Mốc son vẻ vang của ngày Nam bộ kháng chiến

70 năm trước, ngày 23-9-1945, thực dân Pháp đã nổ súng tấn công các trụ sở của chính quyền cách mạng non trẻ của chúng ta tại Sài Gòn, bắt đầu cuộc chiến tranh xâm lược đất nước ta lần thứ hai. Quân-dân Sài Gòn - Gia Định dưới sự chỉ đạo của Xứ ủy Nam Bộ đã anh dũng đánh trả quyết liệt, kìm giữ chân địch để các địa phương có thời gian chuẩn bị lực lượng kháng chiến trường kỳ.

Tác phẩm Nam bộ kháng chiến. Ảnh: dangcongsan.vn

Như vậy, chỉ 21 ngày sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Nhân dân Nam Bộ chưa kịp hưởng niềm vui thanh bình, phải tiếp tục cầm súng đứng lên chiến đấu để giữ vững nền độc lập của Tổ quốc vừa giành được, thực hiện lời thề “thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”.

Chỉ 4 ngày sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, ngày 6-9-1945, phái bộ quân sự Anh đã có mặt ở Sài Gòn, theo sau gót quân Anh, binh lính Pháp cũng kéo vào. Chúng câu kết với nhau, vu cáo chính quyền cách mạng không giữ nổi trật tự, trị an, đòi chúng ta phải giải tán các đội tự vệ và ngăn cấm đồng bào ta biểu tình.

Chúng sử dụng tàn binh Nhật và bọn tay sai phản động vào việc khống chế, ngăn cản Nhân dân tham gia các hoạt động ủng hộ chính quyền cách mạng; đồng thời, phái bộ của quân Anh đã ra lệnh thả hơn 1.400 lính Pháp bị Nhật bắt hồi đảo chính, trang bị vũ khí cho chúng và hình thành những đơn vị lê dương rất hung hãn, ngang nhiên khiêu khích phá phách, cướp bóc rất trắng trợn…

Trước khi Pháp nổ súng quay lại xâm lược nước ta lần thứ hai, Đảng ta đã tiên lượng trước âm mưu của các thế lực thù địch và có quyết sách phù hợp. Tình hình ngay sau khi nước nhà độc lập hết sức căng thẳng.

Ở phía Bắc, 20 vạn quân Tưởng lợi dụng danh nghĩa đồng minh vào giải giáp quân Nhật, hòng thôn tính chính quyền cách mạng non trẻ.

Ở phía Nam, quân đội Anh cũng dùng chiêu bài đó để hậu thuẫn, trang bị vũ khí cho quân Pháp quay lại Đông Dương. Trước tình thế “lửa cháy hai đầu”, Chính phủ cách mạng phải hết sức khôn khéo trong sách lược đối phó, đó là tạm hòa hoãn với quân Tưởng để tập trung đánh đuổi thực dân Pháp.

Ngày 23-9-1945, Xứ ủy và Ủy ban Hành chính Nam Bộ đã tiến hành họp khẩn cấp để bàn việc thực hiện chủ trương kháng chiến của Trung ương Đảng. Hội nghị phân tích những âm mưu và hành động xâm lược của thực dân Pháp, thái độ đồng lõa của đế quốc Anh và quyết định thành lập Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ;

Đồng thời ra lệnh phát động toàn dân triệt để tổng đình công, bãi công, bãi chợ, không hợp tác với giặc Pháp; phát động cuộc chiến tranh du kích rộng khắp, bao vây địch trong thành phố, tiêu hao, tiêu diệt sinh lực địch, làm thất bại âm mưu đánh nhanh, thắng nhanh của chúng. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân Nam bộ đã nhất tề đứng lên, tiến ra mặt trận quyết chiến với quân xâm lược, mở ra một trang sử oanh liệt mới: Ngày Nam bộ kháng chiến.

Thực hiện quyết định của Xứ ủy và Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ, chiều 23-9, cả Sài Gòn đình công, không hợp tác với Pháp. Các công sở, xí nghiệp, hãng buôn đều đóng cửa, chợ không họp, xe ngừng chạy, đêm 23-9, công nhân Sài Gòn - Chợ Lớn đã cắt toàn bộ điện, nước.

Trên khắp các đường phố đều dựng các chiến lũy. Tất cả mọi đồ vật, như: Bàn, ghế, giường, tủ, các loại xe và những vật dụng cồng kềnh đều được khuân ra đường và dựng lên các chướng ngại vật để cản bước tiến của quân địch. Mọi sinh hoạt trong thành phố bị ngưng trệ. Các đội xung phong công đoàn cùng các đội tự vệ, thanh niên xung kích nhanh chóng triển khai chiến đấu. Hàng trăm xí nghiệp và công sở, hàng chục kho tàng, bến bãi… bị phá hủy, không để rơi vào tay Pháp.

Ngày 26-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết thư “Gửi đồng bào Nam bộ” khẳng định cuộc đấu tranh đánh đuổi thực dân Pháp là chính nghĩa, Nhân dân cả nước đoàn kết một lòng thì cuộc kháng chiến giữ nước nhất định thắng lợi. Sau một thời gian chuẩn bị, Trung ương Đảng ra Chỉ thị “Kháng chiến kiến quốc”, cả nước bước vào cuộc chiến tranh chín năm với thắng lợi Điện Biên Phủ năm 1954 “lừng lẫy năm châu”, “chấn động địa cầu”.

Đáp lại lời kêu gọi của Người, xứng đáng với lòng tin cậy và sự cổ vũ của Nhân dân cả nước, Nhân dân Nam Bộ vùng dậy dũng cảm đánh trả kẻ địch có trang bị hiện đại, làm thất bại âm mưu của địch, tạo điều kiện để ta củng cố chính quyền cách mạng, xây dựng chế độ mới. Tiếng súng kháng chiến ở Sài Gòn - Chợ Lớn đã gây chấn động cả nước. Ngay lập tức, nhiều tỉnh ở Nam Bộ đã nhanh chóng gửi lực lượng đoàn viên, thanh niên, tự vệ xung kích… về góp sức với Nhân dân Sài Gòn - Chợ Lớn chống thực dân Pháp xâm lược.

Từ gậy tầm vông, mã tấu cùng các loại vũ khí thô sơ, Nhân dân miền Nam đã đứng lên kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, bảo vệ nền độc lập của Tổ quốc. Tinh thần yêu nước nồng nàn, ý chí đấu tranh kiên cường bất khuất của quân - dân miền Nam thật xứng đáng với danh hiệu cao quý "Thành đồng Tổ quốc".

Cũng trong tháng 9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh mở cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc dân đại hội, gửi thư cho đồng bào vận động “Tuần lễ Vàng” quyên góp vàng để xây dựng đất nước, mua sắm vũ khí phục vụ kháng chiến… Đặc biệt, Người viết nhiều bài đăng báo Cứu Quốc đi sâu trình bày, phân tích về cách tổ chức Ủy ban nhân dân các cấp.

Trong bài “Chính phủ là công bộc của dân”, Người nêu lên phương châm trên hết khi cán bộ thực thi công vụ “Việc gì có lợi cho dân thì làm. Việc gì có hại cho dân thì phải tránh”, bên cạnh đó nêu ra những tiêu chuẩn để chọn cán bộ đảm đương việc Nhà nước, như: Công tâm, trung thực, sốt sắng vì lợi ích Nhân dân, có năng lực làm việc, được Nhân dân tín nhiệm, không lợi dụng chức vụ để hà hiếp, sách nhiễu dân… Người cũng nghiêm khắc phê bình khuyết điểm của cán bộ tại một số địa phương làm cho dân phiền lòng, đó là các bệnh “chật hẹp và bao biện”, “lạm dụng hình phạt”, “kỷ luật không nghiêm” và “lên mặt làm quan cách mạng”…

Những lời dạy, việc làm của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhắc nhở lương tâm và trách nhiệm mỗi cán bộ, đảng viên, hội viên các đoàn thể hôm nay phải gần dân, sát dân, trọng dân, đặt quyền lợi của Nhân dân lên hàng đầu. Đồng thời, các cấp ủy và cả hệ thống chính trị tại địa phương tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng nhằm chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Nhiệm vụ cách mạng đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa và chủ động hội nhập quốc tế đang cần người tài, đức… để tiếp tục thắp sáng ngọn lửa ngày Nam bộ kháng chiến năm xưa trong công cuộc xây dựng đất nước, quê hương hôm nay vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

(Theo baoangiang.com.vn)