Khuyến cáo tiêm vắc xin phòng bệnh đậu mùa khỉ

Vắc xin đậu mùa và bệnh đậu mùa khỉ có hiệu quả bảo vệ mọi người chống lại bệnh đậu mùa khỉ khi được tiêm trước khi tiếp xúc với bệnh đậu mùa khỉ. ACAM200 và JYNNEOS TM (còn được gọi là Imvamune hoặc Imvanex) là hai loại vắc xin hiện đang được cấp phép tại Hoa Kỳ để ngăn ngừa bệnh.

Vi rút đậu mùa khỉ có liên quan mật thiết với vi rút gây bệnh đậu mùa, nên vắc xin đậu mùa có thể bảo vệ mọi người khỏi bị bệnh đậu mùa khỉ. ACAM2000 là một chế phẩm vi rút Vaccinia sống được chích vào bề mặt da. Những cá nhân được chủng ngừa với ACAM2000 phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa để ngăn ngừa sự lây lan của vi rút vắc xin và được coi là đã được tiêm phòng trong vòng 28 ngày. JYNNEOS TM là vi rút sống không sao chép, tiêm 2 mũi dưới da cách nhau 4 tuần. Những người nhận được JYNNEOS TM không được coi là đã chủng ngừa cho đến 2 tuần sau khi họ nhận được liều thứ hai của thuốc chủng ngừa.

Dự phòng trước phơi nhiễm

Ủy ban Cố vấn về thực hành tiêm chủng (ACIP) khuyến cáo, những người có công việc có thể tiếp xúc với các loại vi rút Orthopoxvirus gây bệnh đậu mùa khỉ, hãy tiêm vắc xin ACAM2000 hoặc JYNNEOS để bảo vệ, đây là phương pháp điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP). Những người nên nhận PrEP, bao gồm:

Nhân viên phòng thí nghiệm lâm sàng thực hiện xét nghiệm chẩn đoán vi rút trực tràng, xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR) để chẩn đoán vi rút trực tràng, vi rút Monkeypox.

Nhân viên phòng thí nghiệm nghiên cứu, những người trực tiếp xử lý các mẫu cấy hoặc động vật bị nhiễm hoặc bị nhiễm các loại vi rút Orthopoxvirus lây nhiễm sang người, bao gồm vi rút Monkey đậu mùa, vi rút Vaccinia có khả năng sao chép hoặc vi rút Vaccinia tái tổ hợp có nguồn gốc từ các chủng vi rút Vaccinia có khả năng sao chép.

Một số thành viên trong nhóm phản ứng sức khỏe cộng đồng và chăm sóc sức khỏe được cơ quan y tế công cộng chỉ định được tiêm chủng cho các mục đích sẵn sàng.

Các nhân viên phòng thí nghiệm nên tham khảo ý kiến ​​của các cán bộ và người giám sát an toàn sinh học trong phòng thí nghiệm để xác định các rủi ro và biện pháp phòng ngừa, tùy thuộc vào loại công việc mà họ đang làm. Bất kể họ có nhận được PrEP hay không, bác sĩ lâm sàng và bác sĩ xét nghiệm nên sử dụng các phương pháp kiểm soát nhiễm trùng được khuyến nghị. Những điều này rất quan trọng để ngăn ngừa bất kỳ sự lây nhiễm nào.

Tiêm vắc xin sau khi tiếp xúc với vi rút đậu mùa khỉ

Người bị phơi nhiễm được chủng ngừa càng sớm càng tốt. CDC khuyến cáo rằng vắc xin được tiêm trong vòng 4 ngày kể từ ngày tiếp xúc để ngăn ngừa sự khởi phát của bệnh. Nếu được tiêm từ 4 đến 14 ngày sau ngày phơi nhiễm, việc tiêm phòng có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh, nhưng không thể ngăn ngừa bệnh.
Những người tiếp xúc với vi rút đậu mùa khỉ và chưa tiêm vắc xin đậu mùa trong vòng 3 năm qua, nên cân nhắc việc tiêm phòng. Tiêm vắc xin sớm có hiệu quả trong việc bảo vệ chống lại vi rút đậu mùa khỉ.

Hiệu quả của vắc xin

Dữ liệu trước đây từ Châu Phi cho thấy vắc xin đậu mùa có hiệu quả ít nhất 85% trong việc ngăn ngừa bệnh đậu mùa khỉ. Hiệu quả của JYNNEOS TM đối với bệnh đậu mùa khỉ được kết luận từ một nghiên cứu lâm sàng về tính sinh miễn dịch của JYNNEOS và dữ liệu hiệu quả từ các nghiên cứu trên động vật.
Vắc xin đậu mùa và bệnh đậu mùa khỉ có hiệu quả bảo vệ mọi người chống lại bệnh đậu mùa khỉ khi được tiêm trước khi tiếp xúc với bệnh đậu mùa khỉ. Các chuyên gia cũng tin rằng, việc tiêm phòng sau khi tiếp xúc với bệnh đậu mùa khỉ có thể giúp ngăn ngừa bệnh hoặc làm cho bệnh bớt nghiêm trọng hơn.

Rủi ro do vắc xin so với bệnh đậu mùa khỉ

Đối với hầu hết những người đã tiếp xúc với bệnh đậu mùa khỉ, rủi ro từ bệnh đậu mùa khỉ lớn hơn từ vắc xin đậu mùa hoặc vắc xin đậu mùa khỉ.

Bệnh đậu mùa khỉ là một căn bệnh nguy hiểm. Nó gây sốt, nhức đầu, đau cơ, đau lưng, sưng hạch bạch huyết, cảm giác khó chịu, kiệt sức và phát ban nghiêm trọng. Các nghiên cứu về bệnh đậu mùa khỉ ở Trung Phi, nơi mọi người sống ở những vùng xa xôi và không được phục vụ tốt về mặt y tế cho thấy căn bệnh này đã giết chết 11% số người bị nhiễm bệnh.

Hầu hết những người tiêm vắc xin đậu mùa hoặc đậu mùa khỉ chỉ có những phản ứng nhẹ, như sốt nhẹ, mệt mỏi, sưng hạch, mẩn đỏ và ngứa ở nơi tiêm vắc xin. Ở một số nhóm người có vấn đề nghiêm trọng về hệ thống miễn dịch, các biến chứng do ACAM2000 có thể nghiêm trọng. Vắc xin này có khả năng gây ra nhiều tác dụng phụ và các tác dụng phụ hơn vắc xin JYNNEOS.

CDC kết hợp với ACIP đưa ra các khuyến nghị về những người nên tiêm phòng đậu mùa trong môi trường không khẩn cấp. Vào ngày 3-11-2021, ACIP đã khuyến nghị phương pháp điều trị dự phòng trước phơi nhiễm JYNNEOS thay thế cho ACAM2000 cho những người có nguy cơ phơi nhiễm.

BS LÊ ĐĂNG NGẠN
(Cập nhật tài liệu của CDC
ngày 7-6-2022)