Xây dựng, huấn luyện lực lượng Dân quân tự vệ ở tỉnh Tiền Giang

Tiền Giang là tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm của Đồng bằng sông Cửu Long, có vị trí chiến lược về quốc phòng và an ninh. Nhận rõ điều đó, những năm qua, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân và Lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh luôn quyết tâm cao, nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh; tập trung xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc. Trong đó, tỉnh chú trọng xây dựng và huấn luyện lực lượng dân Quân tự vệ (DQTV) vững mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng LLVT và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Trước hết, chú trọng nâng cao hiệu quả lãnh đạo của cấp ủy, chỉ đạo, điều hành của chính quyền, phát huy vai trò của cơ quan Quân sự các cấp đối với nhiệm vụ xây dựng và huấn luyện lực lượng DQTV. Đây là nội dung quan trọng mang tính nguyên tắc chỉ đạo xuyên suốt quá trình thực hiện công tác quan trọng này.

Lực lượng Dân quân tự vệ tỉnh Tiền Giang không ngừng nâng cao chất lượng huấn luyện, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây xựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Ảnh: THANH LÂM

Trên cơ sở quán triệt, thực hiện Luật DQTV năm 2019, các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch, hướng dẫn của trên về xây dựng lực lượng DQTV, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành kịp thời tham mưu với Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành các nghị quyết, đề án, văn bản, kế hoạch,… nhằm thống nhất chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành tổ chức xây dựng và hoạt động của lực lượng DQTV phù hợp với nhiệm vụ và đặc điểm địa bàn.

Đồng thời, chỉ đạo cơ quan Quân sự các cấp chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền cấp mình lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và huấn luyện lực lượng DQTV sát với điều kiện thực tiễn địa phương, cơ sở. Các cấp đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, LLVT và nhân dân về vị trí, tầm quan trọng của lực lượng DQTV trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Vì vậy, tỉnh đã huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; phát huy vai trò nòng cốt của cơ quan Quân sự các cấp trong tham mưu, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc, tổ chức thực hiện hiệu quả công tác quan trọng này.

Tập trung xây dựng lực lượng DQTV có số lượng, cơ cấu, thành phần hợp lý, chất lượng tổng hợp ngày càng cao, được tỉnh quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo. Thực hiện Đề án 307 ngày 9-11-2020 của UBND tỉnh về tổ chức lực lượng, huấn luyện, hoạt động và bảo đảm chế độ, chính sách cho DQTV giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tiến hành rà soát, củng cố biên chế, quản lý chặt chẽ lực lượng DQTV từ cấp tỉnh đến cấp xã.

Bộ CHQS tỉnh chỉ đạo Ban CHQS các huyện, thành phố, thị xã chú trọng nâng cao chất lượng tuyển chọn đầu vào, trong đó ưu tiên tuyển thanh niên là đảng viên, đoàn viên, thanh niên có trình độ học vấn cao, sức khỏe tốt, thường xuyên có mặt ở địa phương để kết nạp vào lực lượng dân quân. Bên cạnh đó, tập trung xây dựng lực lượng tự vệ ở các cơ quan, tổ chức, đơn vị doanh nghiệp và dân quân biển phù hợp với đặc điểm địa phương và yêu cầu xây dựng khu vực phòng thủ.

Coi trọng xây dựng biên chế, tổ chức DQTV ở các khu vực, mục tiêu trọng điểm về quốc phòng - an ninh, trên hướng chủ yếu, khu vực phòng thủ then chốt, căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương theo quyết tâm tác chiến phòng thủ của tỉnh. Đến nay, tổng số DQTV toàn tỉnh đạt 0,98% so với dân số; tổ chức biên chế ở 3 cấp đúng, đủ theo quy định của cấp trên.

Trong đó, cấp tỉnh có đại đội dân quân pháo phòng không 23mm, 37mm, pháo 85mm; cấp huyện có trung đội dân quân súng máy phòng không 12,7mm, cối 82mm, ĐKZ 82mm, trung đội dân quân cơ động (1), tiểu đội dân quân thường trực (2), tiểu đội dân quân biển, các đơn vị tự vệ; cấp xã có trung đội dân quân cơ động, tổ dân quân thường trực của 100 xã trọng điểm về quốc phòng, tổ dân quân trinh sát, công binh, thông tin, y tế, khẩu đội cối 60mm và dân quân tại chỗ ở các ấp và khu phố.

Công tác phát triển đảng viên trong lực lượng DQTV được quan tâm thực hiện đạt kết quả tốt, góp phần tạo nguồn cán bộ cơ sở. Số lượng đảng viên trong dân quân đạt 22,38%, vượt chỉ tiêu nghị quyết đề ra; đảng viên trong tự vệ cơ quan, tổ chức đạt 63,44%.

Đội ngũ cán bộ quân sự xã đã tổ chức sắp xếp đủ biên chế, đúng yêu cầu đạt chất lượng tốt; trong đó, 100% Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã là cấp ủy viên cùng cấp; 100% Bí thư Đoàn Thanh niên cấp xã làm Chính trị viên phó; có 99,57% Phó Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã là đảng viên; 100% xã, phường, thị trấn có Chi bộ và Chi đoàn Quân sự (100% Chi bộ Quân sự có Chi ủy). Các Chi bộ quân sự phát huy tốt vai trò hạt nhân trong tham mưu cho cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng cơ quan Quân sự, thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở cơ sở.

Để không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp của lực lượng DQTV, cùng với làm tốt công tác tập huấn, cập nhật và bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh, tỉnh chỉ đạo đẩy mạnh công tác huấn luyện quân sự, diễn tập đối với lực lượng này thành nền nếp, tập trung, thống nhất. Trên cơ sở chương trình quy định tại Thông tư 69/2020 ngày 15-6-2020 của Bộ Quốc phòng, tỉnh chỉ đạo bổ sung nội dung huấn luyện về phòng, chống, khắc phục thiên tai, dịch bệnh ở cơ sở.

Trước khi bước vào huấn luyện, tỉnh yêu cầu các địa phương, đơn vị kiện toàn tổ chức biên chế, lập và phê duyệt kế hoạch huấn luyện theo phân cấp… các loại sổ sách, giáo án, bài giảng, cơ sở vật chất, thao trường, bãi tập phục vụ huấn luyện được đầu tư làm mới, tu sửa, bổ sung, hoàn thiện, bảo đảm thống nhất, đúng quy định. Bên cạnh đó, căn cứ vào tình hình cụ thể, tỉnh thực hiện phân cấp tổ chức tập huấn quân sự cho 100% cán bộ ở các cấp, nhất là cán bộ trực tiếp làm công tác huấn luyện, nhằm nâng cao trách nhiệm, năng lực, phương pháp, tác phong huấn luyện.

Ngoài việc sử dụng đội ngũ cán bộ chuyên ngành của cơ quan Quân sự ở các địa phương, Bộ CHQS tỉnh tăng cường cán bộ phối hợp, hiệp đồng với Ban CHQS các huyện, thành phố, thị xã để giúp đỡ, hỗ trợ giáo viên huấn luyện chuyên ngành.

Thực tế cho thấy, khâu yếu của cán bộ và chiến sĩ DQTV là hành động thực tiễn và cách xử trí các tình huống cụ thể. Vì vậy, tỉnh trực tiếp chỉ đạo các địa phương, đơn vị bám sát phương châm “Cơ bản, thiết thực, chất lượng”, gắn với thực hiện yêu cầu “Nắm chắc nội dung huấn luyện; vận dụng sáng tạo, có hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ được giao”.

Kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị và giáo dục pháp luật, giữa lý thuyết với thực hành, lấy thực hành là chính. Tập trung huấn luyện các đơn vị DQTV ở địa bàn trọng điểm, nhất là dân quân cơ động, binh chủng, thường trực và dân quân biển. Tăng cường huấn luyện theo các tình huống dự kiến có thể xảy ra tại cơ sở để cán bộ, chiến sĩ DQTV biết cách nhận định, xử trí.

Chú trọng nâng cao chất lượng huấn luyện chiến sĩ dân quân năm thứ nhất, dân quân thường trực. Duy trì nền nếp hội thi, hội thao khi kết thúc từng nội dung, khoa mục hoặc kết thúc giai đoạn huấn luyện; đồng thời, coi trọng tổ chức diễn tập nâng cao trình độ sẵn sàng chiến đấu cho các đơn vị DQTV cấp xã hằng năm.

Tiền Giang xây dựng lực lượng DQTV ngày càng vững mạnh, rộng khắp.

Trong đó, ưu tiên diễn tập chiến đấu phòng thủ cấp xã, sát với phương án chiến đấu và các tình huống dự kiến có thể xảy ra ở từng cơ sở. Qua đó, vừa đưa cán bộ, chiến sĩ rèn luyện sát với thực tế chiến đấu, đánh giá thực chất trình độ, rút ra bài học kinh nghiệm, có biện pháp khắc phục kịp thời những hạn chế, vừa góp phần giáo dục ý thức quốc phòng, đề cao trách nhiệm cho các đối tượng thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ.

Để nâng cao chất lượng huấn luyện, tỉnh tăng cường vai trò quản lý nhà nước đối với công tác DQTV. Theo đó, Chủ tịch UBND các cấp, nhất là cấp xã, phải trực tiếp chỉ đạo, điều hành cơ quan Quân sự cấp mình xây dựng kế hoạch và thực hiện nhiệm vụ huấn luyện DQTV; tổ chức, động viên nhân dân, các ban, ngành, đoàn thể và các doanh nghiệp giúp đỡ, hỗ trợ DQTV hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Các đơn vị tích cực đổi mới hình thức, phương pháp huấn luyện; thực hiện phân cấp trong huấn luyện. Đối với các tiểu đội dân quân thường trực thuộc Ban CHQS huyện, thành phố, thị xã và tổ dân quân thường trực thuộc Ban CHQS các xã, phường, thị trấn trọng điểm về quốc phòng, Bộ CHQS tỉnh chỉ đạo các cơ quan Quân sự tổ chức huấn luyện cho chiến sĩ thành thạo kỹ thuật cơ bản sử dụng các loại công cụ hỗ trợ, kỹ thuật đánh bắt các đối tượng có vũ khí, các phương án chiến đấu tại chỗ...

Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với cơ quan Công an cùng cấp xây dựng kế hoạch huấn luyện nghiệp vụ chống tập trung đông người, gồm các nội dung, như: Các động tác cơ bản, tư thế trong chiến đấu, cách thức giải tán đám đông, phương thức, biện pháp phối hợp giữa các lực lượng xử lý các tình huống. Sau mỗi đợt huấn luyện, các đơn vị tổ chức luyện tập thực hành giải tán biểu tình, bảo vệ mục tiêu cơ quan Đảng, chính quyền, trụ sở làm việc ở các cấp.

Hằng năm, tỉnh chỉ đạo từ 2 - 3 đơn vị cấp huyện tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ; từ 25% - 30% cấp xã diễn tập chiến đấu phòng thủ và phòng, chống thiên tai, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, phát huy tốt vai trò tham mưu của cơ quan Quân sự, các ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể trong xử lý các tình huống.

Những kết quả đạt được trong xây dựng và huấn luyện lực lượng DQTV trong thời gian qua đã góp phần xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh, bảo đảm giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn, là nền tảng xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh ngày càng vững chắc, tạo điều kiện thuận lợi để Tiền Giang phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững.

Đại tá PHẠM VĂN THANH
Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh
 

(1) Xây dựng và duy trì hoạt động 1 trung đội dân quân cơ động thuộc Ban CHQS
TP. Mỹ Tho do nguồn kinh phí của tỉnh.
(2) Xây dựng 11 tiểu đội dân quân thường trực ở cấp huyện, thành phố, thị xã.