Xây dựng Đảng về đạo đức trong giai đoạn mới - Bài 1: Sợi chỉ đỏ xuyên suốt

Trong suốt chiều dài lịch sử hơn 94 năm qua, Đảng ta do Bác Hồ kính yêu sáng lập và rèn luyện, đã lãnh đạo dân tộc Việt Nam tiến những bước dài chưa từng có trong lịch sử. Đặc biệt, qua gần 40 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước ta “chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Tuy nhiên, đứng trước thực trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của “một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên” như hiện nay, thì việc tập trung đẩy mạnh, quyết liệt, thường xuyên, liên tục, thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để xây dựng Đảng về đạo đức càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Giải pháp nào để xây dựng Đảng về đạo đức để Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, củng cố thêm niềm tin của nhân dân đối với Đảng?

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng yêu cầu: “Trong những năm tới phải đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh hơn nữa xây dựng, chỉnh đốn Đảng toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”. Ảnh: DUY SƠN

Xây dựng Đảng về đạo đức là bài học không bao giờ cũ, là nội dung nhất quán, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong tiến trình phát triển của Đảng ta hơn 94 năm qua. Trong giai đoạn hiện nay, Đảng ta phải đối diện với những khó khăn, thách thức mới, mang tính thời đại, đó là “một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên” suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, vì thế vấn đề xây dựng Đảng về đạo đức càng được tập trung thực hiện quyết liệt, kiên trì, bền bỉ để Đảng thật sự “là đạo đức, là văn minh”.

Xây dựng Đảng về đạo đức là làm cho mỗi cán bộ, đảng viên ngày càng trưởng thành hơn, để Đảng ta trở thành một Đảng chân chính, vĩ đại, thực sự văn hóa, thực sự đạo đức, thực sự văn minh, mục đích duy nhất hướng tới, đó là “phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân” nhằm củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ.

BÀI HỌC KHÔNG BAO GIỜ CŨ

Là người sáng lập và rèn luyện Đảng ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh thường xuyên quan tâm đặc biệt tới việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Người dặn: “Xây dựng, chỉnh đốn Đảng cần phải được tiến hành đồng bộ trên cả bốn mặt: Chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Bốn nội dung đó có mối quan hệ mật thiết, gắn bó; trong đó, xây dựng Đảng về đạo đức đóng vai trò là nền tảng.

Nội dung xây dựng Đảng về đạo đức phải mang tính toàn diện, thể hiện trong tất cả hoạt động và trên các mặt công tác của Đảng; đồng thời, đạo đức của Đảng được thể hiện cụ thể, chân thực, rõ nét qua phẩm chất đạo đức của mỗi cán bộ, đảng viên”.

Có thể thấy, việc xây dựng Đảng về đạo đức luôn được Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm. Người đã khẳng định: Đạo đức là gốc, là nền tảng của Đảng, cho nên từ sự suy thoái về đạo đức sẽ kéo theo sự suy thoái của Đảng trên tất cả các lĩnh vực và tất yếu đánh mất niềm tin của nhân dân vào Đảng. Rõ ràng chúng ta thấy, những lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác xây dựng Đảng là bài học không bao giờ cũ, đến nay vẫn còn nguyên giá trị.

Thực hiện lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng ta luôn đặc biệt quan tâm đến công tác xây dựng Đảng về đạo đức, đó là nội dung xuyên suốt, nhất quán được thực hiện trong suốt tiến trình hơn 94 năm phát triển của Đảng. Chúng ta có thể thấy, nội dung xây dựng Đảng về đạo đức đã thể hiện rất rõ trong Điều lệ Đảng.

Theo đó, ở Chương I, Điều 1, Điều lệ Đảng yêu cầu tiêu chuẩn của người đảng viên phải “có đạo đức và lối sống lành mạnh; gắn bó mật thiết với nhân dân; phục tùng tổ chức, kỷ luật của Đảng, giữ gìn đoàn kết thống nhất trong Đảng”.

Bên cạnh đó, cũng trong Điều lệ Đảng, ở Chương I, Điều 2 quy định về nhiệm vụ của đảng viên như sau: “Không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ kiến thức, năng lực công tác, phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, có lối sống lành mạnh; đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, cục bộ, quan liêu, tham nhũng, lãng phí và các biểu hiện tiêu cực khác”.

Thông qua việc giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho mỗi cán bộ, đảng viên sẽ góp phần làm cho Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, tạo thành khối đoàn kết thống nhất vững chắc, phát huy được trí tuệ, sức mạnh để Đảng vượt qua mọi khó khăn, thách thức.

Chính vì vậy, vấn đề xây dựng Đảng về đạo đức đã trở thành quy định, nguyên tắc trong Đảng, được thể hiện ngay trong Lời tuyên thệ của đảng viên mới, đó là “Không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ kiến thức, năng lực công tác, phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, có lối sống lành mạnh”.

Trong giai đoạn chiến tranh, vấn đề đạo đức của người đảng viên còn thể hiện rõ trong Lời tuyên thệ của đảng viên mới với quyết tâm “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”, đó là “Chiến đấu vì sự nghiệp của Đảng đến giọt máu cuối cùng; nếu bị địch bắt không bao giờ phản bội xưng khai…”.

Và đó chính là đạo đức của người đảng viên, đạo đức của Đảng, đặt lợi ích của quốc gia, của dân tộc, của nhân dân lên hàng đầu như Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Ngoài lợi ích của nhân dân, Đảng không có lợi ích nào khác”.

ĐẨY MẠNH TRONG GIAI ĐOẠN MỚI

Xây dựng Đảng về đạo đức trong giai đoạn mới xuất phát từ nhu cầu thực tiễn cách mạng, đó là nhằm ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của “một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên”.

Quang cảnh Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Ảnh: DUY SƠN

Trước thực trạng đó, Đảng ta đã kịp thời đề ra những chủ trương, nghị quyết, quy định để tập trung đẩy mạnh xây dựng Đảng về đạo đức. Trên tinh thần đó, Nghị quyết 04 khóa XII, ngày 30-10-2016 về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ xác định: Xây dựng và thực hiện có hiệu quả nội dung xây dựng Đảng về đạo đức, trong đó chú trọng xây dựng hệ thống chuẩn mực các mối quan hệ của cán bộ, đảng viên với tổ chức đảng và với nhân dân.

Hằng năm, người đứng đầu và từng cán bộ, đảng viên có cam kết rèn luyện, giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống, không suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.

Đến Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Đảng ta tiếp tục khẳng định: Xây dựng Đảng về đạo đức là một trong những trụ cột của công tác xây dựng Đảng nói chung, có mối liên hệ biện chứng với các nội dung xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức.

Để đáp ứng nhiệm vụ xây dựng Đảng trong thời kỳ mới, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng yêu cầu: “Trong những năm tới phải đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh hơn nữa xây dựng, chỉnh đốn Đảng toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”; trong đó, xây dựng Đảng về đạo đức là nền tảng, là “cái gốc” cho Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng”.

Để cụ thể hóa chủ trương xây dựng Đảng về đạo đức đã được xác định trong Đại hội XIII của Đảng, ngày 25-10-2021, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã ban hành Kết luận 21 của Hội nghị Trung ương 4 về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, trong mục tiêu đã nêu rõ: “Tạo bước phát triển mới của Đảng về trí tuệ, bản lĩnh chính trị, thực sự là đạo đức, là văn minh, ngày càng gắn bó mật thiết với nhân dân, ngày càng được nhân dân tin tưởng; đủ uy tín và năng lực lãnh đạo thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

Đồng thời, trong các nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu của Kết luận 21 cũng đã yêu cầu cần “Chú trọng xây dựng Đảng về đạo đức, đề cao trách nhiệm nêu gương, ý thức tự giác tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý và người đứng đầu các cấp; thực hiện nghiêm các quy định nêu gương của Đảng, quy định của Ban Chấp hành Trung ương về những điều đảng viên không được làm, cán bộ giữ cương vị càng cao càng phải tiên phong, gương mẫu.

Nghiên cứu, bổ sung hoàn thiện chuẩn mực đạo đức cách mạng của đảng viên, đạo đức công vụ, chuẩn mực, giá trị con người Việt Nam phù hợp với truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc làm cơ sở cho cán bộ, đảng viên, đội ngũ công chức, viên chức rèn luyện, nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức sâu sắc hơn trách nhiệm của mình trước Đảng và nhân dân. Kiên quyết chống biểu hiện bè phái, cục bộ địa phương, lợi ích nhóm”.

Mới đây, ngày 9-5-2024, Bộ Chính trị tiếp tục ban hành Quy định 144 về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới. Quy định 144 nêu rõ, cụ thể các tiêu chí, chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên cần thực hiện, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới.

Điều quan trọng, cốt lõi trong việc triển khai Quy định 144 là làm cho mỗi cán bộ, đảng viên thật sự thấm nhuần sâu sắc Quy định; làm cho đạo đức cách mạng trở thành nét đặc trưng, nổi bật ở người cán bộ, đảng viên; trở thành vũ khí sắc bén, vượt qua mọi thách thức, cám dỗ, đẩy lùi mọi nguy cơ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; thúc đẩy xây dựng, củng cố nền tảng đạo đức, văn hóa xã hội, làm cho văn hóa, con người Việt Nam thật sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển và bảo vệ đất nước.

Rõ ràng Quy định 144 của Bộ Chính trị là bước tiến mới nhằm cụ thể hóa Kết luận 21 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; khẳng định sự quan tâm đặc biệt của Đảng ta về tầm quan trọng của công tác xây dựng Đảng về đạo đức, nhất là trong bối cảnh Đảng ta đang đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

Qua đó cho thấy, công tác xây dựng Đảng về đạo đức luôn nhất quán, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong tiến trình phát triển hơn 94 năm qua của Đảng, đặc biệt là trong giai đoạn mới hiện nay.

NGUYÊN CHƯƠNG

(còn tiếp)