Người lao động cân nhắc khi quyết định nhận BHXH một lần
Câu chuyện nhận bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần đã xảy ra nhiều năm nay. Và những ngày gần đây, lại tiếp tục xuất hiện tình trạng nhiều công nhân, người lao động (NLĐ) khu vực ngoài Nhà nước ở tỉnh Tiền Giang làm thủ tục nhận BHXH một lần.
Việc nhận BHXH một lần chỉ hưởng cái lợi trước mắt nhưng thiệt thòi về lâu dài và còn ảnh hưởng lớn đến chính sách an sinh xã hội của cả nước, chứ không riêng của tỉnh Tiền Giang. Để hạn chế tình trạng này thì chỉ với sự nỗ lực của ngành BHXH là chưa đủ mà cần sự vào cuộc của toàn xã hội.
THỰC TẾ LO NGẠI
Chủ tịch Công đoàn cơ sở Công ty TNHH Nam Of London (Khu công nghiệp Mỹ Tho, TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang) Nguyễn Đại Thạch cho biết, những ngày qua, có một số trường hợp công nhân xin làm thủ tục nhận BHXH một lần. Nhiều công nhân, NLĐ cho rằng, sau đại dịch Covid-19, tình trạng sức khỏe của họ giảm hẳn, mà nếu chờ đến 20 - 30 năm sau mới được lãnh tiền BHXH thì quá lâu. Một số người thì không muốn làm công nhân nữa, mà có ý định ra ngoài buôn bán nên muốn nhận BHXH một lần để có vốn làm ăn. Theo tìm hiểu sơ bộ thì có đến 90% công nhân, NLĐ là không suy nghĩ đến chuyện lương hưu.
NLĐ nên cân nhắc kỹ trước khi quyết định nhận BHXH một lần (trong ảnh: Công nhân đang làm việc tại Chi nhánh Công ty Cổ phần TexGiang, huyện Chợ Gạo). |
Tại Công ty TNHH Hansae TG (Khu công nghiệp Tân Hương, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang) cũng xảy ra tình trạng tương tự, nhiều công nhân nắm bắt thông tin từ bạn bè, người thân về việc nhận BHXH một lần sẽ lãnh được số tiền lớn nên nhiều người đã xin làm thủ tục nhận BHXH một lần. Ngoài ra, một bộ phận công nhân khác nghe thông tin “Nhà nước giảm thời gian đóng BHXH để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm” nên nhiều công nhân đã đóng đủ 15 năm BHXH dự định xin nghỉ việc để hưởng BHXH một lần, rồi sau đó quay trở lại làm việc.
Theo số liệu thống kê của ngành BHXH, những người hưởng BHXH một lần chủ yếu thuộc nhóm lao động trẻ tuổi và tập trung ở khu vực ngoài Nhà nước, nhất là NLĐ làm việc tại doanh nghiệp ở các khu, cụm công nghiệp có độ tuổi từ 26 đến 30 tuổi, bình quân thời gian tham gia BHXH thường từ 5 đến 10 năm; tỷ lệ hưởng BHXH một lần của nữ cao hơn nam.
Phó Giám đốc BHXH tỉnh Tiền Giang Võ Oanh Liệt cho biết, trong 2 năm trở lại đây, mỗi năm, NLĐ nhận BHXH một lần tăng bình quân từ 20% - 24%, đây là thực trạng đáng lo ngại vì đa số NLĐ này tuổi đời còn trẻ. Để triển khai thực hiện tốt Nghị quyết của HĐND tỉnh Tiền Giang về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Tiền Giang năm 2022, phấn đấu có 29% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH.
"NLĐ khi còn trẻ, có sức khỏe để làm việc, có thu nhập hằng tháng để đảm bảo cuộc sống, vui chơi giải trí. Nhưng khi lớn tuổi, NLĐ không còn đủ sức khỏe để làm việc, không có thu nhập thì cuộc sống rất khó khăn, có thể sống dựa vào người thân hoặc xã hội; hay khi đau ốm, không có thẻ bảo hiểm y tế thì chi phí khám, chữa bệnh có thể không chi trả nổi, trở thành gánh nặng cho người thân và xã hội. Vì vậy, được hưởng lương hưu sẽ có nhiều ích lợi hơn chọn nhận BHXH một lần. Cho dù pháp luật về BHXH có quy định thời gian đóng BHXH để hưởng chế độ hưu trí là 15 năm hay 20 năm thì đó là chính sách của Đảng, Nhà nước điều chỉnh nhằm quan tâm đến lợi ích lâu dài của NLĐ. Do đó, NLĐ đừng vì lợi ích trước mắt nhận một khoản tiền trợ cấp BHXH một lần mà bỏ qua lợi ích hưởng chế độ hưu trí”. PHÓ GIÁM ĐỐC SỞ LAO ĐỘNG, THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI TỈNH TIỀN GIANG HUỲNH ANH TUẤN |
Đến nay, toàn tỉnh có 269.767/962.471 NLĐ trong độ tuổi tham gia BHXH (trong đó 26.455 người tham gia BHXH tự nguyện), đạt tỷ lệ 28%. Nếu không có giải pháp hạn chế tình trạng NLĐ nhận BHXH một lần thì sẽ rất khó đạt được 29% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH theo Nghị quyết HĐND tỉnh.
Đồng thời, NLĐ nghỉ việc, cứ tiếp tục nhận BHXH một lần thì bình quân mỗi năm sẽ có gần 25.000 NLĐ rời khỏi lưới an sinh xã hội, mất cơ hội hưởng lương hưu, làm giảm đi tính ưu việt, tính nhân văn của chính sách BHXH của Đảng và Nhà nước ta.
“Là người trực tiếp ký các quyết định hưởng BHXH một lần, tôi thực sự cảm thấy rất tiếc nuối khi NLĐ lựa chọn phương án nhận BHXH một lần, thay vì lựa chọn việc bảo lưu thời gian đã đóng và đợi có điều kiện tiếp tục tham gia BHXH, tích lũy để hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động”, Phó Giám đốc BHXH tỉnh Tiền Giang Võ Oanh Liệt chia sẻ.
ĐẨY MẠNH TUYÊN TRUYỀN, VẬN ĐỘNG
Có thể thấy, nguyên nhân chính làm cho nhiều NLĐ nhận BHXH một lần là do đời sống của một số NLĐ còn khó khăn do tác động của dịch Covid-19, khiến họ tạm tìm tới nguồn tài chính ban đầu để trang trải cuộc sống; chính sách tuyên truyền, phổ biến về BHXH chưa đầy đủ nên người dân chưa hiểu đúng, hiểu đủ và quyết định “rút sổ” BHXH.
NLĐ nộp hồ sơ nhận BHXH một lần tại BHXH tỉnh Tiền Giang. |
Phó Giám đốc BHXH tỉnh Tiền Giang Võ Oanh Liệt cho biết, để hạn chế tình trạng NLĐ nhận BHXH một lần, BHXH Việt Nam đã ban hành Công văn 932 ngày 14-4-2022 về việc truyền thông không nên nhận BHXH một lần. BHXH tỉnh Tiền Giang cũng đã ban hành Công văn 490 ngày 20-4-2022 gửi BHXH các huyện, thị, thành về việc truyền thông không nên nhận BHXH một lần và tiến hành thực hiện từ nay đến cao điểm tháng 5 - “Tháng vận động, triển khai BHXH toàn dân” với việc phối hợp Sở Thông tin và Truyền thông; các cơ quan thông tấn, báo chí trên địa bàn tỉnh; Đài Phát thanh - Truyền hình Tiền Giang đăng tải các tin, bài, phóng sự… truyền thông các nội dung: “Lợi ích khi hưởng lương hưu”, “không nên nhận BHXH một lần”.
Đồng thời, đăng tải lên Cổng thông tin điện tử BHXH Tiền Giang, các trang mạng xã hội của BHXH tỉnh (Zalo, Facebook…) nhằm chia sẻ rộng rãi những bài viết liên quan về lợi ích khi hưởng lương hưu; không nên nhận BHXH một lần… để kịp thời thông tin cho NLĐ hiểu rõ về tính nhân văn, ưu việt, sự chia sẻ, trách nhiệm cộng đồng của việc tham gia BHXH.
Cùng với đó, BHXH tỉnh Tiền Giang phối hợp Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, Liên đoàn Lao động tỉnh và Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh tổ chức tuyên truyền, đối thoại với người sử dụng lao động, NLĐ thông qua phát tờ rơi, tờ gấp thông tin về các chế độ BHXH, đặc biệt là những thiệt thòi khi nhận BHXH một lần, lợi ích của chế độ hưu trí.
Tại Bộ phận tiếp nhận hồ sơ - BHXH tỉnh Tiền Giang, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh (Sở LĐTB&XH tỉnh Tiền Giang) sẽ thực hiện việc tư vấn, thuyết phục NLĐ thay đổi quyết định nhận BHXH một lần; gửi tờ rơi, tờ gấp, tài liệu truyền thông về lợi ích hưởng lương hưu hằng tháng, những thiệt thòi khi nhận BHXH một lần cho NLĐ khi đến liên hệ làm việc.
Việc tuyên truyền vận động, thuyết phục NLĐ không nên nhận BHXH một lần là cả quá trình lâu dài. Việc này đòi hỏi sự chung tay góp sức của các cấp, ngành liên quan, sự vào cuộc của các hệ thống chính trị cùng ngành BHXH tỉnh nhằm thay đổi nhận thức của người dân, nhất là người đang trong độ tuổi lao động nhận thức được ý nghĩa nhân văn của chính sách BHXH của Đảng và Nhà nước ta. Qua đó, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết 28 về cải cách chính sách BHXH, đảm bảo an sinh xã hội lâu dài của quốc gia.
HOÀI THU - VĂN THANH