Vẹn nguyên tình yêu với điêu khắc

Với niềm đam mê nghệ thuật điêu khắc, bà Nguyễn Thị Tuyết Huệ (ngụ phường 9, TP. Mỹ Tho) không ngừng tìm tòi học hỏi, nghiên cứu để cho ra đời những tác phẩm chạm khắc gỗ có giá trị nghệ thuật cao. Bà còn có thể phục chế những đồ vật cổ đã bị hư hỏng mà các thợ điêu khắc khác đã chào thua. Nhiều người đã gọi bà là “bác sĩ” đồ gỗ.

Từ nhỏ, bà Huệ đã thể hiện niềm đam mê và sớm bộc lộ năng khiếu nghệ thuật điêu khắc. Năm 1985, bà học ở Trường Trung cấp Mỹ thuật - Mỹ nghệ tỉnh Long An. Đối với nghề chạm khắc, nam giới đã cực, phụ nữ còn vất vả gấp bội phần, bởi nghề này không chỉ yêu cầu sự tỉ mỉ, khéo tay, mà còn cần sức mạnh cơ bắp của đôi tay, vì gỗ dùng để chế tác tượng hay các vật dụng khác phải là gỗ tốt và rất chắc.

Để cho ra đời những sản phẩm điêu khắc, người thợ đã dùng đôi tay gọt, đục, đẽo từng khúc gỗ để tạo hình cho sản phẩm. Chưa kể, nghề này phải làm việc trong môi trường nhiều bụi, dăm gỗ... Vì vậy, nghề này thường không dành cho phụ nữ vốn chân yếu tay mềm.

Thế nhưng, bà Huệ lại đem mê, chỉ cần nhìn thấy sản phẩm dần hình thành từ một khối gỗ to là bao mệt nhọc như tan biến trong bà.

Thời gian theo học, bà gặp khó khăn khi học đến bài tạo hình các tượng người, tượng Phật. Đây là một trong những loại hình rất khó của nghệ thuật điêu khắc.

Các sản phẩm của bà Huệ bị giáo viên đánh giá thấp. Bà buồn bã, nhưng không nản, mà tự nhủ phải cố gắng nhiều hơn nữa. Bà nhớ lại, lúc đó trong đầu tôi chỉ có một suy nghĩ: “Tại sao người khác làm được, còn mình thì không?”.

Theo bà, khi bắt tay làm bất cứ bức tượng nào, người thợ phải đặt hết cái tâm của mình vào đó. Với các bức tượng tâm linh thì càng phải giữ được những nét đẹp vốn đã được truyền từ bao đời. Để làm được những bức tượng Phật bà Quan Thế Âm, Phật Di Lặc, hay 3 ông Phúc, Lộc, Thọ… thì người làm cần có cái tâm sáng, hướng Phật thì tác phẩm mới có hồn.

Bằng tình yêu, niềm đam mê và nghị lực vượt khó, cuối cùng bà Huệ đã làm được những bức tượng Phật Di Lặc, Phật bà Quan Thế Âm... được giáo viên đánh giá cao.

Tốt nghiệp ra trường, bà Huệ làm công việc phục chế các đồ vật bằng gỗ, bảo tồn, trang trí các đồ vật ở Bảo tàng Tiền Giang. Bà tham gia phục chế các kèo, cặp liễn ở Khu di tích đình Long Hưng, con rồng ngậm trụ bằng xi măng ở chùa Vĩnh Tràng...

Năm 2000, bà mở cửa tiệm riêng, chuyên chế tạo và phục chế các vật dụng bằng gỗ. Bên cạnh các sản phẩm thông thường (bàn, ghế, tủ, tranh gỗ...), những tác phẩm điêu khắc mà bà rất tâm đắc là các bức tượng Phật Di Lặc, Phật Thích Ca, Phật bà Quan Thế Âm…

Chất liệu bà chọn chủ yếu là gỗ trắc, gỗ mít, cẩm lai. Mỗi loại gỗ đều có ưu, nhược điểm riêng. Gỗ mít giá thành rẻ, dễ làm nhưng không đẹp và độ bền kém. Gỗ trắc rất khó chạm khắc, giá thành cao, nhưng càng để lâu gỗ càng lên màu, đẹp và sang trọng...

Trong quá trình làm, bà luôn nghĩ cách tạo dáng sao cho hợp lý, từng đường nét có tính thẩm mỹ để bức tượng chân dung sống động, chân thật. Một bức tượng điêu khắc chân dung người thật trên gỗ có hàng trăm chi tiết, nhưng khó nhất là khuôn mặt, phải làm sao cho có hồn, nét biểu cảm cho giống người thật mới thành công.

Hơn 30 năm theo nghề, bà Huệ đã tạo ra rất nhiều sản phẩm đồ gỗ. Đáng nói hơn, bà Huệ còn có thể phục chế lại những đồ cổ đã bị hư hỏng mà nhiều thợ khác đã chào thua. Bà Huệ cho biết: “Mình được đào tạo từ trường lớp, có kiến thức về nghệ thuật; đồng thời, có hiểu biết về lịch sử, nên chỉ cần nhìn sơ qua các đồ cổ bị hư hỏng là có thể nhận biết được bản gốc của nó để phục chế...”.

Đối với bà Huệ, công việc sáng tạo hay phục chế lại đồ cổ đều có những niềm vui riêng. Khi sáng tạo, bà Huệ được thăng hoa cùng nghệ thuật; còn khi phục chế, bà Huệ góp phần lưu giữ lại những giá trị mỹ thuật của kiến trúc cổ xưa và mang niềm vui đến cho khách hàng.

Đến bây giờ, tình yêu nghệ thuật điêu khắc của bà Huệ vẫn vẹn nguyên như những ngày đầu. Bà cho biết: “Chỉ cần được sống và làm việc với niềm đam mê là tôi hạnh phúc vô cùng”. Với những đóng góp của bà cho ngành mỹ thuật điêu khắc gỗ tỉnh nhà, năm 2017 bà Huệ được Nhà nước phong  tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú. 

                      QUỐC TUẤN