Trường Chính trị tỉnh: Đóng góp Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992

Trường Chính trị tỉnh đóng góp cụ thể về từ, cụm từ và câu vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, cụ thể như sau:

* Ở Lời nói đầu:

- Đề nghị bỏ cụm từ “mấy nghìn” thành “hàng ngàn” và thêm cụm từ “thủy chung” đoạn đầu: “Trải qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, nhân dân ta đã xây dựng nền văn hóa Việt Nam mang đậm phẩm chất truyền thống của một dân tộc đoàn kết, nhân nghĩa, cần cù, sáng tạo, kiên cường, bất khuất, thủy chung”.

- Đề nghị sửa lại đoạn 2: Từ năm 1930, dưới ánh sáng của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo nhân dân kiên trì vượt qua nhiều gian khổ, hy sinh làm nên Cách mạng Tháng Tám thành công, lập nên nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, tuyên bố với toàn dân và toàn thế giới qua Tuyên ngôn Độc lập ngày 2 tháng 9 năm 1945 do Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc...

* Chương I:

- Ở Khoản 2 - Điều 4, cần quy định cụ thể, rõ ràng về trách nhiệm của Đảng trước nhân dân về những quyết định của mình.

- Đề nghị bổ sung Khoản 3 - Điều 4: Cần có cơ chế kiểm soát các tổ chức Đảng và đảng viên hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.

* Chương II:

Khoản 2- Điều 15: Đề nghị sửa đổi “Quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị giới hạn trong trường hợp có luật quy định”.

Khoản 1 - Điều 15, sử dụng cụm từ “Mọi người” là chưa hợp lý.

Ở Điều 21, đề nghị sửa đổi: Đưa Điều 21 vào Điều 16 và chuyển Điều 16 sau các điều nói về quyền và nghĩa vụ công dân.

- Đề nghị ghép Điều 21 với Khoản 1 - Điều 22: “Mọi người có quyền sống, có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm”.

Khoản 2 - Điều 23, đề nghị bỏ cụm từ “pháp luật” thay bằng từ “luật”:

“... Việc bóc mở, kiểm soát, thu giữ thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác do luật quy định”.

Trong Khoản 1 - Điều 25, đề nghị bổ sung cụm từ “tự do” và từ “quyền”: “Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tự do tôn giáo, quyền theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo bình đẳng trước pháp luật”.

Ở Điều 26, đề nghị sửa cụm từ “theo quy định của pháp luật” thành “theo luật định”: “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, được thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình theo luật định”.

Khoản 1 - Điều 39, đề nghị bổ sung quy định về độ tuổi được phép kết hôn của nam và nữ.

Ở Điều 47, đề nghị sửa lại cụm từ “Phản bội Tổ quốc là tội nặng nhất” thành “Mọi hành vi phản bội Tổ quốc là những tội đặc biệt nghiêm trọng”.

Ở Điều 50, đề nghị thêm cụm từ “theo luật định”: “Mọi người có nghĩa vụ nộp thuế theo luật định”.

* Chương V:

Điều 74, đề nghị bổ sung cụm từ “đồng thời là cơ quan đại diện quyền lực cho nhân dân”: “Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, đồng thời là cơ quan đại diện quyền lực cho nhân dân” cho phù hợp với Điều 2 - Chương I: “...Tất cả quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân”.

* Chương VI:

Tại Khoản 3 - Điều 93, đề nghị bỏ cụm từ “Thẩm phán các tòa án khác”.

* Chương VIII:

Tại Khoản 2 - Điều 107, đề nghị bổ sung cụm từ “bảo vệ pháp luật”: “Tòa án nhân dân có nhiệm vụ bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, bảo vệ pháp luật, quyền công dân, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.

Tại Khoản 7 - Điều 108, đề nghị thêm cụm từ: “theo quy định pháp luật, nghiêm cấm cơ quan, tổ chức, cá nhân ngăn cản”: “Quyền bào chữa của bị can, bị cáo, quyền bảo vệ lợi ích hợp pháp của đương sự được bảo đảm theo quy định pháp luật, nghiêm cấm cơ quan, tổ chức, cá nhân ngăn cản”.

Khoản 1 - Điều 112, cần làm rõ vị trí, chức năng của Viện Kiểm sát nhân dân.

* Chương IX:

Ở Điều 119, có 2 ý kiến:

- Đề nghị thay cụm từ “được mời tham dự” thành “được tham dự” và thay cụm từ “lắng nghe” bằng “tiếp thu”.

- Đề nghị giữ nguyên cụm từ “được mời tham dự” và bổ sung thêm cụm từ “xem xét”, “tiếp thu”.

* Chương X:

- Điều 120, phải tăng quyền cho Hội đồng Hiến pháp (những quyết định của Đảng vào trong cơ chế kiểm soát của Hội đồng Hiến pháp).

- Điều 121, Hội đồng Bầu cử nên đưa vào Chương V (không cần thiết phải thành lập riêng, vì đã có Luật Bầu cử).

NGUYỄN TẤN TRẠNG (lược ghi)