Đầu tư, chăm lo giáo dục cho thế hệ trẻ, xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp ngang tầm nhiệm vụ (*)

Sáng 27-6, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tiền Giang tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh để tổng kết, đánh giá kết quả 10 năm thực hiện Nghị quyết 29 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế (gọi tắt là Nghị quyết 29); sơ kết, đánh giá kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết 26 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ (gọi tắt là Nghị quyết 26).

Đồng chí Nguyễn Văn Danh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội đơn vị tỉnh Tiền Giang đã chủ trì và phát biểu tại hội nghị. Báo Ấp Bắc xin đăng toàn văn bài phát phát biểu của đồng chí Nguyễn Văn Danh tại hội nghị này.

Sáng nay (27-6), Ban Thường vụ Tỉnh ủy tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh để tổng kết, đánh giá kết quả 10 năm thực hiện Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; sơ kết, đánh giá kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết 26 về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Qua ý kiến phát biểu của các đồng chí lãnh đạo các sở, ban, ngành tỉnh và của các địa phương đã phân tích làm rõ thêm những kết quả đã đạt được; khó khăn, hạn chế còn tồn tại, đặc biệt là những nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện trong thời gian tới.

Những kết quả đạt được của các đồng chí trong thời gian qua rất đáng trân trọng, thể hiện sự đoàn kết, quyết tâm rất cao trong triển khai và tổ chức thực hiện, Ban Thường vụ Tỉnh ủy xin ghi nhận, biểu dương và chúc mừng 21 tập thể được nhận Bằng khen tại hội nghị sáng nay.

Nghị quyết 29 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI, Nghị quyết 26 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII vẫn còn nguyên giá trị, 2 báo cáo sơ, tổng kết Nghị quyết 26, Nghị quyết 29 của Tỉnh ủy đã thể hiện rất rõ về kết quả đã đạt được; tồn tại, hạn chế cần khắc phục; nhiệm vụ, giải pháp cần thực hiện trong thời gian tới; những ý kiến góp ý trực tiếp vào văn bản và ý kiến của các đồng chí phát biểu trong hội nghị là hết sức cụ thể, quá đầy đủ. Vấn đề quan trọng còn lại có tính quyết định, đó là khâu tổ chức thực hiện. Do đó, tôi xin chỉ nhấn mạnh thêm một số việc để các đồng chí có sự tập trung cao, nỗ lực lớn, có sự quyết tâm, quyết liệt trong tổ chức thực hiện Nghị quyết, đạt kết quả cao nhất.

Đồng chí Nguyễn Văn Danh trao Bằng khen của Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho các tập thể tiêu biểu tại hội nghị.

Đối với Nghị quyết 29, ngày 4-11-2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế: Qua gần 10 năm triển khai thực hiện, chúng ta đã đạt được những kết quả quan trọng, thể hiện được sự quan tâm sâu sắc của các cấp ủy, chính quyền, của mặt trận, các đoàn thể, các hội quần chúng và nhân dân đối với công tác giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh. Tôi xin nói thêm một số điểm nổi bật:

Thứ nhất: Việc tổ chức học tập, quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết kịp thời, nghiêm túc, tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức, về ý thức của các cấp, các ngành, các địa phương; của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên và nhân dân về sự cần thiết, về nội dung, yêu cầu và các vấn đề cốt lõi của việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; trọng tâm là chuyển từ nền giáo dục chủ yếu truyền thụ kiến thức sang bồi dưỡng, phát triển phẩm chất, năng lực của người học; xây dựng một nền giáo dục mở, tạo cơ hội, tạo điều kiện thuận lợi cho mọi người được học tập thường xuyên, học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập.

Thứ hai: Công tác xây dựng Đảng trong ngành Giáo dục, ở các trường học được quan tâm chỉ đạo chặt chẽ hơn, nhất là công tác giáo dục chính trị tư tưởng, truyền thống cách mạng, lịch sử văn hóa của dân tộc, của địa phương, gắn với đẩy mạnh thực hiện “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Bác Hồ”; thực hiện nghiêm quy định về đạo đức nhà giáo, Cuộc vận động “Nói không với tiêu cực và bệnh thành tích trong giáo dục”, phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, đã tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, huy động được sức mạnh tổng hợp của các lực lượng xã hội và nhà trường tham gia, góp phần xây dựng nền nếp, kỷ cương, nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong cán bộ, đảng viên, giáo viên và học sinh. Việc phát triển đảng viên trong ngành Giáo dục tăng theo từng năm: Năm 2013 đạt 24,84%, đến năm 2017 đạt 34,61% và 6 tháng đầu năm 2023 đạt 46%.

Thứ ba: Công tác dự báo, quy hoạch phát triển nguồn nhân lực từng bước được nâng lên, đã xây dựng chiến lược dài hạn về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; sử dụng và phát huy tốt hiệu quả sau đào tạo, bố trí nguồn nhân lực hợp lý, bình đẳng trong lựa chọn cán bộ, công chức, viên chức, người có tâm, có tài vào bộ máy nhà nước, vào ngành Giáo dục, vào các cơ quan trong hệ thống chính trị; đồng thời, có chính sách phát triển, thu hút hợp lý nguồn nhân lực chất lượng cao, các chuyên gia, cán bộ lãnh đạo, quản lý có kinh nghiệm và sinh viên tốt nghiệp đại học loại giỏi theo nhu cầu của vị trí việc làm.

Thứ tư: Quy mô và chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên các ngành học, cấp học tiếp tục được củng cố theo hướng đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, chuẩn hóa về trình độ đào tạo (đạt chuẩn và trên chuẩn), đáp ứng được yêu cầu đổi mới công tác quản lý giáo dục, đổi mới dạy học; thực hiện nhất quán từ bậc học mầm non đến phổ thông về giáo dục hài hòa đức, trí, thể, mỹ, về dạy người, dạy chữ và dạy nghề. Mạng lưới các trường được xây dựng rộng khắp, số trường lớp được xây dựng mới theo chuẩn quốc gia ngày càng tăng (Đến nay, tỉnh có 346 trường đạt chuẩn quốc gia, trong đó bậc học mầm non có 116/188 trường, chiếm tỷ lệ 61,7%; tiểu học có 135/161 trường, chiếm tỷ lệ 85,1%; THCS có 73/123 trường, chiếm tỷ lệ 59,3%; THPT có 22/38 trường, chiếm tỷ lệ 57,8%); các trung tâm dạy nghề phát triển dưới nhiều hình thức, các lớp dạy nghề ngắn hạn phát triển khá mạnh, gắn với giải quyết việc làm đạt hiệu quả thiết thực (Hiện tỷ lệ lao động qua đào tạo của tỉnh đạt 52,5%; trên 92% học sinh, sinh viên tốt nghiệp ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp được giới thiệu có việc làm hoặc tự tạo việc làm; việc truyền nghề cũng là một hình thức học nghề khá phổ biến và đem lại hiệu quả tốt).

Thứ năm: Ngành Giáo dục và Đào tạo đã có sự đổi mới nội dung, phương pháp, cách đánh giá nhằm phát triển toàn diện năng lực, phẩm chất, thể chất và kỹ năng sống của học sinh; đẩy mạnh giáo dục hướng nghiệp, quan tâm phân luồng đào tạo nghề sau trung học; thực hiện mạnh mẽ chủ trương xã hội hóa giáo dục; duy trì vững chắc và nâng cao kết quả xóa mù chữ, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, phổ cập giáo dục tiểu học, THCS; thực hiện hiệu quả Chương trình giáo dục mầm non theo hướng lấy trẻ làm trung tâm, chú trọng phương pháp chăm sóc, giáo dục phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý, yêu cầu phát triển thể lực và hình thành nhân cách của trẻ (Đây là quan điểm, là việc làm cực kỳ quan trọng để hình thành nhân cách con người ngay từ khi các cháu còn là bậc học mầm non).

Từ thực tiễn qua 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 29, chúng ta đã rút ra được một số kinh nghiệm rất có giá trị cả về lý luận và thực tiễn, đó là:

Xây dựng được đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, có năng lực và trình độ chuyên môn đạt chuẩn, có phẩm chất đạo đức tốt, có tinh thần trách nhiệm cao, tâm huyết và tận tụy với nghề, tất cả vì học sinh, thực sự là tấm gương cho học sinh noi theo. Đây là điều kiện đặc biệt quan trọng để thực hiện đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo.

Việc quản lý, chỉ đạo, điều hành phải đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị; người đứng đầu phải gương mẫu, thường xuyên học tập để nâng cao trình độ, nâng cao năng lực và phẩm chất, có khả năng quy tụ và lãnh đạo tập thể hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Công tác truyền thông, giáo dục, vận động phải tiến hành thường xuyên, liên tục; hình thức tuyên truyền phải phong phú, nội dung, thông điệp thiết thực, gần gũi, dễ hiểu, phù hợp với từng đối tượng.
Đó là: Quan tâm triển khai có hiệu quả việc phát động và tổ chức các phong trào thi đua sâu rộng trong giáo viên, học sinh, sinh viên; thực hiện tốt công tác khen thưởng để động viên kịp thời và tạo động lực phấn đấu cho giáo viên, học sinh, sinh viên.

Hoàn thiện quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp, gắn với chuẩn hóa các điều kiện bảo đảm chất lượng đào tạo nghề, dạy nghề; gắn kết giáo dục nghề nghiệp với thị trường lao động, với giải quyết việc làm.

Các cấp ủy, chính quyền, mặt trận, các đoàn thể và các địa phương phải duy trì thường xuyên việc phân công lãnh đạo tham dự đầy đủ lễ tổng kết, lễ khai giảng năm học gắn với trao học bổng cho học sinh, nhất là các trường ở vùng sâu, vùng nông thôn để động viên, khích lệ tinh thần học tập, giảng dạy của thầy và trò.  

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, chúng ta vẫn còn không ít khó khăn, hạn chế cần sớm có biện pháp tháo gỡ, khắc phục:

Một là: Chất lượng giáo dục và đào tạo tuy có nâng lên, song có nơi chưa đáp ứng được yêu cầu giáo dục toàn diện cũng như yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao để phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, chưa gắn kết chặt chẽ với yêu cầu của xã hội.

Hai là: Việc phân luồng học sinh sau THCS còn nhiều hạn chế (chỉ đạt 4,9% của số học sinh tốt nghiệp THCS). Điều cần nói ở đây, đó là tâm lý chung của người dân còn rất nặng nề về “bằng cấp”; văn hóa “khoa bảng”, “bằng cấp” đã ăn sâu vào tiềm thức của mỗi người, hầu hết phụ huynh đều mong muốn con mình học để có tấm bằng đại học hoặc cao hơn, ít ai muốn con mình vào học các trường thuộc hệ thống giáo dục nghề nghiệp (Văn hóa đó không dễ một sớm một chiều mà thay đổi được). Chính tâm lý này, quan niệm này đã ảnh hưởng và hạn chế rất lớn đến việc phân luồng học sinh sau THCS, ảnh hưởng đến sở trường, năng khiếu của học sinh và cơ cấu lao động trong xã hội, cần phải sớm được “khai thông”, đây là vấn đề rất khó, là vấn đề nan giải nhưng chúng ta phải cố gắng, phải quyết tâm thực hiện cho bằng được (Ngành Giáo dục và Đào tạo, các trường dạy nghề cần nghiên cứu để tham mưu thực hiện tốt hơn vấn đề nầy).

Ba là: Một số chính sách đầu tư phát triển giáo dục và đào tạo chưa tạo được động lực, chưa huy động được sự tham gia rộng rãi của toàn xã hội; chất lượng giáo dục phổ thông phát triển chưa hài hòa giữa khu vực nông thôn và thành thị; chất lượng dạy và học ở một số trường còn thấp.

Thứ tư là: Đội ngũ nhà giáo tuy đã được tập trung bồi dưỡng, đào tạo, đào tạo lại, nâng chuẩn nhưng chất lượng có nơi vẫn chưa đồng đều; điều đáng quan tâm là giáo viên ở các trường trung cấp chuyên nghiệp còn thiếu và chưa đồng bộ, việc đầu tư phát triển giáo dục nghề nghiệp còn nhiều hạn chế; hiệu quả đào tạo nghề, dạy nghề chưa đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp, của đơn vị sử dụng lao động.

Để tiếp tục phát huy kết quả đạt được, khắc phục những khó khăn, hạn chế qua thực hiện Nghị quyết 29, chúng ta cần phải tiếp tục quán triệt sâu sắc lời dạy của Bác Hồ: “Giáo dục là sự nghiệp của quần chúng. Cần phải phát huy đầy đủ dân chủ xã hội chủ nghĩa, xây dựng quan hệ thật tốt, đoàn kết thật chặt chẽ giữa thầy và thầy, giữa thầy và trò, giữa học trò với nhau, giữa cán bộ các cấp, giữa nhà trường và nhân dân để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ đó. Giáo dục nhằm đào tạo những người kế tục sự nghiệp cách mạng to lớn của Đảng và nhân dân ta, do đó các ngành, các cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương phải thật sự quan tâm hơn nữa đến sự nghiệp này, phải chăm sóc nhà trường về mọi mặt, đưa sự nghiệp giáo dục của nước ta lên những bước phát triển mới”. Tôi xin nhấn mạnh một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:

Thứ nhất: Tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện hiệu quả những nội dung của Nghị quyết 29 nhằm tạo sự chuyển biến về nhận thức và hành động trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và sự đồng thuận của xã hội đối với việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; vận dụng đưa những nội dung cốt lõi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội XI của Đảng bộ tỉnh vào các chương trình, kế hoạch phát triển giáo dục và đào tạo của tỉnh, tạo sự chuyển biến đồng bộ trong thực hiện Nghị quyết. Tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đối với giáo dục và đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, mạnh về chất lượng, ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ.

Thứ hai: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cơ quan quản lý giáo dục các cấp, các cơ sở giáo dục phổ thông, cha mẹ học sinh, học sinh và các tầng lớp nhân dân, của xã hội về ý nghĩa, tầm quan trọng của giáo dục nghề nghiệp đối với sự phát triển kinh tế, xã hội, phát triển con người và việc phân luồng học sinh sau THCS. Tiếp tục đổi mới sáng tạo, đào tạo nhân lực có kỹ năng, trình độ chuyên môn kỹ thuật cao để đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Thứ ba: Chú trọng hơn nữa công tác bồi dưỡng trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên, giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục đáp ứng yêu cầu thực tiễn; đặc biệt quan tâm giáo dục đạo đức, nhân cách, lối sống, kỹ năng sống, pháp luật, ý thức công dân, kết hợp hài hòa giữa dạy chữ, dạy người và dạy nghề; khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc, thay vào đó là tăng cường kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tiễn; đa dạng hóa các hình thức học tập, chú trọng các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, nghiên cứu khoa học của học sinh, sinh viên.

Quang cảnh hội nghị.

Thứ tư: Chủ động huy động, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực đầu tư cho phát triển giáo dục, nhất là nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước và các nguồn huy động hợp pháp từ công tác xã hội hóa giáo dục; đầu tư cho giáo dục phải có trọng điểm, có chiến lược lâu dài để xây dựng một hệ thống trường học có môi trường giáo dục toàn diện, an toàn, lành mạnh gắn với xây dựng hệ thống trường chất lượng cao, hình thành các mô hình giáo dục điển hình tiên tiến, hiện đại; đẩy mạnh phân cấp quản lý, giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các đơn vị sự nghiệp giáo dục, cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Thứ năm: Thực hiện xã hội hóa giáo dục hướng đến mục tiêu phát triển giáo dục, xây dựng xã hội học tập là sự nghiệp của Nhà nước và của toàn dân, trong đó Nhà nước giữ vai trò chủ đạo. Tăng cường hơn nữa Cuộc vận động “Nói không với tiêu cực và bệnh thành tích trong giáo dục”, phong trào thi đua “Dạy tốt - học tốt”, gắn với đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Bác Hồ nhằm phát huy cao nhất tiềm năng, trí tuệ, khơi dậy lòng nhiệt huyết của đội ngũ giáo viên, của cán bộ quản lý giáo dục và năng lực của học sinh.

Thứ sáu: Phải có kế hoạch kiện toàn, nâng cao công tác quản lý cán bộ và công tác quy hoạch cán bộ của ngành Giáo dục giai đoạn 2020 - 2025 và tầm nhìn đến năm 2030; tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, giảng viên; nâng cao hiệu quả, chất lượng hoạt động của các tổ chức Đảng trong trường học; bố trí sử dụng đội ngũ giáo viên đúng theo chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả giảng dạy.

Thứ bảy: Thực hiện có hiệu quả mục tiêu giáo dục phát triển toàn diện con người Việt Nam có đạo đức, tri thức, văn hóa, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp; có phẩm chất, năng lực và ý thức công dân; có lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, chấn chỉnh tình trạng dạy thêm, học thêm không đúng quy định; phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội, bạo lực học đường; đặc biệt quan tâm đến nội dung giáo dục về nhân cách, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống và ý thức chấp hành pháp luật của học sinh, sinh viên; coi trọng việc xây dựng và thực hiện quy tắc ứng xử trong nhà trường, ngay cả đối với giáo viên, giảng viên.

Trường Đại học Tiền Giang cần phấn đấu, có chương trình, kế hoạch để trở thành đầu tàu trong hệ thống đào tạo nhân lực có chuyên môn kỹ thuật cao của tỉnh; đồng thời, tham gia đào tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, nâng cao nhận thức, kinh nghiệm và tay nghề cho người lao động trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long, cần tránh tư duy ngắn hạn và tầm nhìn giới hạn, khép kín; gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo với nhu cầu của thị trường lao động; chú trọng quản lý chất lượng và giới thiệu, giải quyết việc làm sau đào tạo.

Hiện nay, trước yêu cầu phải xây dựng và hoàn thiện giá trị, nhân cách con người, bảo vệ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, chúng ta cần phải thực hiện thật tốt lời căn dặn của Bác Hồ, đó là đặc biệt quan tâm, đầu tư, chăm lo giáo dục cho thế hệ trẻ, thế hệ tương lai; đào tạo họ thành những công dân, những cán bộ đủ đức, đủ tài, vừa “hồng”, vừa “chuyên”, đủ sức kế thừa và tiếp tục phát triển sự nghiệp cách mạng vinh quang mà các thế hệ cha anh đi trước để lại.

Đối với Nghị quyết 26, ngày 19-5-2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ:

Đảng ta đã khẳng định: Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng; công tác cán bộ là khâu “then chốt” của công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Cán bộ cấp chiến lược là “cán bộ có bản lĩnh chính trị, kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có tư duy đổi mới, có khả năng hoạch định đường lối, chính sách và lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện thắng lợi nhiệm vụ tầm chiến lược của sự nghiệp cách mạng”. Xây dựng đội ngũ cán bộ nói chung, đội ngũ cán bộ cấp chiến lược nói riêng là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, là công việc hệ trọng của Đảng, phải được tiến hành thường xuyên, thận trọng, khoa học, chặt chẽ và hiệu quả.

Với ý nghĩa và tầm quan trọng đó, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tập trung lãnh đạo các cấp ủy, chính quyền chỉ đạo triển khai thực hiện kịp thời các chủ trương, nghị quyết của Đảng về công tác cán bộ, nhất là Nghị quyết 26 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, gắn với các quy định của Đảng, Nhà nước về kiểm tra, giám sát, thanh tra, xử lý vi phạm để kiểm soát chặt chẽ quyền lực trong cán bộ; nâng cao nhận thức, phẩm chất chính trị, đạo đức, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, mặt trận, các đoàn thể và đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của mình; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đảm bảo sự liên thông, nhất quán, xác định rõ trách nhiệm của từng cấp, từng ngành trong công tác cán bộ phù hợp với tình hình thực tế ở từng địa phương, cơ quan, đơn vị, góp phần bảo đảm công tác cán bộ thật sự dân chủ, minh bạch, ngăn chặn, đấu tranh, phòng ngừa tình trạng tiêu cực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền.

Những kết quả đạt được nêu trên là sự nỗ lực phấn đấu của cả hệ thống chính trị, của các ngành, các cấp, đặc biệt là vai trò tham mưu, đề xuất của ngành Tổ chức, Nội vụ trong công tác xây dựng đội ngũ cán bộ của tỉnh đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao trong tình hình mới. Tuy nhiên, chúng ta cũng phải thẳng thắn nhìn nhận một số mặt còn hạn chế, tồn tại trong công tác cán bộ thời gian qua để sớm có giải pháp khắc phục:

Một là: Chất lượng đội ngũ cán bộ có nơi chưa đồng đều; thiếu chủ động trong công tác tham mưu; việc xây dựng cán bộ cấp chiến lược hiệu quả chưa cao, chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ; tỷ lệ cơ cấu cán bộ trẻ, cán bộ nữ nhiều nơi chưa đảm bảo; quy trình 3 khâu: Quy hoạch - đào tạo và sử dụng cán bộ thiếu tính đồng bộ.

Hai là: Công tác quản lý cán bộ, nhất là cán bộ cấp cơ sở có lúc, có nơi chưa chặt chẽ; còn một số trường hợp cán bộ sai phạm phải xử lý kỷ luật của Đảng và pháp luật của Nhà nước; việc xây dựng nguồn quy hoạch cán bộ có nơi thiếu tính khả thi nên trong sắp xếp, bố trí cán bộ còn gặp khó khăn.

Ba là: Một số cấp ủy ở cơ sở nhận thức, thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác quy hoạch, đào tạo, bổ nhiệm cán bộ chưa sâu, chưa phát huy được trách nhiệm của các tổ chức và người đứng đầu trong hệ thống chính trị ở cơ sở.

Thứ tư là: Công tác đánh giá cán bộ nhiều nơi chưa phản ánh đúng thực chất, kể cả đánh giá cán bộ trước khi bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử và đánh giá cán bộ hằng năm, đánh giá cán bộ khi có yêu cầu và còn mâu thuẫn với kết quả thực hiện nhiệm vụ chuyên môn.

Dẫu cấu trúc tổ chức bộ máy có chặt chẽ, hợp lý đến đâu, nhưng con người trong bộ máy đó không bảo đảm chất lượng thì hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy vẫn khó có thể nâng lên. Điều đó có nghĩa là chất lượng tổ chức và con người trong tổ chức phải đồng bộ, ăn khớp với nhau. Do đó, để thực hiện đạt hiệu quả cao Nghị quyết 26, chúng ta cần đặc biệt quan tâm một số nhiệm vụ, giải pháp sau:

Thứ nhất: Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trong đó chú trọng nội dung xây dựng Đảng về đạo đức, về truyền thống lịch sử, văn hóa dân tộc; phải kịp thời trang bị những thông tin có định hướng của Đảng cho cán bộ, đảng viên trong giai đoạn khoa học công nghệ đang phát triển nhanh chóng, các thông tin xấu từ bên ngoài tác động nhiều chiều, tác động hằng ngày đến đội ngũ cán bộ, đảng viên; kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa đào tạo và rèn luyện trong thực tiễn, gắn với đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Bác Hồ; phát huy hơn nữa tính tiền phong, gương mẫu và sự nêu gương của người đứng đầu cấp ủy, đứng đầu chính quyền và trong các tổ chức của hệ thống chính trị (Chúng ta phải lấy tư tưởng, đạo đức, phong cách của Bác Hồ để giáo dục, rèn luyện cán bộ; cán bộ nào không thực hiện nghiêm việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Bác Hồ, không gương mẫu trong thực hiện quy định của Đảng, của Nhà nước và trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao thì phải xem xét, không bố trí vào cương vị lãnh đạo, quản lý. Mặt khác, vấn đề nêu gương của cán bộ, đảng viên cũng cần phải có đánh giá sát, đúng để có xác định chính xác sự nêu gương, nhất là người đứng đầu; phải lấy trách nhiệm nêu gương để làm thước đo đánh giá cán bộ).

Thứ hai: Xây dựng đội ngũ cán bộ, trước hết là người đứng đầu có bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức trong sáng, năng lực nổi trội, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, dám hành động vì lợi ích chung; có uy tín cao và thực sự tiên phong, gương mẫu, là hạt nhân của sự đoàn kết. Đây cũng được coi là các tiêu chí, là yêu cầu cần đạt đến để đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý, đặc biệt là người đứng đầu. Trong điều kiện cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, người đứng đầu phải là người có chuyên môn, nghiệp vụ giỏi; là người có phương pháp làm việc khoa học, thành thạo công nghệ thông tin, kỹ thuật số, xử lý công việc có nguyên tắc và có đạo lý. Nói một cách tổng thể, lãnh đạo phải là người có tài, có đức (Muốn xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược đáp ứng được yêu cầu của thời kỳ mới, điều trước tiên và quan trọng nhất là các cấp ủy, tổ chức Đảng, đặc biệt là người đứng đầu cần nhận thức đúng, quán triệt sâu sắc các quan điểm, mục tiêu và giải pháp về xây dựng đội ngũ cán bộ để làm cơ sở đề ra các chủ trương, kế hoạch và biện pháp cụ thể nhằm thực hiện tốt ở địa phương, cơ quan, đơn vị mình).

Thứ ba: Phải thật sự coi trọng việc kiện toàn, nâng cao chất lượng các cơ quan, đơn vị làm công tác tổ chức và cán bộ. Chúng ta đều biết con người là tổng hòa các mối quan hệ xã hội nên không có gì khó khăn, phức tạp, tế nhị bằng làm việc về con người. Bởi vì, con người không chỉ nói thật mà còn biết nói các kiểu khác nhau, tùy tình huống (Không nói cũng là một cách nói, có điều chúng ta không biết họ nói gì). Con người nói có suy nghĩ, nhưng suy nghĩ là một điều bí ẩn, chưa có công cụ đo đạc nào để biết được một người đang suy nghĩ gì và họ chuẩn bị nói gì. Bởi vậy, người làm công tác tổ chức và cán bộ ngoài những yêu cầu tinh thông về nghiệp vụ, có phẩm chất, đạo đức tốt, không tham nhũng, không tham quyền lực, thẳng thắn, công minh, chính trực còn phải nắm chắc cấu trúc tổ chức bộ máy, phải có hiểu biết với mức độ sâu sắc về con người. Thực tiễn đã cho thấy, người đứng đầu cơ quan, đơn vị làm công tác tổ chức cán bộ có đủ tài, đủ đức thì mọi việc về công tác nhân sự mới có khả năng bảo đảm tính đúng đắn và chính xác theo yêu cầu. Do đó, các cấp ủy, chính quyền cần phải đặc biệt chú ý xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tổ chức và cán bộ để thực hiện tốt nhiệm vụ “then chốt” của “then chốt”, đó là cán bộ.

Thứ tư: Trong mỗi lớp cán bộ đều có người nổi trội, có người phát triển tốt, có người phát triển bình thường, có người cần nhiều thời gian hoạt động thực tiễn hơn mới thể hiện được năng lực. Vì vậy, căn cứ tiêu chuẩn cán bộ lãnh đạo, quản lý từng cấp mà lựa chọn những người tiêu biểu, xuất sắc để đề bạt, bổ nhiệm giữ các chức vụ lãnh đạo cho phù hợp với năng lực, trình độ chuyên môn và sở trường của từng người (đừng vội thấy đỏ tưởng rằng đã chín).

Thứ năm: Phải có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ để bổ sung kiến thức, nâng cao trình độ mọi mặt và kỹ năng làm việc; định kỳ cập nhật kiến thức mới theo từng nhóm đối tượng cho cán bộ theo phân cấp quản lý. Đẩy mạnh việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, trong đó đặc biệt chú trọng việc chuẩn hóa đội ngũ cán bộ ở cơ sở nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ đảm bảo vững vàng về bản lĩnh chính trị, có đủ năng lực quản lý, điều hành, thực thi công vụ, có kỹ năng hoạt động chuyên môn, đóng góp có hiệu quả vào sự thành công của hệ thống chính trị ở cơ sở.

Thứ sáu: Việc đánh giá đúng đắn, chính xác từng cán bộ là công việc không đơn giản (Hiện nay, một trong những khâu yếu về cán bộ là khâu đánh giá cán bộ). Về kiến thức, trình độ thì có thể qua thi cử, qua công việc, qua trao đổi trực tiếp mà nắm bắt được; nhưng về phẩm chất, tư cách, đạo đức ngoài bản thân cán bộ phải rèn luyện, tu dưỡng thì cần phải có sự kết hợp giữa các cơ quan chức năng mới thực hiện được. Trong công tác cán bộ bên cạnh việc chú trọng về trình độ, năng lực, chuyên môn, chúng ta cũng phải chú ý đến vấn đề chính trị, nhất là vấn đề chính trị hiện nay để đảm bảo việc bổ nhiệm, bầu cử cán bộ khi có yêu cầu.

Thứ bảy: Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên gắn với đánh giá cán bộ, công chức, viên chức hằng năm. Việc đánh giá phải dựa trên chương trình, kế hoạch công việc; phải lấy hiệu quả công việc thực tế, hiệu quả về sản phẩm, mức độ hoàn thành nhiệm vụ, sự tín nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân làm thước đo về cán bộ. Mặt khác, các cấp ủy cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với cán bộ, đảng viên, gắn với phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể xã hội trong vận động nhân dân giám sát cán bộ, đảng viên thực hiện nhiệm vụ, thực thi công vụ.

Vấn đề đặt ra trong thời gian tới đối với công tác cán bộ là chúng ta phải thực hiện thật tốt các yêu cầu, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp về xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ, đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ mới; đồng thời, phải quan tâm giải quyết những vấn đề lớn về: Kiểm soát chặt chẽ quyền lực trong công tác cán bộ; chống chạy chức, chạy quyền; nâng cao chất lượng công tác tham mưu, coi trọng tổng kết thực tiễn về công tác tổ chức, cán bộ; xây dựng chiến lược về thu hút và trọng dụng nhân tài; tăng cường công tác luân chuyển cán bộ, công tác giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức cách mạng nhằm khắc phục triệt để tính bảo thủ, chủ quan duy ý chí, chủ nghĩa cá nhân, cục bộ địa phương, lợi ích nhóm, tư duy nhiệm kỳ và những biểu hiện khác đi ngược lợi ích của nhân dân, của cách mạng và lý tưởng xã hội chủ nghĩa.

Xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược là vấn đề hệ trọng và đặc biệt cần thiết, có ý nghĩa quyết định đến sự phát triển bền vững của tỉnh. Do đó, các cấp ủy, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể phải phát huy hơn nữa tinh thần trách nhiệm, phải giữ vững nguyên tắc và các quy trình, quy định trong công tác cán bộ, bảo đảm chất lượng và cơ cấu phù hợp để có sự chuyển tiếp liên tục, vững vàng giữa các thế hệ cán bộ, đủ sức lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị của địa phương, của từng cơ quan, đơn vị.

Đối với các kiến nghị, đề xuất của các đồng chí, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ghi nhận, giao Văn phòng Tỉnh ủy tổng hợp đầy đủ và có văn bản báo cáo Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho ý kiến cụ thể.
Hội nghị đến đây kết thúc, chúc các đồng chí mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công.

(*) Đầu đề do Báo Ấp Bắc đặt