Để dòng tiền đến đúng đối tượng, an toàn và hiệu quả

Thực hiện Nghị định 31/2022 của Chính phủ về hỗ trợ lãi suất (HTLS) từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp (DN), hợp tác xã (HTX), hộ kinh doanh (viết tắt Nghị định 31), thời gian qua, ngành Ngân hàng tỉnh Tiền Giang đã chủ động triển khai nhiều giải pháp, tiếp sức cho DN, HTX, hộ kinh doanh để giảm bớt khó khăn, ổn định sản xuất, kinh doanh sau đại dịch Covid-19.

HIỆU QUẢ BƯỚC ĐẦU

Thực hiện Nghị định 31 và các chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam, NHNN Việt Nam Chi nhánh tỉnh Tiền Giang (viết tắt NHNN tỉnh) đã chỉ đạo các chi nhánh ngân hàng thương mại (NHTM) trên địa bàn tỉnh triển khai thực hiện Chương trình HTLS theo quy định, chủ động, kịp thời, đúng đối tượng, đảm bảo công khai, minh bạch; tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Văn bản 3019 ngày 7-6-2022 chỉ đạo, giao nhiệm vụ các sở, ngành tỉnh và địa phương để thực hiện đồng bộ trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh đó, NHNN tỉnh thiết lập đường dây nóng để tiếp nhận, nắm bắt, xử lý thông tin có liên quan; tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền chính sách trên đến người dân, DN, HTX. Cụ thể, từ đầu năm đến nay, NHNN tỉnh chủ trì phối hợp với các cơ quan, chính quyền tổ chức 3 hội nghị kết nối ngân hàng - DN, tuyên truyền chính sách HTLS đến đông đảo DN để thúc đẩy triển khai Chương trình HTLS theo Nghị định 31…

Qua hơn 3 tháng triển khai, các NHTM đã vào cuộc rất tích cực, cụ thể đến toàn bộ 30/30 chi nhánh NHTM trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, một số NHTM còn phối hợp với chính quyền địa phương truyền tải Chương trình HTLS đến các đối tượng thụ hưởng chính sách.

NHNN Việt Nam Chi nhánh tỉnh Tiền Giang tổ chức Hội nghị kết nối ngân hàng - DN thúc đẩy triển khai Chương trình HTLS theo Nghị định 31.

Giám đốc NHNN Việt Nam Chi nhánh tỉnh Tiền Giang Nguyễn Thị Đậm cho biết, từ khi triển khai Chương trình HTLS đến hết ngày 30-9-2022, các chi nhánh NHTM trên địa bàn tỉnh đã rà soát 1.406 khách hàng và qua rà soát, đánh giá, có 160 khách hàng với dư nợ 2.828 tỷ đồng đáp ứng điều kiện được HTLS. Trong đó, có 5 DN, 1 HTX và 3 hộ kinh doanh đã được hỗ trợ với doanh số cho vay được HTLS lũy kế hơn 22 tỷ đồng, với số tiền lãi đã HTLS lũy kế là 180 triệu đồng; 15 khách hàng đang hoàn thiện hồ sơ, thủ tục HTLS; 102 khách hàng phản hồi không có nhu cầu hỗ trợ lãi suất và 34 khách hàng chưa phản hồi.

VẪN CÒN NHỮNG KHÓ KHĂN

Dù đạt một số kết quả bước đầu, song kết quả đạt được của Chương trình HTLS vẫn còn khiêm tốn. Theo phân tích của lãnh đạo nhiều ngân hàng trên địa bàn tỉnh, hiện các ngân hàng gặp nhiều khó khăn, vướng mắc khi triển khai chính sách HTLS. Cụ thể, theo Nghị định 31, đối tượng được HTLS là DN, HTX và hộ kinh doanh hoạt động trong các lĩnh vực, ngành nghề được hỗ trợ đã quy định cụ thể tại Nghị quyết 43 của Quốc hội và Nghị quyết 11 của Chính phủ, song khi triển khai trong thực tiễn, NHTM gặp nhiều khó khăn trong xác định đối tượng được HTLS trong một số trường hợp khách hàng hoạt động sản xuất, kinh doanh đa ngành.

Hiện nay, nhiều hộ sản xuất, kinh doanh vay vốn tại các NHTM nhưng không đăng ký hộ kinh doanh nên không thuộc đối tượng được hỗ trợ. Mặt khác, các DN khó khăn do tình hình tài chính giảm mạnh sau giai đoạn dịch Covid-19 nên khó tiếp cận nguồn vốn này vì không bảo đảm tính khả thi dự án hoặc không đáp ứng được tiêu chí phải có khả năng trả nợ, có khả năng phục hồi theo điều kiện quy định của chính sách, Chương trình HTLS.

Giám đốc Vietcombank Chi nhánh Tiền Giang Nguyễn Thị Tuyết cho biết, tiếp tục thực hiện chính sách HTLS theo Nghị định 31 và Thông tư 03 của NHNN Việt Nam, năm 2022, Vietcombank chi nhánh Tiền Giang đã thống kê tổng cộng 23 DN với dư nợ 510 tỷ đồng và 89 cá nhân, hộ kinh doanh dư nợ 255 tỷ đồng có ngành nghề thuộc trong điều kiện được HTLS. Từ đó, chi nhánh triển khai đến khách hàng và yêu cầu cung cấp hồ sơ để xem xét trình HTLS. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, Vietcombank Chi nhánh Tiền Giang gặp nhiều khó khăn như điều kiện doanh thu/lợi nhuận năm 2021 phải thấp hơn năm 2020/2019, nhưng đa số các DN thường hết dịch tranh thủ đẩy nhanh hoạt động sản xuất, kinh doanh nên tiêu chí này gần như không đạt. Hay DN phải có cam kết là phục hồi sản xuất cao hơn trước và kinh doanh hiệu quả thì họ ngại cam kết, ngại cung cấp báo cáo…

Hoạt động giao dịch tại Vietcombank Chi nhánh Tiền Giang. Ảnh: T. THIỆN

Bên cạnh đó, theo phân tích của NHNN tỉnh, vẫn còn tâm lý e ngại của các NHTM khi triển khai thực hiện chương trình. Bởi trước đây, ngành Ngân hàng đã thực hiện Chương trình HTLS năm 2009, nhưng một số khoản vay chưa được quyết toán số tiền đã HTLS cho khách hàng.

Ngoài ra, chương trình có nguồn tiền hỗ trợ từ ngân sách nhà nước nên các NHTM rất thận trọng để đảm bảo dòng tiền hỗ trợ được đến đúng đối tượng, đúng mục tiêu, an toàn và hiệu quả. Do đó, các NHTM mất nhiều thời gian chuẩn bị, xây dựng hệ thống tự động để theo dõi, hạch toán, quản lý dữ liệu báo cáo nhằm đảm bảo tính chính xác của dữ liệu trong công tác thanh, quyết toán, kiểm toán khi tham gia Chương trình HTLS từ nguồn ngân sách nhà nước…

Mặt khác, hiện nay, nhiều NHTM đã có các chương trình ưu đãi dễ tiếp cận, các DN hoạt động tốt, hiệu quả được vay theo đối tượng ưu tiên với lãi suất 4,5%, các gói vay lãi suất ưu đãi hoặc lãi suất áp dụng cho lĩnh vực ưu tiên vẫn được xem là hợp lý và không chênh lệch nhiều nên DN ít có nhu cầu thực hiện thêm thủ tục vay HTLS 2%. Đó là chưa kể, khi tham gia Chương trình HTLS từ ngân sách nhà nước, khách hàng phải tuân thủ các thủ tục hậu kiểm, thanh tra, kiểm toán, kiểm tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền...

Dù còn nhiều khó khăn nhưng từ nay đến cuối năm 2022, NHNN tỉnh tiếp tục triển khai và chỉ đạo các NHTM trên địa bàn tỉnh quyết liệt thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp theo chỉ đạo của Thống đốc NHNN Việt Nam tại Chỉ thị 03 về việc triển khai Chương trình HTLS 2% từ ngân sách nhà nước. Các NHTM khẩn trương hoàn thành việc rà soát dư nợ hiện hữu đối với đối tượng, ngành, lĩnh vực được HLTS trên địa bàn để nắm bắt tình hình, khả năng thực hiện hỗ trợ, nhu cầu được HTLS của khách hàng thuộc diện được hưởng chính sách theo quy định.

Cùng với đó là tăng cường thông tin, đối thoại trực tiếp giữa NHTM và khách hàng nhằm nắm bắt nhu cầu thực tế hỗ trợ của DN, các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tiếp cận chính sách để hỗ trợ kịp thời; theo dõi tình hình, kết quả thực hiện HLTS trên địa bàn tỉnh, qua đó tổng hợp báo cáo, kiến nghị những trường hợp vượt thẩm quyền. Đồng thời, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Chương trình HTLS theo Nghị định 31 đối với các chi nhánh NHTM trên địa bàn…

HOÀI THU - LÊ MINH