"Làng Tiến sĩ" Vĩnh Kim hôm nay

Nhắc đến Vĩnh Kim, huyện Châu Thành là nhắc đến cái nôi của cách mạng trong thời kỳ đầu thành lập Đảng của tỉnh Tiền Giang. Không những vậy, vùng đất này còn nổi danh là đất hiếu học - quê hương của nhiều vị giáo sư, tiến sĩ có nhiều đóng góp cho sự phát triển của quốc gia, dân tộc. Có lẽ do sống trên vùng đất “địa linh nhân kiệt” nên các thế hệ người Vĩnh Kim luôn ý thức trách nhiệm của mình, ra sức thi đua, kiến tạo quê hương ngày càng phát triển.

Khi đến Vĩnh Kim, chúng tôi được người dân nơi đây luôn nói lên sự tự hào về vùng đất mình đang sinh sống, không chỉ là nơi cây lành trái ngọt mà còn là quê hương của nhiều bậc trí thức vang danh trong nước và quốc tế.

VÙNG ĐẤT “SẢN SINH” NHIỀU NHÂN TÀI

Để hiểu hơn về vùng đất hiếu học Vĩnh Kim, chúng tôi tìm đến nhà cô Nguyễn Thị Thu Hương, Chủ tịch Hội Khuyến học xã Vĩnh Kim. Tiếp chúng tôi trong ngôi nhà khang trang, cô Hương lật lại các trang sử liệu mà cô thu thập được và kể cho chúng tôi nghe những câu chuyện về đất và người Vĩnh Kim, từ những cuộc chiến hào hùng đến những câu chuyện về những gia đình, dòng họ hiếu học. Trong đó, điều làm chúng tôi ấn tượng là vùng đất này đã “sản sinh” ra những con người ưu tú làm rạng danh quê hương, dân tộc.

Xã Vĩnh Kim đang phấn đấu xây dựng trở thành đô thị loại V.

Theo Lịch sử Đảng bộ và nhân dân xã Vĩnh Kim, Vĩnh Kim là vùng đất của nhiều bậc tiền hiền nổi tiếng trong cả nước. Có 6 vị nổi tiếng yêu nước, nho học, đạo đức, danh gia, tiến bộ một thời sống chết với vùng đất này mà người dân địa phương gọi là vùng đất của “Lục Hiền”, đó là: Trần Đình Túy (Bái Liễu) là ông ngoại của phu nhân Chủ tịch Tôn Đức Thắng; ông Trần Văn Diệm (Thân Diệm) là ông ngoại của GS-TS Trần Văn Khê; ông Trần Văn Xuyên (Chủ Xuyên); ông Huỳnh Văn Túc (Cả Túc); ông Dương Văn Tôn (Trưởng Tôn) và ông Nguyễn Chi Giao (Giáo Giao).

Riêng với nguồn sử liệu mà cô Hương có được, thì Vĩnh Kim còn là vùng đất có bề dày lịch sử văn hóa, với các phong trào đấu tranh chống giặc ngoại xâm; đồng thời, là cái nôi của nhạc tài tử, sân khấu cải lương Nam bộ. Vĩnh Kim đã “sinh” ra cho nghệ thuật sân khấu Nam bộ nhiều danh cầm, giọng hát nổi tiếng cả nước.

Trong đó, có Tiến sĩ Phan Hiển Đạo (sinh tại làng Vĩnh Kim Đông, tỉnh Định Tường, nay là xã Vĩnh Kim, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang) là người đã đem nhạc Cung đình Huế về Vĩnh Kim truyền bá khi ông làm Đốc học Định Tường.

Sau thế hệ Phan Hiển Đạo, chợ Giữa - Vĩnh Kim còn có nhiều nghệ sĩ nổi danh giỏi nhạc tài tử như: Trần Quang Thọ, Trần Quang Diệm, Trần Ngọc Viện, Nguyễn Tri Túc, Nguyễn Tri Khương… Họ là những người có công rất lớn trong việc truyền bá dòng nhạc tài tử Nam bộ từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Đặc biệt đất Vĩnh Kim còn sản sinh cho nền âm nhạc đương đại Việt Nam hai tên tuổi lớn mang tầm thế giới đó là GS-TS Trần Văn Khê và GS-TS - Nhạc sĩ Trần Văn Nam. Nếu GS-TS Trần Văn Khê là cây đại thụ của nền âm nhạc dân tộc thì GS-TS - Nhạc sĩ Trần Văn Nam là đỉnh cao của dòng nhạc hàn lâm.

Trên những lĩnh vực khác, Vĩnh Kim có Bộ trưởng Bộ Canh nông đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa Ngô Tấn Nhơn; PGS-TS Nguyễn Tấn Phát, nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 1996 -2001 và 2001 - 2006; PGS-TS Hóa học Phạm Đình Hùng; Tiến sĩ Thú y Trương Tấn Ngọc.

Lớp hậu thế sau này ở Vĩnh Kim, có các tiến sĩ: Lâm Chí Hùng; Phạm Xuân Quang; Ngô Kiều Nhi (Đại học Bách khoa TP. Hồ Chí Minh); Ngô Kiều Oanh (Viện Khoa học Việt Nam) và nhiều thạc sĩ ở các lĩnh vực khác nhau.

ĐỂ VĨNH KIM NGÀY CÀNG PHỒN THỊNH

Vĩnh Kim là cái nôi của cách mạng và là quê hương của nhiều người con ưu tú, xuất sắc làm rạng danh quê hương. Điều này đã truyền cho các thế hệ con cháu lòng đam mê học tập, xem tri thức là con đường để thoát nghèo vươn lên, góp phần xây dựng quê hương giàu đẹp. Đây cũng là điểm thuận lợi để tuyên truyền vận động người dân xây dựng gia đình hiếu học, dòng họ học tập.

Những năm qua, Vĩnh Kim luôn có chủ trương đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục. Hằng năm, xã đều cử người đi vận động kêu gọi tài trợ từ các tổ chức, cá nhân, nhà hảo tâm, những người con của quê hương đã thành đạt, giúp cho các em học sinh nghèo, hiếu học. Với số tiền và hiện vật tài trợ hằng năm lên tới cả trăm triệu đồng gồm tiền mặt, sách vở, gạo, nhu yếu phẩm…

Ngoài ra, xã còn thực hiện tốt chủ trương, chính sách chung của tỉnh là miễn giảm học phí cho các trường hợp học sinh nghèo. Những chính sách khuyến học này của xã đã tạo điều kiện và là động lực cho các em phấn đấu trong học tập. Từ cái nôi, truyền thống hiếu học nơi đây đã tiếp tục nuôi dưỡng và chắp cánh cho những người con Vĩnh Kim bay cao, bay xa trên bầu trời tri thức.

Bên cạnh việc chăm lo cho thế hệ con em nuôi dưỡng niềm đam mê học tập, lãnh đạo và nhân dân địa phương đã không ngừng xây dựng Vĩnh Kim ngày càng phát triển, xứng đáng là quê hương anh hùng. Nằm ở vị trí trung tâm các xã phía Nam của huyện Châu Thành, hoạt động thương mại, dịch vụ của Vĩnh Kim được hình thành và phát triển rất sớm.

Trước tiềm năng phát triển kinh tế của Vĩnh Kim, UBND huyện Châu Thành đã và đang xúc tiến quy hoạch Vĩnh Kim lên đô thị loại V đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030. Theo đó, định hướng thị trấn mới gồm toàn bộ xã Vĩnh Kim và một phần của 2 xã Bình Trưng và Đông Hòa.

Khi lên đô thị loại V, thị trấn mới sẽ tập trung có hiệu quả chợ đầu mối Vĩnh Kim, trở thành một phân nhánh trung tâm thương mại, dịch vụ của huyện Châu Thành và TP. Mỹ Tho, là trung tâm thương mại mang tính trung chuyển quan trọng của tỉnh Tiền Giang.

Mới đây, cầu Long Hưng đưa vào sử dụng nối liền Vĩnh Kim - Long Hưng - TP. Mỹ Tho đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc vận chuyển, đi lại, giao thương buôn bán, góp phần cải thiện đời sống người dân. Từ đó, Vĩnh Kim càng trở nên sầm uất hơn…

GIA TUỆ