Đã tiêm ngừa đậu mùa từ nhỏ, có ngừa được đậu mùa khỉ?
(ABO) Anh Nguyễn Hoài N., 60 tuổi, vạch cánh tay trái có một vết sẹo sâu cho bác sĩ xem và hỏi: “Tôi trồng trái từ năm lớp hai, bây giờ có ngừa được đậu mùa khỉ hay không?”. Bác sĩ cũng trạc tuổi anh N. cười: “Tôi cũng trồng trái đậu mùa những năm 69 - 70, giờ cũng có vết thẹo như anh. Chúng ta rất may mắn được chủng ngừa đậu mùa từ nhỏ, bây giờ vẫn có tác dụng bảo vệ trước dịch đậu mùa khỉ đó anh”.
Về chuyên môn, năm 2007 một nghiên cứu được công bố trên tạp chí The journal Clinical and Vaccine Immunology đề cập đến bệnh đậu mùa khỉ ở người chỉ ra rằng tiêm phòng đậu mùa từ xa, thời thơ ấu, cách nay hơn 30 năm, sẽ làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh và bảo vệ 85% chống lại bệnh đậu mùa khỉ khi tiếp xúc với gia đình gần gũi.
Về mặt định tính, việc tiêm phòng trước đó và mức IgG cao dường như cung cấp khả năng bảo vệ một phần. Mức độ nghiêm trọng của bệnh được giảm nhẹ, mặc dù không đến mức có ý nghĩa thống kê; điều này có thể là do kích thước mẫu tương đối nhỏ. Trong các trường hợp tiếp xúc trong gia đình, sự phát triển phản ứng miễn dịch đối với kháng nguyên bệnh đậu mùa giúp cho việc chống lại nhiễm đậu mùa khỉ, có thể bảo vệ một phần khỏi bệnh nặng của đậu mùa khỉ.
Tuy nhiên, Giáo sư y khoa tại Khoa Các bệnh truyền nhiễm tại Trường Y Đại học Vanderbilt, William Schaffner, M.D, cho rằng: “Rõ ràng là sự bảo vệ hiện nay sẽ suy yếu hơn. Suy yếu bao nhiêu lần chống lại bệnh đậu mùa khỉ, thì chúng tôi không biết".
Tóm lại vi rút đậu mùa khỉ có liên quan mật thiết với vi rút gây bệnh đậu mùa, nên việc chủng ngừa bằng vắc xin đậu mùa có thể bảo vệ mọi người khỏi bị bệnh đậu mùa ở khỉ. Vắc xin phòng bệnh đậu mùa có thể được sử dụng để giảm nguy cơ mắc bệnh đậu mùa khỉ cũng như giảm các triệu chứng nghiêm trọng của bệnh đậu mùa khỉ khi mắc phải. Do đó, có thể nói, vắc xin đậu mùa có thể kiểm soát các đợt bùng phát bệnh đậu mùa ở khỉ.
Theo WHO, chưa cần tiêm đại trà vắc xin phòng ngừa bệnh đậu mùa khỉ. Các biện pháp phòng ngừa khác, như giữ vệ sinh chung đúng cách vẫn có thể kiểm soát được tình hình dịch bệnh. Do vi rút gây bệnh đậu mùa khỉ có xu hướng lây lan chậm và chủ yếu là trong số những người có tiếp xúc gần, nhất là trong nhóm đồng tính nam, nên việc chủng ngừa vắc xin phòng bệnh đậu mùa khỉ đại trà là chưa cần thiết.
BS. NGUYỄN THÀNH ÚC