tiền Giang với Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á (qua kết luận kiểm tra đã quyết định thi hành kỷ luật 4 đảng viên vi phạm bằng hình thức “khai trừ”, Ban Thường vụ Tỉnh ủy tiếp tục chỉ đạo các bộ phận nghiệp vụ Công an tỉnh rà soát, làm rõ các nội dung có liên quan và xử lý theo đúng quy định của pháp luật đối với các sai phạm); đã rà soát, báo cáo một số nội dung liên quan đến Tập đoàn FLC và Công ty cổ phần Tiến Bộ Quốc Tế (AIC)...

Nhìn chung, chất lượng, hiệu quả các cuộc kiểm tra, giám sát có chuyển biến nâng lên, đã kịp thời ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, về đạo đức, lối sống, về những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức; công tác giải quyết tố cáo, khiếu nại được tập trung đúng mức, nhiều vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài, dư luận quan tâm đã được xem xét, kết luận, xử lý đúng quy định, mang lại kết quả thiết thực, tạo hiệu ứng tích cực trong việc đôn đốc, nhắc nhở các tổ chức Đảng, đảng viên thực hiện nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong tỉnh ngày càng trong sạch, vững mạnh. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần thẳng thắn nhìn nhận công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng thời gian qua vẫn còn có mặt hạn chế, tồn tại; không ít việc vẫn chưa theo kịp yêu cầu, nhiệm vụ hiện nay.

Đó là, nhận thức của một số cấp ủy và tổ chức Đảng về công tác kiểm tra, giám sát chưa đầy đủ, còn lúng túng trong thực hiện, chưa phân biệt rõ giữa giám sát và kiểm tra; còn tình trạng sợ mất thành tích chung của đảng bộ, của chi bộ nên chưa kiên quyết xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên, tổ chức Đảng vi phạm. Sau kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm thì việc theo dõi, đôn đốc, đánh giá tình hình, kết quả thực hiện các kết luận kiểm tra, giám sát có lúc, có nơi chưa được quan tâm đúng mức.

Đó là, một số cán bộ làm công tác kiểm tra, giám sát chưa dành nhiều thời gian nghiên cứu các hướng dẫn, quy định, quy trình của nghiệp vụ; thiếu chủ động, tham mưu, đề xuất phương án xử lý những vụ việc bức xúc xảy ra ngay ở địa bàn, đơn vị mình phụ trách, vẫn còn làm theo thời vụ hoặc khi có dư luận mới tiến hành kiểm tra, giám sát; tâm lý nể nang, ngại va chạm, thiếu bản lĩnh khi thực hiện nhiệm vụ dẫn đến chất lượng và hiệu quả kiểm tra, giám sát không cao vẫn còn, phần nhiều là ở cơ sở.

Đó là, đảng viên bị thi hành kỷ luật ở lĩnh vực hành chính, nhà nước, ở lực lượng vũ trang vẫn còn chiếm tỷ lệ cao trong số đảng viên vi phạm bị thi hành kỷ luật (lĩnh vực hành chính, nhà nước chiếm 45%; lực lượng vũ trang chiếm 25% trong tổng số đảng viên vi phạm bị kỷ luật, hai lĩnh vực này chiếm đến 70%). Điều này cho chúng ta thấy công tác quản lý, giám sát, giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên của tổ chức Đảng ở hai lĩnh vực này có lúc, có nơi chưa tốt, buông lỏng công tác kiểm tra, giám sát hoặc công tác kiểm tra, giám sát chưa được coi trọng đúng mức (các đồng chí xem lại có đúng vậy không).

Sinh thời, Bác Hồ đặc biệt quan tâm đến công tác kiểm tra, giám sát, bởi theo Người: “Có kiểm tra mới huy động được tinh thần tích cực và lực lượng to tát của nhân dân, mới biết rõ năng lực và khuyết điểm của cán bộ, mới sửa chữa và giúp đỡ kịp thời”. Người nhấn mạnh: “Kiểm soát khéo, bao nhiêu khuyết điểm lòi ra hết… kiểm tra khéo, về sau khuyết điểm nhất định bớt đi”, Người cũng chỉ rõ “chín phần mười khuyết điểm trong công việc của Đảng ta là vì thiếu sự kiểm tra”. Đúng vậy, có thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát mới làm cho tổ chức Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, mới tạo được sự đoàn kết, thống nhất về nhận thức, về hành động, góp phần thực hiện thắng lợi yêu cầu, nhiệm vụ chính trị đặt ra; kiểm tra, giám sát là mấu chốt để giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên giữ vững bản lĩnh, lập trường, kiên định với mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng, nói và làm theo đúng quan điểm, đường lối của Đảng và cảnh tỉnh, cảnh báo, ngăn ngừa cán bộ, đảng viên đi lệch với quan điểm của Đảng, Nhà nước và lợi ích của nhân dân.

Đại án Việt Á là một ví dụ về việc đi lệch với quan điểm của Đảng, Nhà nước và lợi ích của nhân dân, một đại án đã làm mất đi quá nhiều cán bộ, đảng viên (có cả cán bộ diện Trung ương quản lý, giáo sư, bác sĩ, chuyên gia giỏi về lĩnh vực y tế, cán bộ lãnh đạo, quản lý ở nhiều địa phương, hầu như tỉnh nào cũng có), đã gây bức xúc, bất bình rất lớn ngay trong nội bộ Đảng và trong nhân dân. Đó là những biểu hiện phai nhạt lý tưởng cách mạng, là sự suy thoái về đạo đức, lối sống, xa rời nhân dân, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong bản thân của cán bộ, đảng viên. Nguyên nhân chính là do sự yếu kém trong công tác quản lý của tổ chức Đảng, có nơi mất sức chiến đấu, nội bộ không đoàn kết, thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ còn lỏng lẻo, không làm tròn được vai trò hạt nhân lãnh đạo; sự thiếu tu dưỡng của từng cán bộ, đảng viên và hơn thế nữa là có nguyên nhân do công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng không nghiêm.

Bước vào giai đoạn phát triển mới, đất nước ta tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, bốn nguy cơ mà Đảng đã chỉ ra từ nhiệm kỳ Đại hội VII vẫn đang hiện hữu, có mặt còn gay gắt hơn, trong đó có nguy cơ từ chính bản thân cán bộ gây ra, nhất là những người có chức, có quyền, đó là “Nguy cơ tham nhũng và tệ quan liêu, lãng phí”. Để nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát trong năm 2023 và các năm tiếp theo, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp cần nghiên cứu, cụ thể hóa các nhiệm vụ trong báo cáo và Chương trình kiểm tra, giám sát năm 2023 của Tỉnh ủy, cần triển khai thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Thứ nhất: Tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm các quy định, hướng dẫn của Trung ương, của Tỉnh ủy về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; tăng cường tuyên truyền, phổ biến công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến các tổ chức Đảng và đảng viên của cấp mình, để mỗi cán bộ, đảng viên thật sự thông suốt các mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ của công tác kiểm tra, giám sát; tạo sự chuyển biến sâu về nhận thức, về ý thức, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức Đảng, của ủy ban kiểm tra các cấp trong việc xây dựng kế hoạch, chương trình kiểm tra, giám sát và tổ chức thực hiện đạt hiệu quả cao nhất (kiểm tra, giám sát phải đồng bộ, toàn diện, hiệu lực và phải hiệu quả; kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm, giám sát phải mở rộng, tập trung vào những lĩnh vực, địa bàn dễ phát sinh tiêu cực, những nơi có vấn đề nổi cộm, gây bức xúc cho xã hội, những vụ việc tồn đọng, kéo dài, kịp thời kiểm tra ngay khi có dấu hiệu vi phạm; kiểm tra phải dựa vào dân, nhất là phải phát huy được vai trò giám sát của các cơ quan dân cử và của nhân dân; tránh tình trạng “trông chờ, nghe ngóng”, “nhẹ trên, nặng dưới” hoặc bao che sai phạm…) với phương châm “không có vùng cấm”, “không có ngoại lệ”, không chịu sự tác động không đúng của bất kỳ cá nhân, tổ chức nào; phải ngăn chặn có hiệu quả tình trạng vòi vĩnh, nhũng nhiễu, “gợi ý”, “lót tay”, “tham nhũng vặt”, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc.

Thứ hai: Phải nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho từng cán bộ, đảng viên về vai trò của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng và xem đây là giải pháp quan trọng có ý nghĩa hàng đầu để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng. Nâng cao chất lượng, hiệu quả các cuộc kiểm tra, giám sát, trước hết là phải lựa chọn đúng đối tượng, đúng nội dung kiểm tra, giám sát và phải tập trung vào những vấn đề trọng điểm, dễ phát sinh sai phạm; kiên quyết xử lý những tổ chức Đảng, cán bộ, đảng viên cố tình vi phạm, vi phạm nhiều lần hoặc không thành khẩn nhận khuyết điểm khi sai phạm. Từng cán bộ, đảng viên phải nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng, phải tự soi, tự sửa. Đặc biệt là người đứng đầu cấp ủy phải thường xuyên tuyên truyền, phổ biến chỉ thị, quy định, kết luận, hướng dẫn của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng đến từng cán bộ, đảng viên gắn với thường xuyên kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên theo kế hoạch đã đề ra.

Thứ ba: Tăng cường việc quản lý, giám sát cán bộ, đảng viên để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những vi phạm với phương châm “không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn”; chống tư tưởng quyền anh, quyền tôi “cua cậy càng, cá cậy vây” như đồng chí Tổng Bí thư đã chỉ ra. Phải chủ động nắm bắt thông tin để tiến hành kiểm tra ngay khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức Đảng và đảng viên. Sau mỗi cuộc kiểm tra, giám sát, yêu cầu mỗi cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp cần chú trọng thực hiện công tác phúc tra các thông báo kết luận kiểm tra, kết quả giám sát; các tổ chức, cá nhân có liên quan phải chủ động triển khai, thực hiện nghiêm túc yêu cầu của đoàn kiểm tra, giám sát, tự rà soát, tự kiểm tra, giám sát một cách tổng thể ở cơ quan, đơn vị mình, báo cáo kết quả thực hiện về cấp ủy, cơ quan Ủy ban kiểm tra có thẩm quyền để theo dõi, đánh giá theo quy định.

Thứ tư: Phải thật sự coi trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra, nâng cao năng lực và phẩm chất của cán bộ ủy ban kiểm tra các cấp, đảm bảo đủ phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực chuyên môn để thực hiện tốt nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng (hơn ai hết, cán bộ kiểm tra phải thực hiện đúng nguyên tắc của Đảng, đó là phải coi trọng chứng cứ, không suy diễn, không áp đặt, không thành kiến và thực hiện đúng phương châm “chủ động, chiến đấu, giáo dục, hiệu quả”). Cần có kế hoạch kiện toàn Ủy ban kiểm tra, cơ quan Ủy ban kiểm tra ngang tầm và củng cố đội ngũ cán bộ kiểm tra, giám sát đủ mạnh, sẵn sàng chấp nhận khó khăn, thử thách, kiên quyết đấu tranh không dao động trước bất kỳ sự can thiệp nào trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; mỗi cán bộ của ủy ban kiểm tra các cấp phải thực sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, phải giữ cho được danh dự, uy tín của mình trong bất cứ hoàn cảnh nào. Quan tâm công tác luân chuyển cán bộ kiểm tra sang công tác ở các ngành, các cấp và luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý các ngành, các cấp về làm công tác kiểm tra, giám sát của Đảng theo Kết luận 13, ngày 10-12-2021 của Ban Bí thư, để cán bộ kiểm tra có điều kiện phấn đấu vươn lên và tham gia được nhiều ngành, nhiều lĩnh vực.

Thứ năm: Phát huy tốt vai trò của Ban Chỉ đạo tỉnh Tiền Giang về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo Quy định 67, ngày 2-6-2022 của Bộ Chính trị và bộ phận giúp việc về công tác nội chính, cải cách tư pháp và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của cấp huyện để tăng cường kiểm tra, giám sát, phát hiện sớm, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực; đặc biệt coi trọng việc ngăn chặn có hiệu quả tệ “tham nhũng vặt”. Phát huy vai trò, trách nhiệm của cán bộ chuyên trách tham mưu, dự thảo các quy định về kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng; xây dựng, bổ sung, hoàn thiện những cơ chế, chính sách kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng phù hợp với tình hình thực tiễn theo hướng bảo vệ cán bộ, đảng viên tố giác vi phạm; đề cao tính chặt chẽ, khoa học, dân chủ trong quy trình ban hành các quy định về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng.

Thứ sáu: Tiếp tục tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan Kiểm tra, giám sát của Đảng với cơ quan Thanh tra, Kiểm toán Nhà nước, cơ quan Điều tra, truy tố, xét xử và các cơ quan có liên quan. Chúng ta phải kiểm soát cho được việc thực thi quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn bằng các biện pháp cụ thể: Đó là, tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát để đảm bảo quyền lực được vận hành công khai, minh bạch, đúng đắn, không bị “tha hóa”; phân công, phân cấp thì phải gắn với giao quyền, ràng buộc trách nhiệm; thực hiện nghiêm việc xử lý, điều chuyển, miễn nhiệm, thay thế cán bộ lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi, vi phạm Điều lệ Đảng và pháp luật Nhà nước.

Mặt khác, sau khi ủy ban kiểm tra các cấp tiến hành các bước xử lý về mặt Đảng đối với cán bộ, đảng viên vi phạm, tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả của sự vụ, sự việc, tiếp tục phối hợp với cơ quan bảo vệ pháp luật như Viện Kiểm sát, Tòa án để điều tra, truy tố, xét xử theo đúng quy định của pháp luật, tránh chồng chéo trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền giữa các đơn vị; đồng thời, kịp thời phát hiện những sơ hở, thiếu sót trong lãnh đạo, quản lý, để đề xuất bổ sung, sửa đổi các văn bản có liên quan cho phù hợp.

Đối với các kiến nghị, đề xuất của các đồng chí, Ban Thường vụ Tỉnh ủy xin ghi nhận, giao Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy phối hợp với Văn phòng Tỉnh ủy tổng hợp và có văn bản báo cáo Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho ý kiến chỉ đạo từng vấn đề cụ thể.

Nhân dịp đầu năm mới 2023 và Tết cổ truyền sắp đến, xin chúc các đồng chí luôn mạnh khỏe, hạnh phúc và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

NGUYỄN VĂN DANH
(Ủy viên Ban Chấp hành
Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội đơn vị tỉnh Tiền Giang)

(*) Đầu đề do Báo Ấp Bắc đặt.