Bính Thân này nhớ Mậu Thân xưa

Mùa xuân lại về, chợt mong được nghe Bác đọc thơ chúc tết. Năm nay Tết Bính Thân, lại da diết nhớ bài thơ Xuân Mậu Thân năm 1968 của Bác:

Xuân này hơn hẳn mấy xuân qua,
Thắng trận tin vui khắp nước nhà.
Nam - Bắc thi đua đánh giặc Mỹ,
Tiến lên! Toàn thắng ắt về ta.

Nhớ Bác và nhớ những cái tết trong chiến tranh: Ăn tết trên đường hành quân, ăn tết giữa chiến hào và vui tết trong tiếng súng công đồn như những tràng pháo nổ giòn mừng mùa xuân chiến thắng…, nên tôi đã cất công tìm gặp các vị lão thành cách mạng, những cựu chiến binh để ghi lại những ký ức ngày xuân trong những năm tháng hào hùng của dân tộc.

Ăn tết trong chiến tranh thắm đượm tình quân - dân.

Ông Phan Minh Thanh, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh bồi hồi nhớ lại: “Chiến tranh là điều không ai muốn. Vì vậy, cứ đến ngày tết cổ truyền của dân tộc là cả hai bên đều có lệnh ngừng bắn. Mặc dù là chiến tranh nhưng phải nói rằng, đúng là vui như tết.

Từ năm 1962, tôi là Huyện ủy viên Châu Thành, phụ trách công tác Dân vận, nên những cái tết trong chiến tranh đối với tôi đầy ắp những kỷ niệm. Đó là những cái tết của tình quân - dân, chủ yếu là lo cho bộ đội ăn tết. Còn nhớ, cứ gần đến ngày tết là trong các xóm, ấp vang lên tiếng chày giã bột của các mẹ, các chị làm bánh phồng, bánh ít, gói bánh tét, làm mứt, bánh kẹo để gửi cho bộ đội ăn tết, rộn rã không thua gì “Tiếng chày trên sóc Bom Bo”.

Có những đêm văn nghệ mừng xuân còn thu hút được những người lính bên kia chiến tuyến. Đặc biệt là đêm giao thừa, năm nào cũng vậy, chúng tôi đều quây quần bên chiếc Radio hồi hộp chờ nghe Bác Hồ đọc thơ chúc tết trên sóng của Đài Tiếng nói Việt Nam.

Nghẹn ngào lắm, xúc động lắm, nhất là bài thơ chúc tết Xuân Mậu Thân năm 1968, lúc bấy giờ tôi là Phó Bí thư Huyện ủy Châu Thành Nam nhưng vẫn chưa được biết ta sẽ đánh vào TP. Mỹ Tho và cả miền Nam sẽ đồng loạt nổ súng tấn công vào các hang ổ của kẻ thù ở các trung tâm đô thị và cả Sài Gòn.

Không khí Tết Mậu Thân năm đó tất bật, nhộn nhịp và hết sức khẩn trương, không chỉ vận động nhân dân đảm bảo hậu cần cho bộ đội ăn tết, mà còn phải vận động và thành lập các đoàn dân công tham gia tải thương, chuyển đạn. Lúc bấy giờ chúng tôi chỉ lờ mờ nhận ra rằng sẽ có đánh lớn nhưng thiệt không ngờ ta tấn công vào TP. Mỹ Tho, đúng là một mùa xuân lịch sử!”.

Kể về Tết Mậu Thân năm 1968, giọng của Đại tá Lê Dũng, nguyên Phó Chỉ huy trưởng, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, hiện là Chủ tịch Hội Cựu chiến binh tỉnh không kém phần bồi hồi, xúc động:

“Lúc bấy giờ tôi là Tiểu đội trưởng Đội Biệt động TP. Mỹ Tho, trưa mùng một tết được lệnh về căn cứ nhận nhiệm vụ gấp, linh tính như mách bảo với tôi rằng có một chuyện gì đó rất hệ trọng sắp xảy ra, bởi bình thường mỗi lần chúng tôi về cứ đều phải bịt mặt để giữ bí mật, nhưng lần này thì không.

Đến lúc đó tôi mới biết, đêm nay ta sẽ tổng tấn công vào TP. Mỹ Tho. Tâm trạng của tôi lúc đó vô cùng khó tả vì vừa vui mừng được nổ súng tấn công vào sào huyệt của kẻ thù, vừa âu lo vì quân số của đơn vị chỉ còn phân nửa do chia nhau về quê ăn tết.

Chi bộ họp và quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ được phân công, đó là đánh chiếm khám đường Mỹ Tho để giải phóng tù nhân. Khi về tập kết dưới vàm Bảo Định, được trên bổ sung 4 đồng chí công binh thủy, có cả hỏa lực B40 và B41, chúng tôi hồi hộp chờ đợi đến giờ G. Sau hàng loạt đạn pháo, cối bắn cấp tập vào trung tâm thành phố làm hiệu lệnh, giờ G. đã điểm, chúng tôi liền xuất kích tiến công.

Địch phản kích quyết liệt, chúng tôi dùng súng B40, B41 bắn sập đồn Cầu Quay, tiêu diệt bọn địch tại đây và tiến về khám đường Mỹ Tho. Mặc dù đã chiếm được cửa khám nhưng địch điều xe V100 phản kích, một phần trời đã sáng nên chúng tôi đành phải rút quân. Giờ đây, sống trong cảnh hòa bình nhưng tôi vẫn không thể nào quên mùa Xuân Mậu Thân năm 1968, ăn tết giữa chiến hào cùng với những tiếng súng công đồn...”.

Tượng đài Tết Mậu Thân.

Bị thương trong Chiến dịch Tổng tấn công vào TP. Mỹ Tho Xuân Mậu Thân năm 1968, thương binh Nguyễn Văn Dũng, ngụ ấp Tân Bình, xã Tân Lập 2, huyện Tân Phước nhớ lại:

“Đang chuẩn bị đón mừng xuân mới thì Tiểu đoàn 261 được lệnh hành quân về hướng TP. Mỹ Tho, toàn bộ quân tư trang để lại, chỉ mang theo vũ khí, đạn dược và đây là lần đầu tiên chúng tôi ăn tết trên đường hành quân. Thời khắc giao thừa trôi qua trong những bước chân thầm lặng, đến ngày mồng một tết, đơn vị tập kết bên kia sông Bảo Định và ngay trong đêm chúng tôi được lệnh vượt sông tấn công vào TP. Mỹ Tho.

Trong chiến tranh, ngày tết đối với những người lính chúng tôi rất đỗi bình thường, khẩu phần ăn được tăng thêm và ăn tết trong tư thế sẵn sàng chiến đấu. Đặc biệt, có những cái tết đóng quân gần nhà dân, chúng tôi được các mẹ, các chị chăm lo không thiếu thứ gì, nào là gà vịt, bánh trái…, lại còn tổ chức giao lưu văn nghệ đón mừng xuân mới thắm đượm tình quân - dân.

Giờ đây, mỗi lần trái gió trở trời, vết thương tái phát, nhức nhối, tôi lại nhớ về Tết Mậu Thân năm 1968 và những cái tết trong chiến tranh, ăn tết trên đường hành quân, ăn tết giữa chiến hào và ăn tết trong tiếng súng công đồn như những tràng pháo hoa nổ giòn đón mừng xuân mới hôm nay”.

ĐẬU VIẾT HƯƠNG