Kết luận của Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về chống buôn lậu thuốc lá

Ngày 23 tháng 12 năm 2015, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc - Trưởng Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia đã chủ trì Hội nghị sơ kết 1 năm thực hiện Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 30 tháng 9 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá (Chỉ thị số 30/CT-TTg).

Tham dự hội nghị có lãnh đạo các Bộ, cơ quan: Tài chính, Công Thương, Giao thông vận tải, Văn phòng Chính phủ; đại diện lãnh đạo Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố: Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nội, Quảng Trị, Đà Nẵng, Thừa Thiên Huế, Khánh Hòa, Gia Lai, Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh, Long An, Tây Ninh, Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp, Tiền Giang, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bến Tre, Kiên Giang, Bình Phước, Hậu Giang, lãnh đạo các đơn vị: Tổng cục Cảnh sát (Bộ Công an), Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính), Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Bộ Tư lệnh Cảnh sát Biển (Bộ Quốc phòng), Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương).

Sau khi nghe Bộ Tài chính (Cơ quan Thường trực Ban Chi đạo 389 Quốc gia) báo cáo và ý kiến các đồng chí dự họp, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kết luận như sau:

1. Công tác chống buôn lậu nói chung và chống buôn lậu thuốc lá nói riêng trong thời gian qua đã tạo được chuyển biến tích cực về nhận thức của người dân và các lực lượng chức năng; nhiều văn bản chỉ đạo điều hành trong lĩnh vực này đã được ban hành, góp phần tháo gỡ các bất cập trong cơ chế, chính sách.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, hoan nghênh và biểu dương các Bộ, ngành, lực lượng chức năng và các địa phương đã nghiêm túc triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 30/CT-TTg.

Qua hơn 1 năm thực hiện Chỉ thị số 30/CT-TTg các lực lượng chức năng trong cả nước đã bắt giữ hơn 9.600 vụ buôn lậu, vận chuyển, kinh doanh trái phép thuốc lá nhập lậu, tịch thu hơn 10 triệu bao thuốc lá nhập lậu các loại (tăng 19% so với cùng kỳ), khởi tố hình sự 179 vụ, 263 đối tượng (điển hình một số địa phương, lực lượng: Long An bắt giữ trên 2,2 triệu bao, Thành phố Hồ Chí Minh hơn 1,5 triệu bao, An Giang hơn 1,2 triệu bao, Tây Ninh hơn 900.000 bao, Quảng Trị hơn 500.000 bao, lực lượng Công an bắt giữ hơn 6,5 triệu bao, Bộ đội Biên phòng hơn 1 triệu bao và hơn 16.000 kg lá thuốc lá, Bộ Tư lệnh cảnh sát biển bắt giữ hơn 100.000 bao, lực lượng Hải quan bắt giữ hơn 700.000 bao, lực lượng Quản lý thị trường bắt giữ hơn 1,4 triệu bao).

Kết quả công tác chống buôn lậu thuốc lá đã làm giảm 30% lượng thuốc lá nhập lậu, góp phần nâng cao sản lượng sản xuất và tiêu thụ nội địa của các doanh nghiệp trong nước (năm 2015 ngành thuốc lá ước nộp ngân sách nhà nước hơn 17.900 tỷ đồng, tăng thêm 1.400 tỷ đồng = 8,37% so với năm 2014).

Tuy nhiên, đây mới là kết quả bước đầu, tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nói chung và mặt hàng thuốc lá nói riêng vẫn diễn biến phức tạp, gây thiệt hại lớn cho phát triển kinh tế - xã hội và sản xuất trong nước, cấp ủy, chính quyền địa phương tại một số địa bàn trọng điểm chưa quan tâm đúng mức, chưa vào cuộc quyết liệt, thường xuyên trong chỉ đạo chống buôn lậu thuốc lá.

Sự phối hợp, trao đổi thông tin giữa các lực lượng chức năng trong kiểm tra, kiểm soát chống buôn lậu thuốc lá chưa được duy trì thường xuyên, liên tục. Một số công chức, cán bộ thiếu tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ, có biểu hiện bao che, tiếp tay cho các đối tượng buôn lậu.

Tình trạng thuốc lá ngoại nhập lậu vẫn được bầy bán công khai ở nhiều noi ở các địa phương trên cả nước và gia tăng về chủng loại với hàm lượng tar (nhựa thuốc lá), nicotine vượt mức cho phép nhiều lần làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân.

2. Trong năm 2016, tình hình buôn lậu thuốc lá được dự báo sẽ phức tạp khi giá bán thuốc lá điếu tăng do phải chịu mức thuế tiêu thụ đặc biệt 70% từ ngày 1 tháng 1 năm 2016 (tăng 5% so với hiện hành) và phải đóng góp 1,5% trên giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt cho Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá từ ngày 1 tháng 5 năm 2016 (tăng 0,5% so với hiện hành).

Để làm tốt công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nói chung và chống buôn lậu thuốc lá nói riêng, yêu cầu các ngành, các cấp phải tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:

Cấp ủy, chính quyền các cấp phải chủ động, tích cực vào cuộc trong công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá. Đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu. Cấp ủy, chính quyền các cấp tuyên truyền, phổ biến thường xuyên về các mặt nguy hại của thuốc lá nhập lậu, xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tạo công ăn việc làm các cư dân ở khu vực biên giới để không tham gia, tiếp tay buôn lậu thuốc lá.

Bộ trưởng các Bộ: Tài chính, Công an, Quốc phòng, Công Thương và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục quán triệt, chỉ đạo các lực lượng chức năng nghiêm túc thực hiện Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 30 tháng 9 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá; tăng cường phối hợp, trao đổi thông tin giữa các lực lượng chức năng trong công tác chống buôn lậu thuốc lá và đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong công tác này.

Các lực lượng Hải quan, Công an, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, Quản lý thị trường chủ động, tích cực phối hợp và mở đợt cao điểm theo Kế hoạch số 218/KH-BCĐ389 ngày 01 tháng 12 năm 2015 về cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp Tết Nguyên đán Bính Thân 2016 để tuần tra, kiểm soát, điều tra, bắt giữ các tổ chức, đường dây buôn lậu thuốc lá trên các tuyến biên giới đường bộ, đường biển, đường hàng không; tăng cường công tác kiểm tra, xử lý các hành vi kinh doanh thuốc lá ngoại nhập lậu trên thị trường nội địa (đặc biệt là tại thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh).

Bộ Công an phối hợp chặt chẽ với Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao để sớm đưa ra truy tố, xét xử một số vụ án trọng điểm buôn lậu thuốc lá, đảm bảo tính răn đe và nghiêm minh của pháp luật.

Bộ Tài chính khẩn trương báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 01 năm 2016 kết quả nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Quyết định số 47/2013/QĐ-TTg ngày 29 tháng 7 năm 2013 về việc thành lập, phê duyệt Điều lệ và tổ chức hoạt động của Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá theo nội dung tại điểm c, khoản 5 mục III Nghị quyết 41/NQ-CP ngày 09 tháng 6 năm 2015 của Chính phủ về việc đẩy mạnh công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong tình hình mới.

Đối với thuốc lá nhập lậu bị tịch thu, thực hiện nghiêm việc tiêu hủy theo Quyết định số 2371/QĐ-TTg ngày 26 tháng 12 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính. Đồng thời, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam nghiên cứu tăng mức hỗ trợ bắt giữ và tiêu hủy thuốc lá nhập lậu cho các cho các lực lượng chức năng trực tiếp thực thi nhiệm vụ.

Bộ Công Thương khẩn trương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan sửa đổi Thông tư liên tịch số 36/2012/TTLT-BCT-BCA-BTP-BYT-TANDTC-VKSNDTC ngày 07 tháng 12 năm 2012 hướng dẫn xử lý các vi phạm về thuốc lá nhập lậu, đảm bảo phù hợp với Nghị định số 124/2015/NĐ-CP ngày 19 tháng 11 năm 2015 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 185/2013/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam chủ động phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương và các lực lượng chức năng trong việc trao đổi, cung cấp thông tin về các tổ chức, cá nhân có hành vi buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu.

Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và các cơ quan thông tấn báo chí tăng cường công tác tuyên truyền về tác hại của thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá nhập lậu đối với sức khỏe cộng đồng; phê phán và lên án những hành vi vi phạm, biểu dương các tập thể, cá nhân làm tốt công tác chống buôn lậu thuốc lá.

Bộ Tài chính (Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia) chủ trì, phối hợp với Văn phòng Chính phủ thường xuyên đôn đốc các Bộ, ngành, địa phương và các lực lượng chức năng thực hiện Chỉ thị số 30/CT-TTg.

Văn phòng Chính phủ thông báo để các cơ quan liên quan biết, thực hiện.