Thực hiện quy định 5K có cần thiết phải thay đổi?
(ABO) Những ngày qua, một số ý kiến cho rằng trong giai đoạn mở cửa xã hội, sống chung với Covid-19, thì cần thay đổi và linh hoạt hơn trong việc thực hiện quy định 5K của ngành Y tế là khẩu trang, khử khuẩn, khoảng cách, không tập trung đông người và khai báo y tế.
Vậy chúng ta cần thay đổi và linh hoạt “K” nào?
Cái gốc của khuyến cáo 5K là dựa vào cách thức lây nhiễm của virus corona. Đây là bệnh lây nhiễm theo đường hô hấp qua các giọt bắn. Giọt bắn này phát tán ra ngoài chỉ có hai đường, đó là đường từ mũi người bệnh bắn ra khi họ hắt hơi, sổ mũi, hít thở và đường từ miệng bắn ra khi bệnh nhân ho, khạc. Muốn chặn giọt bắn xâm nhập vào cơ thể thì ta chặn bốn đường, đó là mắt, mũi, miệng và bàn tay bằng khẩu trang và khử khuẩn bàn tay.
Như vậy, khẩu trang và rửa tay là hai K cực kỳ quan trọng và cần thiết. Khẩu trang còn được ví như một loại vắc xin rất hiệu quả, vừa chống lây nhiễm vừa chống tái nhiễm với điều kiện là mang khẩu trang đúng cách và chất lượng khẩu trang.
Rửa tay để làm sạch giọt bắn dính trên các bề mặt, vừa chống nhiễm Covid-19, vừa ngăn ngừa bệnh đường ruột. Tuy nhiên, mang khẩu trang cũng phải linh hoạt. Thí dụ như ăn uống thì không thể mang khẩu trang, nhưng vẫn có thể khử khuẩn và giữ khoảng cách an toàn.
Có hai “K” cần linh hoạt thay đổi tùy theo tình huống. Đó là khuyến cáo việc "không tụ tập" và “khoảng cách". Tụ tập và tiếp xúc gần là điều kiện thuận lợi để virus lây lan trong cộng đồng. Nhưng trong giai đoạn mở cửa xã hội thì không thể tránh việc tụ tập đông người và giữ được khoảng cách an toàn. Thí dụ học sinh đến trường, công nhân đến nhà máy, xí nghiệp, cổ động viên đi xem bóng đá thì bắt buộc phải tụ tập đông người và không thể giữ khoảng cách xa hai mét được.
Áp dụng linh hoạt 5K là những nơi đó bắt buộc phải mang khẩu trang và phải khử khuẩn bàn tay. Học sinh đi học bắt buộc phải mang khẩu trang trong và ngoài lớp.
Học sinh F1 đi học thì bố trí chỗ ngồi riêng, cách nhóm F2 ít nhất hai mét, tức là giữ khoảng cách. Công nhân đến nhà máy thì bắt buộc mang khẩu trang và khử khuẩn thường xuyên.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, biến thể mới lây lan chóng mặt thì việc thực hiện 5K phải linh hoạt trong từng hoạt động có tính chất riêng biệt của mỗi ngành, nghề. Mỗi cơ quan, đơn vị; mỗi công ty, xí nghiệp, nhà máy; mỗi trường lớp... nên có những hướng dẫn và quy định phù hợp khi thực hiện. Do đó, tùy tình huống cụ thể mà ưu tiên áp dụng "K" phù hợp nhất, các "K" còn lại bổ sung cho nhau, với mục tiêu là giảm sự lây nhiễm.
Riêng K “khai báo y tế” nên ưu tiên cho người lớn tuổi, người có bệnh nền, người có yếu tố nguy cơ mắc Covid-19 nặng. Những đối tượng trên không những khai báo y tế mà cần phải quản lý danh sách để bảo vệ nhóm này được an toàn trong dịch bệnh.
Trong một nghiên cứu của các nhà khoa học Anh, sử dụng mô hình toán học để mô phỏng mức độ Covid-19 ở Đông Bắc London (NEL), họ đã đưa ra khuyến cáo nếu một người trung bình tiếp xúc tối đa 5 - 6 người hằng ngày, tức là giảm 45% - 55% số người tiếp xúc trung bình hằng ngày trước Covid-19, là rất cần thiết để ngăn chặn Covid-19 không để dịch bùng phát.
Sức khỏe không chỉ là phòng ngừa bệnh tật, mà còn đòi hỏi sự tương tác xã hội trong việc làm, học tập, giải trí, giao tiếp với bạn bè và gia đình nữa. Để phòng, chống Covid-19 trong giai đoạn hiện nay, chúng ta cần linh hoạt, cởi mở thực hiện 5K tùy theo tình hình thực tế mà áp dụng “K” nào tốt nhất và khả thi nhất. Thực hiện 5K là biện pháp bảo vệ cá nhân khỏi mắc Covid-19, chúng tôi thiết nghĩ người dân cố gắng thực hiện tùy theo hoàn cảnh, không được lơ là, chủ quan với bất cứ K nào.
BS. NGUYỄN THÀNH ÚC