Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tiền Giang: Góp ý dự án Luật Đất đai (sửa đổi)

(ABO) Ngày 21-6, tiếp tục Chương trình làm việc Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường thảo luận về dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đơn vị tỉnh Tiền Giang tiếp tục tham gia góp ý thảo luận cho dự án luật.

Phát biểu điều hành phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội đã thảo luận tại tổ và hội trường về dự án luật này. Sau kỳ họp, dự án luật đã được tổ chức lấy ý kiến sâu rộng đối với mọi tầng lớp nhân dân trong và ngoài nước. Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ động nhiều hoạt động đẩy nhanh tốc độ, nâng cao chất lượng việc lấy ý kiến nhân dân, tích cực tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự án luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5. 

Ngày 9-6-2023, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Đã có 186 lượt ĐBQH phát biểu ý kiến tại 19 tổ; không khí thảo luận sôi nổi, nhiều ý kiến tâm huyết, thẳng thắn, trí tuệ, trách nhiệm. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu cho ý kiến về những vấn đề trọng tâm trong dự án luật cũng như những vấn đề các đại biểu quan tâm.

Tham gia phát biểu thảo luận tại hội trường, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm cho biết, điểm d khoản 2 Điều 10 trong dự thảo luật quy định, nhóm đất phi nông nghiệp bao gồm các loại đất như sau: Đất xây dựng công trình sự nghiệp gồm đất xây dựng trụ sở của đơn vị sự nghiệp công lập; đất xây dựng cơ sở văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục và đào tạo, thể dục thể thao, khoa học và công nghệ, môi trường, khí tượng thủy văn, ngoại giao và công trình sự nghiệp khác...

 Đại biểu cho rằng quy định như vậy còn rất chung chung, cần rà soát, cụ thể hóa nội hàm của cơ sở xã hội, tránh sự tùy nghi trong quá trình tổ chức thực hiện. Ngoài ra, để đảm bảo sự thống nhất của hệ thống pháp luật và phù hợp với yêu cầu thực tế, đại biểu đề nghị bổ sung thêm cơ sở trợ giúp phòng, chống bạo lực gia đình và cơ sở cai nghiện ma túy.

Đại biểu cho biết, Điều 35 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) quy định, cơ sở trợ giúp phòng, chống bạo lực gia đình thực hiện việc chăm sóc, tư vấn, bố trí nơi tạm lánh, hỗ trợ nhu cầu thiết yếu cho người bị bạo lực gia đình và trẻ em mà người bị bạo lực gia đình có trách nhiệm chăm sóc, nuôi dưỡng; giáo dục, hỗ trợ chuyển đổi hành vi bạo lực gia đình.

Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm phát biểu ý kiến tại hội trường.

Luật Phòng, chống ma túy cũng quy định, cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện được hưởng chế độ ưu đãi theo quy định của pháp luật. Đại biểu nhấn mạnh, việc có quỹ đất cho các cơ sở này là cần thiết, góp phần vào việc bảo vệ, thực hiện quyền con người.

Tương tự, tại Điều 79 về thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, đại biểu đề nghị bổ sung vào điểm d khoản 2, 2 loại hình cơ sở là thêm cơ sở trợ giúp phòng, chống bạo lực gia đình và cơ sở cai nghiện ma túy.

Tham gia góp ý cho dự án luật này, đại biểu Tạ Minh Tâm cũng đã có nội dung trao đổi gửi đến Ban soạn thảo luật liên quan đến nội dung tổ chức phát triển quỹ đất.

Cụ thể, đại biểu Tạ Minh Tâm cho rằng, theo Điều 115 dự thảo luật và Điều 6 dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của luật... Thiết chế này rất nhiều chức năng: Từ thu hồi để tạo quỹ đất; thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất; phát triển, quản lý, khai thác quỹ đất; các chức năng của mô hình ngân hàng cho thuê đất nông nghiệp…

Theo đại biểu, với quy định như trên, tổ chức phát triển quỹ đất - nhất là nếu thành lập theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập thì sẽ vừa thực hiện nhiệm vụ cung cấp dịch vụ công với các hoạt động bồi thường, hỗ trợ tái định cư... ; vừa thực hiện nhiệm vụ của một doanh nghiệp giao dịch, thỏa thuận, đàm phán khi thực hiện việc đi thuê, nhận chuyển nhượng, nhận ký gửi quyền sử dụng đất để cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất nông nghiệp.

Do đó, đại biểu kiến nghị Ban soạn thảo có cân nhắc về mô hình phù hợp của thiết chế này; tạo lập một khung khổ pháp lý vừa bảo đảm tính chặt chẽ, hiệu quả khi thực hiện các công vụ được phân công; vừa linh hoạt, chủ động để tham gia các giao dịch quyền sử dụng đất nông nghiệp theo cơ chế thị trường. Qua đó tạo lập được công cụ quan trọng để hạn chế tối đa tình trạng đất nông nghiệp khai thác thiếu hiệu quả; xây dựng cơ chế tích tụ đất đai, tạo thuận lợi cho quá trình chuyển đổi quyền sử dụng đất giữa các hộ gia đình, cá nhân với doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng đất nông nghiệp.

Bên cạnh đó là làm rõ hơn cơ chế kinh phí để phù hợp yêu cầu của một đơn vị đầu tư công, có thể tạo lập, định hình, dẫn dắt thị trường sơ cấp, tạo quỹ đất có thể bố trí ngay cho các dự án đầu tư.

Có thể linh hoạt để tham gia giao dịch thuê quyền sử dụng đất, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, nhận ký gửi quyền sử dụng đất nông nghiệp để cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất nông nghiệp.

Quang cảnh thảo luận tại hội trường

Với các nguồn tài chính mà theo quy định dự thảo vừa được cấp từ ngân sách nhà nước; ứng từ Quỹ phát triển đất hoặc Quỹ đầu tư phát triển; vay từ các tổ chức tín dụng; huy động vốn của các tổ chức, cá nhân và các nguồn khác theo quy định của pháp luật…, đại biểu đề nghị tiếp tục làm rõ phương thức vận hành trong mối quan hệ với các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm như cơ quan tài nguyên và môi trường, cơ quan tài chính và các cơ quan, đơn vị khác. Quy định hiện hành tại các dự thảo hiện đang bỏ ngõ; chỉ dừng lại ở quy định yêu cầu UBND cấp tỉnh ban hành quy chế phối hợp thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn giữa thiết chế này và các chủ thể có liên quan theo một số nguyên tắc định hướng chung; rà soát các quy định pháp luật khác bảo đảm đồng bộ, khả thi, ví dụ như quy định có chức năng tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, theo quy định Luật Đấu giá tài sản tại các Điều 18 hình thức hành nghề của đấu giá viên; mục 2 chương 2 tổ chức đấu giá tài sản; thì tổ chức phát triển quỹ đất thành lập theo mô hình đơn vị sự nghiệp sẽ không đáp ứng điều kiện để thực hiện việc đấu giá này.

MINH TRÍ - THU HOÀI