Chính thức có cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia

Tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội (QH) đã thông qua Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG), với đa số đại biểu tham gia biểu quyết tán thành.

8 CƠ CHẾ, CHÍNH SÁCH ĐẶC THÙ

Theo đó, Nghị quyết này quy định một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các Chương trình MTQG về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (viết tắt là các chương trình MTQG). Nghị quyết này áp dụng đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia hoặc có liên quan trong quản lý, tổ chức thực hiện các Chương trình MTQG.

Đại biểu Nguyễn Hoàng Mai phát biểu ý kiến thảo luận tại tổ.

Nghị quyết nêu rõ 8 cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các Chương trình MTQG được quy định tại Điều 4 như sau:

Về phân bổ, giao dự toán chi thường xuyên ngân sách Trung ương hằng năm, QH quyết định phân bổ dự toán chi thường xuyên ngân sách Trung ương hằng năm cho từng địa phương theo tổng mức kinh phí từng chương trình MTQG; Thủ tướng Chính phủ giao dự toán chi thường xuyên ngân sách Trung ương hằng năm cho từng địa phương theo tổng kinh phí chi thường xuyên từng chương trình MTQG; HĐND cấp tỉnh quyết định hoặc phân cấp cho HĐND cấp huyện phân bổ dự toán chi thường xuyên ngân sách Trung ương hằng năm của từng chương trình MTQG chi tiết đến dự án thành phần.

Về điều chỉnh dự toán ngân sách nhà nước (NSNN), điều chỉnh kế hoạch đầu tư vốn hằng năm, Nghị quyết quyết nghị HĐND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh dự toán NSNN năm 2024 (chi thường xuyên) và dự toán NSNN chưa giải ngân hết trong năm 2023 của các chương trình MTQG đã được chuyển sang năm 2024 theo quy định tại các nghị quyết của QH; UBND cấp tỉnh, cấp huyện, theo thẩm quyền phân cấp, quyết định việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư vốn NSNN của các chương trình MTQG chưa giải ngân hết trong năm 2023 đã được kéo dài thời gian thực hiện, giải ngân sang năm 2024 theo quy định tại các nghị quyết của QH.

Về ban hành quy định trình tự, thủ tục, tiêu chí, mẫu hồ sơ lựa chọn dự án phát triển sản xuất, Nghị quyết nêu rõ, UBND cấp tỉnh được quyết định trình tự, thủ tục, tiêu chí, mẫu hồ sơ lựa chọn dự án phát triển sản xuất trong thực hiện hoạt động hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc nội dung của chương trình MTQG trong trường hợp HĐND cấp tỉnh chưa ban hành quy định về các nội dung này. Trường hợp cần sửa đổi, bổ sung trình tự, thủ tục, tiêu chí, mẫu hồ sơ lựa chọn dự án phát triển sản xuất thuộc các chương trình MTQG đã được HĐND cấp tỉnh ban hành, UBND cấp tỉnh báo cáo Thường trực HĐND cấp tỉnh trước khi quyết định sửa đổi, bổ sung và báo cáo HĐND cùng cấp tại kỳ họp gần nhất.

BỐ TRÍ, SỬ DỤNG NSNN

Về sử dụng NSNN trong trường hợp giao chủ dự án phát triển sản xuất tự thực hiện việc mua sắm hàng hóa, dịch vụ để thực hiện dự án phát triển sản xuất, Nghị quyết cũng quyết nghị chủ dự án phát triển sản xuất quyết định mua sắm hàng hóa, dịch vụ trong nội dung của dự án hỗ trợ phát triển sản xuất đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt để thực hiện dự án phát triển sản xuất.

Về quản lý, sử dụng tài sản hình thành trong dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, Nghị quyết quy định tài sản hình thành từ dự án hỗ trợ phát triển sản xuất không áp dụng quy định pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công trong trường hợp sau:

Tài sản có giá trị dưới 500 triệu đồng, có vốn hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần từ NSNN; Tài sản hỗ trợ cho cộng đồng người dân tham gia thực hiện dự án; Tài sản có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên, có vốn hỗ trợ từ NSNN không quá 20% giá trị tài sản.

Về ủy thác vốn cân đối của ngân sách địa phương qua hệ thống Ngân hàng Chính sách xã hội, căn cứ khả năng cân đối ngân sách, HĐND cấp tỉnh, cấp huyện được quyết định việc bố trí vốn ngân sách cân đối của địa phương, bao gồm vốn đầu tư công, vốn đầu tư phát triển khác, kinh phí thường xuyên, giao UBND cùng cấp ủy thác cho Ngân hàng Chính sách xã hội tại địa phương để hỗ trợ thực hiện một số hoạt động sau đây của các chương trình MTQG: Phát triển sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, ổn định sinh kế, hỗ trợ cải thiện nhà ở; phát triển các sản phẩm thuộc Chương trình Mỗi xã một sản phẩm; duy trì và phát triển các làng nghề truyền thống; phát triển du lịch nông thôn.

Đối tượng được hỗ trợ vay vốn ưu đãi bao gồm doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng nông thôn, huyện nghèo; cá nhân người dân tộc thiểu số, hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, hộ có mức sống trung bình, người lao động tại địa bàn thuộc phạm vi thực hiện của các chương trình MTQG.

Về cơ chế thí điểm phân cấp cho cấp huyện trong quản lý, tổ chức thực hiện các chương trình MTQG giai đoạn 2024 - 2025, Nghị quyết quy định HĐND cấp tỉnh được quyết định lựa chọn không quá 2 huyện thực hiện thí điểm cơ chế phân cấp. UBND cấp tỉnh quyết định giao mục tiêu, nhiệm vụ, yêu cầu cụ thể đối với từng chương trình MTQG cho huyện được lựa chọn thí điểm; HĐND cấp huyện được quyết định điều chỉnh phương án phân bổ vốn đầu tư công, kinh phí thường xuyên giữa các chương trình MTQG trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, kế hoạch đầu tư vốn hằng năm, dự toán NSNN hằng năm đã được cấp có thẩm quyền giao.

Về giao kế hoạch đầu tư công trung hạn, đầu tư vốn hằng năm đối với dự án đầu tư xây dựng có quy mô nhỏ, kỹ thuật không phức tạp, Nghị quyết nêu rõ, căn cứ danh mục dự kiến đã báo cáo HĐND cấp huyện, UBND cùng cấp giao kế hoạch đầu tư công trung hạn thực hiện các dự án đầu tư xây dựng quy mô nhỏ, kỹ thuật không phức tạp theo tổng vốn thực hiện các dự án; không bắt buộc giao tên danh mục dự án trong trung hạn; Phân bổ, giao kế hoạch đầu tư vốn hằng năm thực hiện các dự án đầu tư xây dựng quy mô nhỏ, kỹ thuật không phức tạp chi tiết đến từng dự án theo nguyên tắc tổng vốn hỗ trợ từ NSNN lũy kế đến thời điểm giao vốn không vượt quá tổng vốn thực hiện các dự án này trong kế hoạch trung hạn.
Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày được QH thông qua cho đến khi QH có quy định khác.

GIA TUỆ