Tản mạn về cuộc chiến chống đại dịch Covid-19

(ABO) Lúc đầu khi dịch bệnh Covid-19 xuất hiện trên thế giới, rồi đến Việt Nam nhiều người trong chúng ta còn bỡ ngỡ khi nghe nói về dòng họ nhà F nào là F0, F1, F2, F3… Đến bây giờ mới vỡ lẽ ra tất cả là do con vi rút SARS-CoV-2 gây ra. F0 là khi con vi rút này xâm nhập và gây bệnh ở người (trước đó là F1), F1 là người tiếp xúc gần với F0 và cứ thế F2, F3…

Trớ trêu ở đây, con vi rút xâm nhập vào con người tạo nên dòng họ F nên dù rất căm tức con vi rút này người ta cũng không thể trút giận lên dòng họ F bởi họ là con người và cũng là nạn nhân. Trong thực tế, con người xử trí mối quan hệ giữa vi rút và dòng họ F rất khó khăn. Về mặt y học, diệt vi rút này không đúng cách dễ dẫn đến nguy hại cho F0; về mặt xã hội xử trí không khéo dẫn đến kỳ thị dòng họ nhà F; về mặt kinh tế xử lý với dòng họ F không khéo sẽ cản trở đến phát triển kinh tế,…. Trong văn học, trong lời ăn tiếng nói không khéo để lẫn lộn giữa vi rút và con người dẫn đến hiểu lầm tai hại dễ dẫn đến kỳ thị xa lánh…

Không riêng gì Việt Nam cả thế giới khống chế dịch bệnh có nhiều cách nhưng chung quy chỉ có 2 cách cơ bản là giãn cách xã hội (gắn với thực hiện 5K) và tiêm vắc xin để tạo ra miễn dịch cộng đồng. Giãn cách xã hội nhằm tận dụng “thời gian vàng” để tổ chức tầm soát quyết liệt các trường hợp F0 còn trong cộng đồng, bởi dòng họ F khi đã được “quy hoạch” thì không còn làm gì được nữa khi mà F0 thì được đưa đi điều trị ở bệnh viện, F1 thì được cách ly tập trung tại cơ sở y tế hay bị cô lập trong các khu vực phong tỏa (do tạm thời chưa phát hiện), còn F2, F3 thì cách ly, theo dõi ở nhà.

Phát hiện F0 trong cộng đồng là điều lo lắng, quan tâm và tốn nhiều công sức nhất đối với lực lượng phòng chống dịch bởi con người giao tiếp càng đông, càng rộng thì vi rút SARS-CoV-2 càng có điều kiện lây nhiễm, mà khi đã có một F0 thì có hàng lô lốc F1, F2, F3 theo dòng người giao tiếp mà sinh sôi nẩy nở lây nhiễm khắp nơi theo cấp số nhân. Chính vì vậy, giãn cách xã hội càng triệt để bao nhiêu thì càng có điều kiện cắt đứt nguồn lây nhiễm, càng có điều kiện để tầm soát F0 trong cộng đồng và trong nhiều biện pháp thì biện pháp đơn giản, dễ làm, hiệu quả nhất là ở nhà. Lực lương chức năng có nhiều cách để phát hiện F0 trong cộng đồng như: Từ những dấu hiệu nghi ngờ như ho, sốt, tức ngực…, qua điều tra dịch tễ, qua truy vết, khoanh vùng, qua xét nghiệm…

Điều trớ trêu nữa là giãn cách xã hội mức độ càng cao thì càng ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội, đến giao tiếp và đời sống của người dân nên Đảng và Nhà nước luôn cân nhắc khi ban hành quyết định về mức độ giãn cách sao cho phù hợp với tình hình dịch bệnh đang diễn ra, sao cho thực hiện hài hòa mục tiêu kép vừa phòng chống tốt dịch bệnh vừa phát triển kinh tế - xã hội, bởi phòng, chống đại dịch Covid-19 là lâu dài cho đến khi vắc xin được tiêm phòng cho đa số nhân dân, cũng không thể đánh một trận là xong và muốn chiến đấu lâu dài thì kinh tế - xã hội phải phát triển.

Trong cuộc chiến chống giặc dữ Covid-19  này, nhất là khi thực hiện giãn cách xã hội càng lúc càng triệt để, các vị lãnh đạo Đảng và Nhà nước từ Trung ương đến địa phương như là vị tổng tư lệnh đang phải đau đầu điều binh khiển tướng tìm nhiều biện pháp và lực lượng để tầm soát F0 trong cộng đồng bên cạnh việc điều trị F0, cách ly F1, F2 và theo dõi F3. Cuộc chiến này cũng không thể chiến thắng nếu không có sự đồng tình hưởng ứng của nhân dân qua hành động ở nhà và hoạt động của các Tổ Covid cộng đồng cùng nhiều hành động thiết thực khác.

Cuộc chiến chống vi rút SARS-CoV-2 gây nên đại dịch toàn cầu khó khăn khôn lường bởi vi rút này không đứng yên mà luôn biến đổi. Hiện nay, trên thế giới đã phát hiện khoảng hơn 28 ngàn đột biến trên gen của vi rút SARS-CoV-2. Hầu hết các đột biến không làm thay đổi đặc tính của vi rút, nhưng có một số đột biến có thể gây ảnh hưởng đến đặc tính sinh học như làm tăng khả năng lây nhiễm, giúp vi rút có khả năng lẩn tránh hệ miễn dịch hay làm tăng khả năng xâm nhập vào các tế bào biểu mô đường hô hấp, đặc biệt nguy hiểm là biến thể Ấn Độ đang lan nhanh tại nhiều nước.

Và mới đây qua báo chí được biết, các biến thể của vi rút SARS-CoV-2, như biến thể Anh và biến thể Ấn Độ, lây truyền qua không khí với  khoảng cách lây truyền đã vượt qua lằn ranh 2 m và qua báo cáo đã có trường hợp lây với khoảng cách 10 m. Cũng mới đây, cũng qua báo chí người dân nghe tin Bộ Y tế vừa trình Thủ tướng ban hành chỉ thị mới về phòng, chống dịch Covid-19 khi dịch bùng phát trên diện rộng, phức tạp, với sự xuất hiện của biến chủng Ấn Độ có khả năng lây lan rộng theo chùm, qua không khí.

Dầu cho cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 có ngày càng khó khăn, ác liệt, nhân dân vẫn vững niềm tin chiến thắng vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. 

M.T