Đi máy bay, mang khẩu trang một chiều, có lây Covid-19 không?
(ABO) Anh Lý Văn V. (60 tuổi, nhà ở phường Tân Long, TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang) chuẩn bị đưa vợ con đi du lịch nước ngoài nhân dịp những ngày lễ lớn. Anh đọc báo thấy một số hãng hàng không cho phép hành khách không mang khẩu trang vẫn được lên máy bay.
Anh hoang mang quá, sợ lây nhiễm Covid-19, nên hỏi bác sĩ nếu mình mang khẩu trang mà những hành khách trên chuyến bay không mang khẩu trang thì có nguy hiểm không? Bác sĩ khuyên anh tiếp tục mang khẩu trang như trước nay, rồi dặn dò một số biện pháp cần thiết phòng ngừa nhiễm Covid-19 trên máy bay.
Về chuyên môn, theo các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, khi đi máy bay hoặc đi lại cùng với những người không đeo khẩu trang, điều đó không gây ra mối đe dọa lớn cho những người được tiêm phòng đủ liều và mũi tăng cường, nhất là những người tự mình vẫn mang khẩu trang bình thường. Joseph Lewnard, trợ lý giáo sư dịch tễ học tại Đại học California, Trường Y tế Công cộng Berkeley cho biết “Đeo khẩu trang một chiều, tức chỉ có riêng mình mang khẩu trang, mà người khác không mang, là một trong những cách ngăn ngừa nhiễm SARS-CoV-2”.
Một nghiên cứu vào tháng 2-2022 từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ cho thấy đeo khẩu trang vải ở nơi công cộng làm giảm tỷ lệ nhiễm Covid-19 của một người xuống 56%. Mặt nạ phẫu thuật và N95 đã làm giảm tỷ lệ này lần lượt là 66% và 83%. Tuy nhiên, khi biến thể Omicron tăng lên thì tỷ lệ lây nhiễm cũng sẽ tăng lên.
Một báo cáo năm 2020 của Bộ Quốc phòng Mỹ cho thấy, hệ thống thông gió và lọc trên máy bay có thể làm giảm 99% khả năng hành khách tiếp xúc với các hạt vi rút trong không khí. Nhưng không phải tất cả các hạt vi rút corona đều có trong không khí, mà nó còn dính trên các bề mặt khác của máy bay, kể cả lúc hành khách di chuyển lên xuống lối đi hoặc trò chuyện với người khác, tiếp xúc hệ thống an ninh sân bay, khu vực lấy hành lý sân bay cũng tạo cơ hội cho vi rút lây lan.
Một khi chúng ta đang ở trên máy bay, cách tốt nhất để tránh nhiễm Covid-19 là mang khẩu trang suốt chuyến bay. Đã có những trường hợp người tiếp xúc với Covid-19 từ những người cách xa hơn hai hàng ghế trên cùng một chuyến bay, nhưng nguy cơ cao nhất sẽ là những người ngồi gần bên cạnh.
Khi cần ăn hoặc uống, chúng ta rửa tay và đeo khẩu trang trở lại giữa các lần cắn, gắp thức ăn hoặc uống một ngụm nước. Khi kéo khẩu trang xuống khỏi miệng, nhớ chỉ được kéo sợi dây đeo, không chạm vào bề mặt khẩu trang để kéo, vì bề mặt ngoài khẩu trang có thể đã dính giọt bắn chứa vi rút, vô tình dính vào bàn tay của chúng ta.
Nếu tất cả hành khách trên chuyến bay kéo dài từ 12 giờ trở lên, họ sẽ tháo khẩu trang ra để ăn trong một giờ, theo một nghiên cứu năm 2021, xác suất lây nhiễm sẽ cao hơn 52 đến 59% so với nếu không ai tháo khẩu trang.
Tóm lại trong mùa dịch, nếu phải di chuyển bằng máy bay, người dân không được quên khẩu trang, dù là mang một chiều, nó là vật bất ly thân trong mọi hoạt động của mình. Mang khẩu trang vừa bảo vệ mình vừa bảo vệ người khác.
BS NGUYỄN THÀNH ÚC