Về nguồn thăm căn cứ Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam

Là một trong những địa chỉ đỏ lưu giữ, tôn vinh những giá trị lịch sử minh chứng cho quá trình chiến đấu anh dũng, mưu trí, sáng tạo và trưởng thành không ngừng của lực lượng Công an nhân dân (CAND) Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ kính yêu, Di tích lịch sử - văn hóa căn cứ Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam tại xã Tân Lập, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh là điểm đến không thể thiếu trong hành trình về cội nguồn của các thế hệ người Việt Nam, không chỉ hôm nay mà mãi mãi về sau. Với lực lượng Công an Tiền Giang (CATG) cũng vậy, hàng năm đều có chuyến về nguồn thăm căn cứ Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam.

Đoàn Công an Tiền Giang viếng tượng đài đồng chí Phạm Hùng tại căn cứ Ban An ninh Trung ương cục miền nam.

Căn cứ bắt đầu hình thành vào tháng 3-1951. Hội nghị Trung ương lần thứ Nhất (Khóa II) đã có quyết định thành lập Trung ương Cục miền Nam, do đồng chí Lê Duẩn làm Bí thư, đồng chí Lê Đức Thọ làm Phó Bí thư. Sau đó, đồng chí Lê Đức Thọ được cử làm Bí thư, đồng chí Phạm Hùng làm Phó Bí thư.
Ngày 6-9-1954, Bộ Chính trị quyết định giải thể Trung ương Cục miền Nam, lập lại Xứ ủy Nam bộ và các Khu ủy.

Tháng 7-1960, đồng chí Nguyễn Văn Linh, Bí thư Xứ ủy Nam bộ ra Chỉ thị số 1 về việc thành lập Ban bảo vệ An ninh xứ ủy và Ban An ninh các cấp.

Tháng 9-1960, Đại hội Đảng lần thứ III, quyết định thành lập Trung ương Cục miền Nam, đóng tại Chàng Riệc, Tây Ninh.

Sau đó, vì yêu cầu công tác bảo vệ tuyệt đối an toàn cơ quan Thường vụ Trung ương Cục và các cơ quan, ban, ngành của Đảng, căn cứ Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam phải 7 lần di chuyển và lần nào cũng được bố trí liên hoàn, thuận lợi cho công tác bảo vệ an toàn cho các cơ quan đầu não của Đảng, nhất là luôn được bố trí nằm ngoài để thực hiện việc án ngữ bảo vệ căn cứ Thường vụ Trung ương Cục.

Dù phải di chuyển căn cứ nhiều lần, nhưng Ban An ninh Trung ương Cục vẫn hoàn thành xuất sắc chức năng, nhiệm vụ của mình. Từ ngày thành lập, nhất là từ giữa năm 1962 về sau, Ban An ninh Trung ương Cục đã cử nhiều cán bộ có năng lực, dũng cảm, mưu trí tăng cường về an ninh các khu, tỉnh, huyện và cơ sở, nhất là các địa bàn trọng điểm trực tiếp chiến đấu.

Trong điền kiện khó khăn, thiếu thốn, nhưng Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam rất chú trọng công tác đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ cho lực lượng an ninh các địa phương, đã mở nhiều khóa cho hàng ngàn học viên, khi về địa phương đều phát huy tốt khả năng.

Tượng đài Bảo vệ An ninh Tổ quốc tại căn cứ Ban An ninh Trung ương Cục miền nam.

Trong 15 năm (1960 - 1975), Trung ương Cục đã cụ thể hóa nhiều chủ trương, quyết sách của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh vào thực tiễn cách mạng miền Nam, từ đó cho ra đời nhiều Chỉ thị, Nghị quyết quyết định đường lối chiến lược của cách mạng miền Nam và triển khai thành công trong phạm vi toàn chiến trường miền Nam.

Quá trình 15 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng An ninh miền Nam (từ Quảng trị trở vào) được Nhà nước tặng thưởng 33 Huân chương Hồ Chí Minh; 302 tập thể, 217 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng Vũ trang nhân dân, trong đó có 4 tập thể và 2 cá nhân thuộc các tiểu ban và lực lượng An ninh vũ trang của cơ quan Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam; 210 đồng chí được tặng danh hiệu dũng sĩ diệt Mỹ, diệt xe tăng, máy bay.

Trong cuộc chiến cam go, khốc liệt, có đến 12 vạn chiến sĩ an ninh xả thân hy sinh vì sự nghiệp cao cả của cách mạng dân tộc, trong đó có 670 đồng chí thuộc các đơn vị của cơ quan Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam... và rất nhiều đồng chí bị thương.

Từ thực tế lịch sử đã chứng minh, quyết định thành lập Căn cứ Trung ương Cục miền Nam là một chủ trương đúng đắn, sáng tạo của Đảng ta. Trung ương Cục đã để lại những bài học quý báu về xây dựng căn cứ địa, xây dựng phong trào cách mạng gắn với nhân dân, đặc biệt về bài học xây dựng Đảng. Suốt 15 năm chiến đấu, Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phòng gian, bảo mật, bảo vệ an toàn tuyệt đối các cơ quan đầu não của cách mạng miền Nam.

Căn cứ Trung ương Cục miền Nam trở thành thủ đô của cách mạng miền Nam, là nơi lưu lại những chứng tích, những kỷ niệm về cuộc đời hoạt động cách mạng hết sức gian khổ, hy sinh, nhưng rất đỗi tự hào của nhiều đồng chí lãnh đạo cao cấp của Đảng cùng bao cán bộ, chiến sĩ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đặc biệt là chiến trường Nam bộ.

Di tích căn cứ Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam tại ấp Bảy Bàu, xã Tân Lập, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh đã được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ VH-TT&DL) công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia vào năm 1995.

Với những giá trị đặc biệt của di tích, ngày 10-5-2012, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 548 xếp hạng Di tích Căn cứ Ban An ninh Trung ương Cục miền Nam là Di tích Quốc gia đặc biệt.

Nhằm giáo dục truyền thống và phục vụ tham quan du lịch, tháng 7-1997, Bộ Công an đã khởi công xây dựng khu di tích với quy mô lớn, bao gồm các quần thể kiến trúc trên diện tích rộng 36 hecta, bao gồm các công trình phục chế như: nhà làm việc của các đồng chí lãnh đạo Ban An ninh, nhà trưng bày truyền thống...

Cũng với ý nghĩa giáo dục truyền thống cho đời sau và thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an, lực lượng Công an Nhân dân các tỉnh, thành phía Nam (từ Quảng Trị trở vào) tiến hành xây dựng bia chiến công của địa phương mình tại khu di tích lịch sử văn hóa này. Mỗi tấm bia chiến công là bản anh hùng ca, ca ngợi tinh thần chiến đấu ngoan cường, gương hy sinh quả cảm của cán bộ, chiến sĩ Công an Nhân dân.

Bia chiến công của Công an tỉnh Tiền Giang được xây dựng vào năm 1999. Với biểu tượng lá cờ Đảng búa liềm vươn cao vững vàng trước sóng gió và hình tượng thanh bảo kiếm, ý nói lên ý chí, quyết tâm của lực lượng An ninh Mỹ Tho nguyện sẵn sàng xả thân bảo vệ tuyệt đối cơ quan Tỉnh ủy.

Hình ảnh cách điệu chuồng cối tránh phi pháo khi địch đánh phá ác liệt mà lực lượng An ninh vũ trang trong kháng chiến chống Mỹ đã đắp thành bức tường như những công sự vững chắc bao quanh để bảo vệ Tỉnh ủy khi làm việc, cũng như khi hội họp được an toàn.

Bia chiến công của Công an tỉnh Tiền Giang tuy mộc mạc, bình dị, nhưng đó là hình ảnh tái hiện lại những năm tháng ác liệt và sự chiến đấu ngoan cường, quả cảm của  cán bộ, chiến sĩ Ban An ninh Mỹ Tho trước đây, nay là Công an Tiền Giang - đơn vị được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân.

Hàng năm, vào khoảng cuối tháng 4 hoặc giữa tháng 8, Công an tỉnh và các đơn vị, Công an địa phương, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ thuộc Công an tỉnh Tiền Giang thường tổ chức các chuyến về nguồn. Về Tân Biên, giữa rừng già ngàn năm xanh lá, bên bia chiến công của Công an tỉnh nhà, để hiểu thêm về chiến công, sự mất mát, hy sinh của người đi trước, để thấy mình lớn thêm hơn, nâng cao trách nhiệm hơn đối với lịch sử dân tộc, đối với truyền thống của lực lượng và đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đại tá NGUYỄN VĂN NGƯƠN