Bài 2: Vẫn còn nhiều hạn chế, thiếu sót

Bài 1: Điểm sáng trong quản lý quy hoạch đô thị
Bài 3: Nâng cao hiệu quả quản lý quy hoạch đô thị

Để xây dựng thành phố văn minh, hiện đại, hướng đến một đô thị thông minh, thì quy hoạch phải đi trước một bước và công tác quản lý quy hoạch đô thị phải được lãnh đạo địa phương đặc biệt quan tâm. Những năm qua, công tác quản lý và thực hiện quy hoạch đô thị đã được các cấp, các ngành của tỉnh, địa phương quan tâm, chỉ đạo và đạt được những kết quả tích cực. Tuy nhiên, công tác này vẫn đang tồn tại không ít bất cập...

Những năm qua, công tác lập và quản lý quy hoạch đô thị đã được các cấp, các ngành của tỉnh, địa phương quan tâm, chỉ đạo và đạt được những kết quả tích cực. Tuy nhiên, qua giám sát thực tế của Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh mới đây cho thấy, công tác này vẫn đang tồn tại không ít bất cập, hạn chế...

Dân bức xúc vì quy hoạch “treo”

Để tìm hiểu về thực trạng cũng như tiến độ thực hiện những dự án đã được quy hoạch trên địa bàn tỉnh, chúng tôi đã có đợt tháp tùng cùng Đoàn giám sát của HĐND tỉnh đến khảo sát thực tế tại một số dự án trên địa bàn tỉnh Tiền Giang.

Tại mỗi điểm đến, người dân đều tỏ ra phấn khởi khi Nhà nước quan tâm quy hoạch đầu tư các dự án lớn cho tỉnh, đặc biệt là các dự án này đi qua nơi họ sinh sống. Song, không ít người dân bức xúc khi có những dự án quy hoạch đã được phê duyệt nhiều năm, nhưng đến nay vẫn chưa triển khai thực hiện, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống cư dân trong vùng dự án.

Người dân phường 10 (TP. Mỹ Tho) bức xúc khi nói về Dự án Khu đô thị mới Sao Mai.

Đơn cử như Dự án quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Khu đô thị mới Sao Mai (tại phường 10, TP. Mỹ Tho) được phê duyệt theo Quyết định số 944/QĐ-UBND ngày 18-4-2014 của UBND TP. Mỹ Tho với diện tích quy hoạch 125 ha nhưng đến nay vẫn còn nằm trên giấy.

Ông Nguyễn Văn Nha, ngụ khu phố 4, phường 10 bức xúc: “Mục đích của việc xây dựng dự án là nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, giúp cho bộ mặt đô thị khang trang, văn minh hiện đại. Năm 2004 chính quyền địa phương mời dân đến và cho biết chủ trương xây dựng Khu đô thị mới Sao Mai tại phường 10.

Thế nhưng, đến nay hơn 10 năm, dự án này vẫn chưa xong. Điều kiện sống của chúng tôi ngày càng bị bó hẹp khi quy hoạch mà nhà đầu tư không thực hiện. Người dân muốn xây nhà, chuyển mục đích sử dụng đất..., Nhà nước cũng không cho.

Tôi và 50 hộ dân trong khu phố này đã gửi kiến nghị đến UBND phường yêu cầu hủy bỏ dự án này, tạo điều kiện cho bà con canh tác, cũng như xây dựng nhà cửa, nhưng đến nay vẫn chưa có câu trả lời cho dân”.

Tại phường Tân Long, Chủ tịch UBND phường Nguyễn Hồng Nghị thừa nhận, các dự án quy hoạch trên địa bàn phường đã triển khai từ năm 2012 đến nay, nhưng một số nội dung quy hoạch như: Khu du lịch nghỉ dưỡng, khu công viên giải trí chưa triển khai thực hiện được do chưa có nhà đầu tư.

Ngoài ra, qua khảo sát thực tế ở nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh, hầu hết các huyện, thị đều phản ảnh số lượng dự án đã được triển khai thực hiện còn rất hạn chế so với lộ trình của các đồ án quy hoạch đề ra, ảnh hưởng đến đời sống người dân trong vùng quy hoạch và chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương…

Nhiều hạn chế, bất cập

Theo UBND tỉnh, bên cạnh những mặt làm được thì công tác quản lý quy hoạch đô thị trên địa bàn tỉnh còn nhiều hạn chế như: Công tác lập quy hoạch còn chậm. Theo Quyết định số 1659/QĐ-TTg ngày 7-1-2012 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình phát triển đô thị quốc gia giai đoạn 2012 - 2020, đến năm 2015, Tiền Giang có thêm 4 đô thị mới (An Hữu, Thiên Hựu, Long Định, Vĩnh Kim). Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa hình thành đô thị do 4 đơn vị trên chưa có quy hoạch chung được duyệt.

Bên cạnh đó, thời gian qua, hầu hết các đồ án quy hoạch chung được thực hiện kéo dài từ 2 đến 4 năm, trong khi theo quy định thời gian tối đa để lập 1 đồ án là từ 9 đến 12 tháng. Việc kéo dài thời gian dẫn đến khi đồ án quy hoạch được duyệt thì đã lạc hậu với định hướng phát triển, dẫn đến quy hoạch phải điều chỉnh nhiều lần.

Thực tế đã có không ít đồ án quy hoạch xây dựng đã được phê duyệt nhiều năm, song không triển khai được; đồng thời, trong quá trình quản lý những năm trước đây các cơ quan chức năng đã tổ chức điều chỉnh quy hoạch nhưng chưa tuân thủ chặt chẽ quy định (không tổ chức lấy ý kiến nhân dân, hoặc tổ chức nhưng không tuyên truyền rộng rãi nên nhiều người dân không biết), gây dư luận không tốt trong nhân dân.

Đoàn giám sát HĐND tỉnh khảo sát thực tế tình hình lập quy hoạch, tổ chức thực hiện và quản lý quy hoạch tại TX. Gò Công

Thêm vào đó, khi phê duyệt quy hoạch xây dựng, cơ quan thẩm quyền không kịp thời ban hành quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị gây khó khăn trong công tác quản lý quy hoạch, chỉnh trang đô thị, cấp phép xây dựng. Điển hình là TX. Cai Lậy đến nay vẫn chưa có Quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị...

Qua giám sát tại nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh cho thấy, chính công tác quản lý quy hoạch đô thị chưa được thực hiện tốt dẫn đến tình trạng đầu cơ đất đai, phân lô bán nền, xây dựng không phép, sai phép làm ảnh hưởng đến quản lý trật tự đô thị, phá vỡ cảnh quan môi trường, quy hoạch.

Một số khu vực được quy hoạch đồng bộ nhưng một số cá nhân, doanh nghiệp tự ý mua đất nông nghiệp, phân lô, tách thửa bán nền không theo quy hoạch, làm manh mún, phá vỡ quy hoạch chung.

Việc triển khai đầu tư xây dựng theo quy hoạch vẫn còn mang tính thụ động; công tác quản lý cao độ nền, cao độ các công trình hạ tầng giao thông hiện nay còn nhiều bất cập, chưa thống nhất, chưa tuân thủ quy hoạch. 

Công tác giải phóng mặt bằng trong thực hiện dự án hiện nay vô cùng khó khăn, làm ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ triển khai các dự án.

Ngoài ra, một trong những nguyên nhân khiến nhiều quy hoạch đã được phê duyệt  nhưng chậm triển khai thực hiện là do nguồn vốn đầu tư chưa đáp ứng nhu cầu phát triển đô thị. Chủ tịch UBND TP. Mỹ Tho Nguyễn Văn Hồng cho biết, mặc dù được quy hoạch là đô thị hạt nhân, trung tâm của tỉnh, nhưng nguồn lực đầu tư phát triển đô thị của thành phố còn hạn chế, nguồn vốn đầu tư chưa đáp ứng nhu cầu phát triển đô thị.

Nguồn thu ngân sách chưa đảm bảo, các hình thức vay vốn ODA, phát hành trái phiếu, tín dụng còn thấp, doanh nghiệp ở địa phương không có khả năng đầu tư dự án có quy mô lớn. Ngân sách chỉ đáp ứng một phần nhỏ nhu cầu đầu tư phát triển hạ tầng đô thị TP. Mỹ  Tho, chỉ đủ cho những công trình quy mô vừa…

Đây cũng là thực trạng tại TX. Cai Lậy và một số đô thị khác trên địa bàn tỉnh, làm cho các hạng mục công trình triển khai thực hiện theo đồ án quy hoạch đô thị được duyệt hầu như rất ít, dẫn đến quy hoạch “treo” gây bức xúc trong nhân dân. 

HOÀI THU

(Còn tiếp)