Nâng cao vai trò tư vấn, phản biện xã hội của Liên hiệp hội

Ngày 14-2-2014,Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định 14/2014/QĐ-TTg về hoạt động Tư vấn, Phản biện và Giám định xã hội của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Quyết định 14) thay thế Quyết định 22/2002/QĐ-TTg ngày 30-1-2002 của Thủ tướng Chính phủ (Quyết định 22).

Quyết định 14 của Thủ tướng Chính phủ gồm có 10 điều quy định cụ thể về hoạt động Tư vấn, Phản biện và Giám định xã hội (TV, PB & GĐXH) của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp hội Việt Nam) và các Hội thành viên (gồm các Hội Khoa học Kỹ thuật chuyên ngành toàn quốc và Liên hiệp hội các tỉnh, thành trực thuộc Trung ương).

Điểm mới nổi bật của Quyết định 14 là phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng hoạt động TV, PB & GĐXH của Liên hiệp hội Việt Nam và Hội thành viên được quy định cụ thể, rõ ràng, mở rộng hơn đối với các đề án về đường lối, chủ trương, chính sách quan trọng và những chương trình, dự án lớn về khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, về chính sách xây dựng, phát triển đội ngũ trí thức;

TV, PB & GĐXH là hoạt động mang tính chất xã hội, độc lập khách quan, không vì mục đích lợi nhuận; có quy định loại đề án cần lấy ý kiến TV, PB & GĐXH; quy định quy trình, thủ tục lấy ý kiến TV, PB & GĐXH và sự chủ động thực hiện các nhiệm vụ TV, PB & GĐXH của Liên hiệp hội Việt Nam và Hội thành viên; nguồn kinh phí cho hoạt động TV, PB & GĐXH của Liên hiệp hội Việt Nam và Hội thành viên được cấp từ nguồn kinh phí sự nghiệp khoa học và công nghệ Liên hiệp hội Việt Nam và Liên hiệp hội các tỉnh, thành trực thuộc Trung ương lập kế hoạch nội dung và dự toán kinh phí hàng năm gửi ngành Tài chính và ngành Khoa học - Công nghệ. Quyết định 14 của Thủ tướng Chính phủ có hiệu lực thi hành từ ngày 5-4-2014.

Trước đây, thực hiện Quyết định 22 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định 1804/QĐ-UBND ngày 25-5-2009 của UBND tỉnh Tiền Giang quy định hoạt động TV, PB & GĐXH của Liên hiệp hội tỉnh (Quyết định 1804) còn nhiều vướng mắc về tài chính, tính chất và quy mô của dự án, Liên hiệp hội phản biện được 5 đề án, dự án, gồm:

Đề án “Đầu tư phát triển cây mãng cầu Xiêm huyện Tân Phú Đông đến năm 2015”; dự án “Đầu tư xây dựng công trình trường Trung cấp bách khoa Gò Công”; dự án “Đầu tư công trình gây bồi đoạn xung yếu đê biển Gò Công”; dự án “Bảo vệ vườn cây ăn trái Thuộc Nhiêu - Mỹ Long (gần 7.500 ha, huyện Châu Thành và Cai Lậy)”; đồ án “Quy hoạch xây dựng Vùng tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”.

Bước đầu, triển khai thực hiện Quyết định 14 của Thủ tướng Chính phủ được thuận lợi, Liên hiệp hội tỉnh chủ động lập kế hoạch và được giao kinh phí phản biện từ đầu năm; các đề án cần TV, PB & GĐXH được mở rộng hơn không phải quy định như trước (có tính chất phức tạp, ưu tiên, trọng điểm hoặc đa ngành).

Năm 2015, Liên hiệp hội tỉnh chủ động lập kế hoạch để phản biện 4 dự án đã được UBND tỉnh giao: Dự án Quy hoạch mạng lưới trường học tỉnh đến năm 2020; dự án Khu Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; dự án Mở rộng Khu bảo tồn sinh thái Đồng Tháp Mười; dự án Khu thực nghiệm Công nghệ sinh học. Hiện nay, Liên hiệp hội tiếp tục phối hợp với các chủ đầu tư dự án đôn đốc đơn vị tư vấn hoàn thành hồ sơ thuyết minh dự án để tổ chức phản biện.

Để thực hiện Quyết định 14 của Thủ tướng Chính phủ về hoạt động TV, PB & GĐXH của Liên hiệp hội Việt Nam có hiệu quả, Liên hiệp hội tỉnh tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức mục đích, ý nghĩa quan trọng của công tác tư vấn, phản biện đối với các đề án để hoạt động TV, PB & GĐXH của Liên hiệp hội được thuận lợi. Đây là kênh thông tin đáng tin cậy, giúp cho các cơ quan thẩm định có thêm căn cứ (luận cứ) khoa học trước khi quyết định một vấn đề.

Đồng thời, Liên hiệp hội trình UBND tỉnh ban hành Quyết định mới thay thế Quyết định 1804 cho phù hợp với Quyết định 14 của Thủ tướng Chính phủ, tạo điều kiện cho Liên hiệp hội đẩy mạnh hoạt động TV, PB & GĐXH, phát huy được vai trò của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ, đóng góp thiết thực, hiệu quả vào việc giải quyết các nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội của tỉnh.

PHẠM VIỆT HỒNG