Bước phát triển của mỹ thuật Tiền Giang

Tiền Giang - quê hương của danh họa Nguyễn Sáng, một bậc tiền bối trong nền hội họa cách mạng Việt Nam, người con của huyện Chợ Gạo. Ông đã gắn bó trọn đời với nghệ thuật tạo hình, là một tấm gương sáng về tài năng và đạo đức nghề nghiệp cho các thế hệ họa sĩ đàn em noi theo.

Họa sĩ Hồ Minh Quân hướng dẫn lớp tập huấn sơn dầu tháng 4-2018.

Mỹ thuật Tiền Giang từ những ngày đầu đã gắn bó với sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc. Trong kháng chiến, các họa sĩ đã sáng tác với nhiều đề tài và chất liệu phong phú: Sơn dầu, sơn mài, lụa, màu nước…; có lúc chỉ là những bức ký họa với mảnh giấy trắng bằng bút chì, bút sắt.

Chi hội Mỹ thuật Tiền Giang được thành lập năm 1983, đã tập hợp các họa sĩ, nhà điêu khắc thuộc 3 thế hệ, tạo nên các phong cách hội họa, điêu khắc đa sắc, phong phú; có thể kể đến, như Tín Trung, Trần Văn Trầm, Lương Văn Thạnh, Hoàng Anh, Kông Tâm, Lê Hồng Thái, Lý Thiện Hoàng, Trần Văn Danh, Võ Văn Hai, Duy Hải, Phan Anh Lộc, Trịnh Văn Sang, Hà Phú Thành, Huỳnh Cúc, Phúc An, Lê Duy, Châu Ngọc Hùng, Duy Bảo Việt, Hồng Sơn, Đức Minh, Thiện Phương, Ngọc Lành, Kim Điệp, Mỹ Dung, Thanh Tiên, Thanh Sơn...; trong số đó có người tốt nghiệp đại học Mỹ thuật, học các lớp hội họa ngắn hạn và tự học mỹ thuật. Đến nay, chi hội có 37 hội viên, trong đó có 11 hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam và 26 hội viên địa phương.

Các họa sĩ, nhà điêu khắc của tỉnh Tiền Giang đã có sự tiếp nối mỹ thuật truyền thống của dân tộc, đồng thời tiếp thu và vận dụng sáng tạo phong cách mỹ thuật của các trào lưu, trường phái mỹ thuật hiện đại của Việt Nam và thế giới. Sự phát triển của mỹ thuật Tiền Giang hòa chung vào dòng chảy của mỹ thuật khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và Việt Nam thời kỳ từ khi  đổi mới (1986) đến nay.

Để nâng cao chất lượng tác phẩm, từ ngày thành lập đến nay, Chi hội Mỹ thuật Tiền Giang mở trên 60 trại sáng tác. Các họa sĩ: Cổ Tấn Long Châu, Huỳnh Phương Đông, Thanh Châu, Phan Phương Trực, Ca Lê Thắng, Trần Châu, Nguyễn Trung Tín, Lê Xuân Chiểu, Hồ Minh Quân… đã đóng góp nhiều công sức trong việc hướng dẫn chuyên môn cho Chi hội Mỹ thuật của tỉnh, như: Lớp tập huấn chất liệu sơn mài (năm 2018) do họa sĩ Lê Xuân Chiểu hướng dẫn, lớp tập huấn sơn dầu (năm 2018 và 2019) do các họa sĩ Nguyễn Trung Tín, Ca Lê Thắng, Hồ Minh Quân hướng dẫn…

Từ những chuyến thâm nhập thực tế trên khắp các địa bàn mũi nhọn kinh tế của tỉnh: Vườn cây trái Cái Bè, đồng lúa Cai Lậy, vùng biển Gò Công, Khu Công nghiệp Bình Đức, vùng đất mới Tân Phước…, đội ngũ sáng tác mỹ thuật Tiền Giang đã thu thập được những tư liệu quý giá từ cuộc sống, cùng với niềm cảm xúc chân thực về  đất nước - con người trên chính quê hương đã sinh ra mình và đã sáng tác hàng loạt tác phẩm, đẩy mạnh bước phát triển cho phong trào.

Giao lưu cùng đoàn Hội Mỹ thuật TP. Hồ Chí Minh tháng 1-2018.

Gần 40 năm qua, Tiền Giang đã tổ chức được gần 100 cuộc triển lãm, giới thiệu hàng ngàn tác phẩm tranh, tượng để phục vụ công chúng. Hằng năm, các họa sĩ của chi hội đều gửi tranh tham dự Triển lãm Mỹ thuật ĐBSCL đoạt được nhiều giải thưởng cao như: Tín Trung, Phúc An, Lê Hồng Thái, Hoàng Anh, Lê Duy…

Họa sĩ Phúc An và Lê Duy đã có tranh trong Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc được tổ chức 5 năm/lần, trong đó họa sĩ Phúc An đoạt được giải Khuyến khích tại Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc năm 2010.

Tham dự các trại sáng tác có tính chuyên môn cao, như Trại Sáng tác tranh sơn dầu có các họa sĩ Phúc An, Lê Duy, Hoàng Anh, Châu Ngọc Hùng…; trong đó, tranh của họa sĩ Phúc An và Lê Duy được Hội Mỹ thuật Việt Nam nghiệm thu và sưu tập tác phẩm. Đặc biệt, họa sĩ Lê Duy và Châu Ngọc Hùng được Hội Mỹ thuật Việt Nam cử đi thực tế ở Trường Sa vào năm 2015 và 2019. Đây cũng là một vinh dự lớn cho Chi hội Mỹ thuật Tiền Giang.

Bên cạnh các tác phẩm hội họa, ngành điêu khắc cũng đã đóng góp nhiều công sức trong việc xây dựng các công trình văn hóa -lịch sử, như tượng đài, phù điêu, bia truyền thống…, góp phần xây dựng bộ mặt văn hóa -lịch sử của tỉnh nhà. Hiện đã có hàng chục tượng đài và bia tưởng niệm được xây dựng có giá trị giáo dục truyền thống và tạo cảnh quan hùng tráng, tươi đẹp cho tỉnh nhà.

Bên cạnh việc đầu tư công sức cho những tác phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật lâu dài, việc sáng tác và thực hiện tranh cổ động cũng luôn được giới họa sĩ Tiền Giang tích cực tham gia.

Từ ngày giải phóng đến nay, hàng ngàn tranh cổ động đã ra đời, góp phần tuyên truyền nhiệm vụ chính trị của địa phương. Nhiều tranh cổ động ở Tiền Giang đã đoạt giải trong các cuộc thi, được dư luận đánh giá tốt và đạt hiệu quả xã hội cao.

Việc đào tạo lực lượng kế thừa cho phong trào mỹ thuật Tiền Giang luôn được các ngành chức năng quan tâm. Hàng chục lớp hội họa sơ cấp, trung cấp đã được Trường Văn hóa - Nghệ thuật tỉnh tổ chức hằng năm, đào tạo cán bộ hội họa cho cơ sở. Các lớp hội họa thiếu nhi cũng liên tục được mở ra.

Những cuộc triển lãm tranh thiếu nhi của Hội Văn học - Nghệ thuật và Trung tâm Văn hóa tỉnh được tổ chức tạo khí thế sôi nổi cho phong trào sáng tác mỹ thuật, qua đó phát hiện nhiều năng khiếu nhỏ tuổi để bồi dưỡng, đào tạo, chuẩn bị lực lượng kế thừa.

Theo Nghệ nhân Ưu tú, Soạn giả Nguyễn Huỳnh Anh, Chủ tịch Hội Văn học -Nghệ thuật tỉnh Tiền Giang: Nhiều năm qua, các hoạt động triển lãm, tập huấn, trại sáng tác mỹ thuật do Chi hội tổ chức đã trở thành hoạt động thường xuyên, góp phần tác động, hỗ trợ cho các họa sĩ trong quá trình sáng tác và tạo ấn tượng đối với công chúng thưởng thức mỹ thuật.

Chi hội Mỹ thuật Tiền Giang đang được Hội Văn học - Nghệ thuật quan tâm củng cố tổ chức và có kế hoạch phát triển hoạt động trong thời gian tới. Ngoài lực lượng hội viên hiện có, chi hội sẽ kết nạp thêm hội viên mới ở cơ sở. Mời các họa sĩ, điêu khắc gia quê  Tiền Giang cùng tập hợp, ra sức lao động sáng tạo, quyết tâm tạo bước chuyển biến mới cho hoạt động mỹ thuật tỉnh nhà…

HUỲNH ANH - LÊ DUY