Sai sót trong đề thi - điều không đáng có

Vừa rồi, một anh bạn thân có con đang học lớp 10 ở một trường THPT trên địa bàn huyện Cái Bè gặp tôi, bức xúc: “Con tôi vừa thi môn Ngữ văn học kỳ 1, sao đề lại viết sai chính tả từ đơn giản vậy chứ?!”. Tôi đón cái đề thi anh bạn đưa, đọc sơ qua một lượt, phát hiện từ đánh sai chính tả như anh nói.

Từ “chiêm” trong câu thơ Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao” bị đánh thành từ “chim”. Tôi nói cho qua chuyện: “Đây có lẽ là lỗi đánh máy”. Anh bạn tôi càng bức xúc hơn: “Đề thi cho năm, bảy trăm học sinh thi, lại là một kỳ thi chính thức, quy trình ra đề như thế nào mà lại bị sơ sót như thế này?”.

Nghe anh nói, tôi cũng “đau”, vì tôi cũng làm nghề dạy học. Tôi cũng thắc mắc như anh, nhưng không tiện nói ra. Rõ ràng, quy trình ra đề, in, sao đề thi của trường ra đề thi sai sót như thế này là có vấn đề.

Thông thường, khi chuẩn bị cho một kỳ thi, nhà trường phải thành lập hội đồng (tổ) ra đề thi, sau đó mới là hội đồng (tổ) in, sao đề thi và hội đồng coi thi, chấm thi…

Về hội đồng (tổ) ra đề thi, có nhiều phương án thành lập, có thể thành lập từng tổ ra đề thi theo môn học, ví dụ như tổ ra đề thi môn Ngữ văn, môn Toán… Phương án được cho là khoa học, đơn giản nhưng hiệu quả nhất là thành lập tổ ra đề thi cho từng môn học. Có thể phân công tất cả thành viên trong tổ ra đề, sau đó tổ trưởng (nhóm trưởng) chuyên môn tổ chức cho các thành viên trong tổ (nhóm) phản biện đề thi.

Khi đề thi đã thực sự đạt yêu cầu (về kiến thức, kỹ năng, tính khoa học…), tổ trưởng (nhóm trưởng) chuyên môn sẽ chọn 1 trong các đề thi ấy niêm phong, gửi cho bộ phận in, sao đề thi (các thành viên trong tổ, nhóm không được biết đề nào được chọn); hoặc có thể tổ trưởng (nhóm trưởng) chuyên môn phân công một thành viên trong tổ (nhóm) ra đề thi, các thành viên khác tham gia phản biện đề thi. Khi đề thi đã đạt yêu cầu, tổ chuyên môn gửi đề thi lên bộ phận in, sao đề thi. Cũng có thể ra đề thi bằng cách tổ trưởng (nhóm trưởng) chuyên môn chọn ngẫu nhiên đề thi trong bộ ngân hàng đề thi…

Trở lại đề thi văn lớp 10 có sai sót mà anh bạn tôi bức xúc, khoan hãy cho rằng người ra đề viết sai chính tả, mà hãy đánh giá về quy trình ra đề. Chắc chắn đề thi này không được phản biện hoặc kiểm tra lại. Có thể một cá nhân nào đó trong tổ chuyên môn ra đề, rồi chuyển thẳng lên cho bộ phận in, sao đề thi, do đó những sai sót đã không được phát hiện kịp thời. Cách làm như vậy sẽ không khoa học, vì ai chắc rằng người ra đề thi không vấp sơ suất… Đề thi ra sai hoặc thiếu sót, dù là những lỗi sơ đẳng, nhưng luôn để lại suy nghĩ không tốt cho học sinh và phụ huynh.

NGỌC DAO